Ali TEZEL - Kıdem tazminatını aldıktan sonra çalışmak yasak değil ama...

 

 

Özel bir şirkette 16 yıldan fazla bir süredir çalışıyorum. İlk işe giriş tarihim 01.02.1988 ve 5000 iş gününü doldurdum, 20 yılımı doldurmama çok az bir süre kaldı. Okuduklarımdan anladığım kadarıyla tazminatımı alma hakkım doğuyor. Tazminatımı alıp iş yerimden ayrılırsam başka bir işyerinde emeklilik yaşım gelinceye kadar sigortalı olarak çalışabilir miyim? Meryem Hanedar

08.09.1999 günü Resmi Gazete’de yayımlanan 4447 sayılı Kanun’a kadar kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 günle emekli olabiliyorlardı. Bu Kanun’la birlikte bu şartlara ilave olarak bir de yaş şartı getirildi. Mesela 01.02.1988 işe girişli bayan olarak siz 44 yaşını ve 5225 gününüzü tamamlamadan emekli olamayacaksınız. Yaş şartı getirildi ama işçilere bir de yaş şartı hariç diğer şartları tamamladıklarında emeklilik yaşlarını evlerinde beklemeleri hakkı da 1475 sayılı İş Kanunu’nun 15’inci maddesine 5’inci bent olarak eklendi. İşte burada işyerinde kıdem tazminatı alarak ayrılma niyetinizin ne olduğu çok önemli. Şayet, emeklilik yaşınızı beklemek üzere evinizde dinlenmek üzere ayrılıyorsanız kıdem tazminatı alma hakkınız var. Yok aslında başka bir işyerinde iş buldunuz ama bu işyerindeki kıdem tazminatını alıp diğer işyerinde işe başlama niyetiniz varsa bu durumda kıdem tazminatı alma hakkınız yok. Öte yandan, gerçekten emeklilik yaşınızı evinizde beklemek üzere işyerinden ayrılıp, kıdem tazminatınızı aldınız ama bir müddet sonra planlarınıza uymadığından veya başka sebeplerle karar değiştirip bir başka işyerinde işe başlamanız ise yasak değil. İşte burada cevabı verilecek soru şu, işyerinden kıdem tazminatı alıp giderken gerçek niyetiniz-amacınız nedir? Amacınız başka bir işyerinde işe girmek ise kıdem tazminatı hakkınız değil. Bu konuda yargının görüşü de bu doğrultuda olup size örnek bir mahkeme kararından bazı bölümler veriyorum.

 

 

---

 

Trabzon SSK emeklilik hesabını bilmiyor mu?

Çalışanlarımızdan bir gazeteci, 11869833 SSK sicil numaralıdır. 05.12.1964 doğumludur ve 07.11.1983 günü SSK’lı olmuştur. Bir müddet normal sigortalı olarak çalıştıktan sonra 01.10.1993 günü basından yani 2098 sayılı Kanun’a tabi bildirilmeye başlanmış, bugüne kadar da devam etmiştir. Toplam prim ödeme gün sayısı 6367 gündür, bu sayısının 31.12.2007 tarihi itibarıyla 4945 gün kadarı basın sigortasıdır. Benim hesaplarıma göre emekliliği Mayıs 2008 ayında tamamlanmaktadır. Çalışanımız SSK Trabzon Müdürlüğü’ne şahsen gitmiş ve hemen emekli olabileceği cevabını almıştır. Bunun doğru olmadığını kendisine ifade ettiğimizde ise SSK’nın ilgili şef ve yöneticileri hesaplamalarının doğru olduğunda ısrar ederek bize şu şekilde bir yazı da göndermişlerdir.

“...emeklilik durumu sorulan 11869833 sigorta sicil numaralı sigortalının dosyasının tetkikinde 07.11.1983 tarihinde işe girdiği, doğum tarihinin 05.12.1964 olduğu,dosyasında 2007 Kasım ayı sonuna kadar 6367 gün sayısının olduğu tespit edilmiştir. Bunlara göre sigortalının 01.10.1993 tarihinden sonra 2098 sayılı kanun kapsamına tabi olarak günümüze kadar 4195 gün sayısının bulunduğu görülerek yapılan hesaplamada 25 yıl 45 yaş şartına tabi olduğundan emeklilik hakkını elde etmiştir. İşyerinden ayrılarak müracaatı halinde adına aylık bağlanacağını bildiririz” Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz bu kişi ne zaman emekli olabilir? İsmi mahfuz

Sayın okurum, 4447 ve 4759 sayılı kanunlara kadar emeklilikte yaş şartı diye bir şey yoktu. Yaş şartı bu kanunlarla geldiğinden SSK’dan kimin hangi yaşta emekli olacağı da 4759 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi olan 23.05.2002 günündeki durumu dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu kişinin bu tarihte basında 3600 günü yoktur bu nedenle de 506 sayılı Kanun’un ek 6’ncı maddesi gereğince kazanılmış ilave sigortalılık hakkı yoktur. O halde 07.11.1983 işe giriş tarihi ile normal şartlarda 47 yaşından sonra olmak kaydıyla en az 5150 gün sayısı ile 47 yaşını tamamlayacağı 05.12.2011 günü emekli olurdu. Ancak 23.05.2002 gününden sonra basında 3600 günü doldurmuş ve hem ilave sigortalılık süresi ve hem de yaştan indirilecek süre kazanmıştır. 31.12.2007 gününe kadar basında 4945 günü var olduğundan bu sürenin dörtte biri kadar yani 1236 gün (3 yıl, 5 ay, 6 gün), (47) yaştan indirimi vardır. Buna göre bundan sonra basında çalışmasa dahi 43 yaş, 6 ay, 24 günlük iken ( 29.06.2008 günü) emekli olur. Ancak bundan sonra dört ay basında çalışırsa bir ay daha indirim kazanacağından 30.04.2008 gününe kadar basında çalışmak şartıyla 29.05.2008 günü emekli olur. Öte yandan SGK’ya devredilen Trabzon SSK Müdürlüğü’nün gönderdiği yazı doğru ise bu durumda sadece sizinle ilgili değil diğer emeklilik hesaplarında da hata vardır, SGK Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nca tahsis (emeklik) işlemleri inceleme altına alınmalıdır. Sanırım, 23.05.2002 gününden basında 3600 günü olup olmadığını göz önüne almadan hesaplama yapıyorlar. Kişileri hak etmedikleri halde erken emekli ediyorlar.

 

 

Örnek yargı kararı

Yargıtay 9’uncu Hukuk Dairesi Esas: 2006/2716, Karar: 2006/8549, Tarih: 04.04.2006

ÖZET: 506 Sayılı Kanun’un 60. maddesinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya yine aynı kanunun geçici 81. maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle işçilerin kıdem tazminatına hak kazanabileceği hükme bağlanmıştır. Düzenlemenin amacı, pirim ödeme ve sigortalılık süresi yönünden emeklilik hakkını kazanmış olsa da diğer bir ölçüt olan emeklilik yaşını beklemek zorunda olan işçilerin, bundan böyle çalışma olmaksızın işyerinden ayrılmaları halinde kıdem tazminatı alabilmelerini sağlamaktır. Şüphesiz işçinin bu ayrılmasından sonra yeniden çalışması gündeme gelebilir ve Anayasal temeli olan çalışma hakkının ortadan kaldırılması beklenmemelidir. Bu itibarla işçinin ilk ayrıldığı anda iradesinin tespiti önem kazanmaktadır. (506 s. SSK. m. 60, geçici madde 81) (1475 s. İş K. m. 14)

 

 

Kısa...kısa...

Talat Dündar-Ankara-Evet, 5227 sayılı 2005 yılı Bütçe Kanunu’ndaki kamuda çalışan emeklilerin, emekli aylıkları kesilir uygulaması Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi ama daha iptal olmadan 5335 sayılı Kanun’la yeniden getirilmişti. SSK emeklisi olarak 01.05.1997 günü başladığınız (46941301) T.C. Emekli Sandığı iştirakçiliğiniz nedeniyle 5434 sayılı Kanun’un geçici 206’ncı maddesine göre emekli olabilirsiniz. Emekli olunca SSK tarafından kesilen aylığınız da devreye girecek iki emekli aylığınız olacak. SSK hizmetleriniz ile T.C. Emekli Sandığı hizmetlerinin birleştirilerek tek emeklilik talebinizi SGK kabul etmez.

 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 22.01.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.