Mesken Kira Geliri Olan Ne Yapmalı? / Nedim Türkmen

Gerçek kişiler için vergi rehberi 3

Ülkemizde yaklaşık 23 milyon konut olduğu dikkate alındığında; “kira” kavramı ile tanışmayan insan yoktur. Hepimiz, ya kiracı ya da mülk sahibiyiz.
Hazır Beyan Sistemi
Hazır Beyan Sistemi ile mükelleflerin vergiye uyum maliyetlerinin azaltılması sağlanarak gönüllü uyum seviyesinin artırılması ile vergi dairelerinde yapılan iş ve işlemlerin basitleştirilerek verimliliğin sağlanması amaçlanmıştır.

Hazır Beyan Sistemi'nde, gelişen bilgi işlem teknolojilerinden yararlanılarak, vergi beyannamelerinin hızlı, kolay, ekonomik ve güvenilir bir şekilde idareye intikalinin sağlanmasının yanı sıra, vergi beyannamelerinin doldurulması sırasındaki hatalar da asgariye indirilerek mükellef mağduriyeti önlenmeye çalışılmaktadır. Bu sistem ile birlikte tüm vergilendirme süreçleri (beyan, tarh, tebliğ, tahakkuk ve tahsil) sistem üzerinden online yapılmakta, böylece mükelleflerin vergi dairesine gitmesine gerek kalmadan işlemleri otomatik olarak tamamlanmaktadır.
Maliye Bakanlığı yaklaşık 1.5 milyon mükellefe; mart ayı içinde, geçen yıl elde ettiğiniz gelir şu kadardır, diyerek Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminde mükellefe hazır beyannamesini sunmaktadır.
Hazır Beyan Sistemi'nin 1 Ocak 2016 – 31 Aralık 2016 Dönemi Gayrimenkul Sermaye İradı beyan sonuçları aşağıdaki gibidir.
Beyanname veren mükellef sayısı 1.449.856.
Beyan edilen gayrimenkul sermaye iradı 33.772.196.292.
Kira geliri olan ve beyan etmeyen ya da eksik beyan eden vatandaşlar; Maliye bizi nereden yakalayacak? diye düşünürlerse; büyük hata yaparlar.
Şöyle ki; Maliye Bakanlığı 2016 yılı içerisinde elde edilen Gayrimenkul Sermaye İradı Beyan Dönemi'nin ardından, beyanname vermeyen ya da eksik bildirim yapan mükellefleri tespit etmek amacıyla; banka, PTT, mernis, tapu, sigorta şirketleri, elektrik ve doğalgaz dağıtım şirketleri ve kurum içi diğer bilgiler kullanılarak, analiz ve çapraz kontrol yöntemleri ile veri eşleştirmeleri yapmaktadır. Bu durumdaki mükellefler; istisna hükümlerinden yararlanamayacağı gibi; vergi, vergi ziyaı cezası, gecikme faizi ve usulsüzlük cezalarıyla da karşı karşıya kalacaklardır.

Geliri sadece mesken kira gelirinden ibaret olanlar

– 2016 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğunuz toplam mesken kira geliri 3 bin 800 TL üzerinde ise, beyanname vermek zorundasınız.
– Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde; “emsal kira bedeli” esas alınır.
– 2016 yılı için istisna tutarı 3 bin 800 TL'dir. Bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilir. Mesken kirası elde edip, beyan vermeyen veya eksik beyan edenler 3 bin 800 TL'lik istisnadan yararlanamazlar.
– 2016 yılı içerisinde 3 bin 800 TL üzeri mesken kira gelirinizin yanında, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiğiniz ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarınızın gayri safi tutarları toplamının 110 bin TL'yi geçmesi halinde, 3 bin 800 TL'lik mesken istisnasından yararlanamazsınız.
– Bu istisna sadece tek mesken için uygulanacak olup, birden fazla mesken kirası elde edenler için, istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.

– Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde ise; bu konuttan elde edilen kira geliri için, her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
– Sadece mesken kira geliri elde etse bile; ticari, zirai veya mesleki kazancından dolayı mükellefiyeti bulunanlar istisnadan faydalanamayacakları gibi, hazır beyan sisteminden de faydalanamazlar.
– Mesken kirası elde edenler; götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler. Fakat götürü gider yöntemini seçen mükellefler, 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine geçemezler.
– Götürü gider yöntemini seçenlerin mesken kira gelirinden 3 bin 800 TL istisna düşüldükten sonra, yüzde 25 oranında indirim uygulanır.
– Gerçek gider yöntemini seçenler, sahibi bulunduğu konutu kiraya verip, kendisi de kirada oturuyorsa 2016 yılı içinde ödediği kira tutarını gider olarak yazabilecektir.
– Gerçek gider yöntemini seçenler, kiraya verdikleri mesken için yapılan borç ödemelerinin sadece faiz kısmını gider olarak yazabilirler.
– Gerçek gider yöntemini seçenler, sadece mesken olarak kiraya verilen gayrimenkulleri için elde ediliş tarihinden itibaren 5 yıl boyunca iktisap bedelinin yüzde 5'ini gider olarak gösterebilirler.
– Gerçek gider yöntemini seçen mükellefler yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri 5 yıl boyunca saklamak ve istendiğinde ibraz etmek zorundadırlar.

Uygulama Örneği

Mükellef (A), üç dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu yıllık 21.000 TL, 25.000 TL ve 14.000 TL kira geliri elde etmiştir. Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.
Mükellefin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Mükellefin, 2016 yılında kiraya verdiği üç konuttan elde ettiği toplam kira geliri:
21.000 + 25.000 + 14.000 = 60.000 TL'dir.
Birden fazla konuttan kira geliri elde edilmesi halinde, istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.

(Kaynak: Sözcü | 03.03.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.