Sınai Haklarda Yeni Bir Dönem / Umut Kolcuoglu

 Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı, geçtiğimiz hafta Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilerek yasalaştı. Böylece sınai mülkiyet hakları olan marka, patent, tasarım ve coğrafi işaretlere ilişkin farklı kanun hükmünde kararnamelerde yer alan dağınık düzenlemeler tek bir kanun altında toplanmış oldu. Kanun hükmünde kararnameler ile mülkiyet hakkının düzenlenmesinin yerindeliğini sıkça tartıştığımız bu olağanüstü hal günlerinde, sınai hakların kanun seviyesine taşınmış olması oldukça önemli bir gelişme. Sınai Haklar Kanunu, getirdiği yenilikler ile Türk mevzuatını uluslararası anlaşmalar ve Avrupa Birliği uygulaması ile paralel hale getirmeyi amaçlıyor. Teknolojide ve sanayide yaşanan hızlı ve önemli gelişmeler dikkate alındığında Türk mevzuatı, uluslararası uygulamanın gerisinde kalıyordu.

Sınai hakların ülkemizde dünya uygulaması ile paralel düzenlemeler ile korunması, hem inovasyonun desteklenmesi hem de yeni yatırımların Türkiye’ye gelmesi ve teknoloji transferinin gerçekleştirilmesi bakımından kritik. Marka ve patent bir ülkede hukuken etkin bir şekilde korunuyor olması, sahte ürünlerle mücadelede etkili yolların bulunması yabancı yatırımcının yatırım kararı vermesindeki önemli etkenlerden biri.

Peki, kanun marka ve patentler bakımından hangi yenilikleri getiriyor? Markalar açısından getirilen oldukça önemli bir düzenleme, markanın tanımında yapılan değişiklik olarak karşımıza çıkıyor. Mevcut düzenlemede, markanın tescil edilebilmesi için markayı oluşturan işaretin “çizimle görüntülenebilir” olması gerekiyor. Kanun, bu şartı kaldırıyor ve yerine marka sahibine sağlanan korumanın konusunun, açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayacak şekilde sicilde gösterilebilir olması şartını getiriyor. Bu düzenlemenin anlamı şu: Artık sesler, hareketler ve hatta kokular marka olarak tescil edilebilecek. Tabi yeni adıyla Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT) bu tescilleri hangi bilgiler çerçevesinde gerçekleştireceğini uygulama gösterecek.

Sınai Mülkiyet Kanunu, patentler açısından da önemli düzenlemeler getiriyor. Patent verme süreçleri basitleştiriliyor ve hızlandırılıyor; se incelemesiz patent sistemi kaldırılıyor. Mevcut sistemde patent sahibi başvuru esnasında incelemeli ve incelemesiz patentten birini seçmek durumunda. İncelemeli patent sisteminde, araştırma raporundan sonra inceleme raporu düzenlenirken, incelemesiz sistemde ise sadece araştırma raporu düzenleniyor ve patent 20 yıl yerine yalnızca yedi yıllık bir korumadan faydalanıyor. İncelemesiz patentin kaldırılması oldukça önemli bir düzenleme. Böylece, geçerliliği ya da yararlılığı garanti edilmeyen buluşların önüne geçilerek daha nitelikli bir patent sistemine geçiş yapılacak.

Patent ile ilgili pek çok uyuşmazlığa neden olan bir diğer konu ise bilimsel buluşların hak sahipliği meselesi. Mevcut düzenlemeye göre üniversitelere bağlı fakülte ve yüksekokullarda bilimsel çalışma yapmakta olan öğretim elemanlarının yaptığı buluşlar serbest buluş sayılıyor. Ancak Sınai Mülkiyet Kanunu ile birlikte artık bu buluşlara da çalışanların buluşlarına ilişkin hükümler uygulanacak ve ilgili öğretim üyesi buluşa dair patent başvurusunu yükseköğretim kurumuna devretmekle yükümlü olacak. Buluştan elde edilen gelirin en az üçte biri buluş sahibine verilecek. Gerekçe, patentlerin ticarileşmesini kolaylaştırmak ve kamu kaynaklarının etkin kullanımını sağlamak. Bu düzenlemenin bilimsel buluşları ne kadar teşvik edeceği ise soru işareti. Sınai Mülkiyet Kanunu’nun yasalaşması genel anlamda Türk mevzuatı açısından önemli bir adım. Bu alanda Türkiye’nin taraf olduğu anlaşmalarda yer alan yükümlülüklere uygun olarak, uygulamanın uluslararası düzenlemeler ile aynı çizgiye getirilmesi oldukça olumlu.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 30.12.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.