Geç Gelen Faturaların Maliyeti / Recep Bıyık

 Fatura düzenlenmemesinin veya alınmamasının, düzenlenen belgelerde gerçek bedel dışında bir bedele yer verilmesinin çeşitli müeyyideleri var. Çok özet bir cümle olacak ama, bu fiiller için, fatura düzenleyecek veya alacak olanların her birine, 2016 yılında 106 bin lirayı geçmemek üzere, faturada yazılması gereken tutarın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesiliyor.

Faturanın zamanında düzenlenmemesinin veya alınmamasının, özel usulsüzlük cezası dışında başka sonuçları da var. Yıl başına yaklaşıyor olmamız nedeniyle, bu sonuçlarından kısaca bahsetmenin tam zamanı.

Geç gelen faturada yer alan KDV’nin indirimi

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesi gereği, bu vergide indirim hakkı, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı aşılmamak koşuluyla, faturanın defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanlabiliyor. Yüklenilen KDV’nin indirimi için, malın teslim edildiği veya hizmetin ifa edildiği yılın tarihini taşıyan fatura alınması ve faturanın bu yılın yasal defterlerine kaydedilmesi gerekiyor. Geç gelen faturalarda yer alan KDV, takvim yılı aşılmamak şartıyla, deftere kaydedildiği ayda indirilebiliyor. Ay kayması indirime engel değil ancak yıl kayması KDV indirimini engelliyor. Dolayısıyla, 2016 yılında alınan mal ve hizmetler için, bu yılın tarihini taşıyan bir fatura alınarak bu faturanın bu yılın defterlerine kaydedilmemesinin, faturada yer alan KDV tutarı kadar maliyeti var.

İndirilemeyen KDV gider kaydedilebilir

Faturanın geç gelmesi nedeniyle indirilemeyen KDV gider kaydedilebilir. Dolayısıyla, indirim hakkının kullanılamaması nedeniyle oluşan KDV tutarı kadar maliyetin % 20’si, kurumlar vergisi tasarrufu ile azaltılabilir. Alınan faturalardaki KDV’nin indirilmesi veya gider kaydedilmesi seçimlik bir hak değil. Özellikle devreden KDV’si olan işletmeler, zaten indiremiyorum, hiç olmazsa gider kaydedeyim diyemezler. İşletmenin elinde olmayan nedenlerle verginin indirilemediğinin izah ve ispatı gerekir.

Zamanında düzenlenmeyen faturanın KDV’si

Vergi Usul Kanunu faturanın hangi sürede düzenleneceğini belirlemiş. Bu sürede düzenlenmezse özel usulsüzlük cezası var. Fatura süresi içinde düzenlense de, bir sonraki aya sarkarsa, yani KDV’de sonraki vergilendirme dönemi beyannamesine dahil edilirse, vergi geç tahakkuk ettirildiği için ayrıca vergi ziyaı cezası uygulanıyor. Takvim yılı aşılmamak koşuluyla, geç düzenlenen veya gelen faturada yer alan KDV indirilebiliyor ancak vergi geç tahakkuk ettirilirse düzenleyen de vergi ziyaına muhatap olabiliyor.

Beyannamede yer alan diğer indirimler satırı dikkat çekebilir

Zaman zaman faturaların gelmesi defterlerin kapanışından sonraya kalabiliyor. Özellikle yurt dışından gelecek faturalar için, ilgili ülkede de fatura düzenlemek için yasal bir süre söz konusu değilse bu gayet olağan bir durum. Takvim yılı geçtikten ve defterler kapatıldıktan sonra gelen faturalar doğal olarak bir sonraki yıl defterlerine geçmiş yıl gideri olarak kaydediliyor, ilgili olduğu yılın kurumlar vergisi beyannamesinde de diğer indirimler satırına yazılarak kurum kazancının tespitinde dikkate alınıyor.

Bu işlem sıradan ve yaygın olarak yapılan bir işlem. Ancak kurumlar vergisi beyannamelerinin diğer indirimler satırına yazılan bütün rakamlar sorgulanıyor ve zaman zaman izahında sorun yaşanabiliyor. Bu tür bir sorgulamaya muhatap olmamak için, faturaların ilgili yılın defterleri kapanmadan alınması ve defterlere kaydedilmesi ve dolayısıyla beyannamede indirim konusu yapılmaması pratik nedenlerle önemli.

e-Fatura yerine kâğıt fatura alınması

e-Fatura yerine kâğıt fatura alınırsa KDV indirimi yapılabilir mi sorusu e-Fatura uygulamasının başladığı yıllarda sıkça yapıldı. Sonuçları önemli bir tartışmaydı.

Gelinen noktada bu konuda herhangi bir tereddüt kalmadı. Durumu öteleyecek olursak;

• Gerçek bir işleme dayanan harcamanın e-Fatura yerine kağıt ortamında düzenlenen faturayla tevsik edilmesi, gider olarak dikkate alınmasına ve KDV indirimine engel değil.

• Kağıt ortamında bir fatura düzenlenmiş olsa da, zorunluluk kapsamındaki mükelleflerin düzenlemesi gereken asıl belge olan e-Faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren 7 gün içinde düzenlenmemiş olması nedeniyle, düzenlenmeyen e-Fatura için bu belgeyi düzenlemek ve almak zorunda olanlara Vergi Usul Kanunu’na göre özel usulsüzlük cezası kesiliyor.

• Dolayısıyla, e-Fatura yerine kâğıt fatura alırsanız, gider yazma ve KDV indirimi sorununuz olmaz ancak alıcı ve satıcıdan her biri, her bir fatura için 210 liradan az olmamak üzere, faturada yer alan tutarın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası öder.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 09.12.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.