Siirt’teki Heyelan Altında Kalan İşçilerin Hakları / Mustafa İşcan

 Değerli okurlar, bugün sizlere 17 Kasım tarihinde Siirt’in Şirvan ilçesinin maden köyünde özel bir maden ocağında yaşanan heyelan sonucu toprak altında kalan çalışanların haklarından bahsedeceğim.

Bildiğiniz gibi 17 Kasım gecesi Siirt’in Şirvan ilçesine bağlı maden köyünde yaşanan heyelan sonucu 16 işçimiz toprak altında kalmış, 12 işçimiz vefat etmiş ve 4 işçimizin toprağın altından çıkartılma çalışmaları da sürmekteydi. Hayatını kaybeden işçilere Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve sabır diliyorum. Bu olay her ne kadar açık alanda olsa da o kişilerin iş sahası çalışma alanı olduğundan dolayı olay bir iş kazasıdır.

 

2 MAAŞ BAĞLANABİLİR

Heyelan altında kalanların yakınlarına öncelikle sürekli iş görmezlik geliri adı altında bir maaş bağlanacak, bu maaş 90 günlük ücretin %70’i kadar olur. Bağlanacak olan aylık asgari ücretin %85’inden aşağı olamaz. Bu da demektir ki en düşük maaş 1152,9 TL olacaktır. Bir de vefat eden kişinin 1800 prim ödeme gün sayısı varsa veya  işe girişle ölüm tarihi arasında 5 yıl geçmiş ve bu süre içerisinde 900 gün prim ödenmişse hak sahiplerine ölüm aylığı da bağlanır. Bu durumda hak sahiplerine iki maaş bağlanır.

 

Hak sahipleri bağlanan maaşlardan yüksek olan aylığın tamamını, düşük olan aylığın da yarısını alabilecek. Bağlanacak maaşlar eşitse iş kazası ve meslek hastalığından bağlanacak maaşın tamamı, malullük ve yaşlılık aylığının yarısı bağlanır. 

 

İHBAR YOK, KIDEM TAZMİNATI ALABİLİRLER

İhbar tazminatı olabilmesi için işverenin işten çıkarması gerekiyor. Burada böyle bir durum olmadığı için ölen işçilerin yakınlarına ihbar tazminatı ödenmez.  

Kıdem tazminatı ise ölen işçilerin aynı işverene ait işyerlerinde çalışmaları bir yıl veya üzerinde ise hak sahiplerine yani mirasçılarına kıdem tazminatı ödenir. Mirasçıların veraset belgesi ile birlikte işverene müracaat etmeleri gerekiyor.  

 

İzin paraları, ikramiye ve fazla çalışma ücretleri gibi işçinin hak ettiği ama alamadığı ücretleri içinde mirasçıları işverenden talep etmeleri halinde bu ücretleri de alabilirler.

Bunların dışında ise cenaze yardım parası 489 TL olup bu parayı da öncelikle sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine ödenir.

 

BAĞ-KUR’DAN EMEKLİ OLMAK

AHMET BESTİL 

06.04.1963 doğumluyum. 1995 senesinden 2000 yılına kadar tarım Bağ-Kur’um var. 2000 yılından sonra da esnaf Bağ-Kurlu’yum. Toplam 6000 günüm var, ne zaman emekli olabilirim

Ahmet bey, 1995 yılı Bağ-Kur başlangıcınız ile net emeklilik tarihi hesaplanamıyor. Bağ-Kur’dan emeklilik tarihi hesaplayabilmek için 01.06.2002 tarihine kadar olan primlerinizin toplamını bildirmeniz gerekli net ve doğru bir hesaplama yapmak için. Ancak size genel bir cevap verebilirim; 56 veya 57 yaşında 4-b’den (Bağ-Kur) emekli olabilirsiniz. Askerlik öderseniz 1 yıl daha erken emekli olabilirsiniz.  

 

DOĞUM BORÇLANMASI İLE EMEKLİ OLMAK

AYŞE İNAN

Annem 07.02.1964 doğumlu. İsteğe bağlı Bağ-Kur giriş 10.08.1989. Bağ-Kur prim ödemesi 4 yıl 5 ay 5 gün (1638 gün) ödeme. Ek 5 tarım sigorta giriş 25.10.2013- 31.12.2016’ya kadar ödenmiş. Prim gün sayısı 1160 gündür. Ek 5’e devam etmektedir. Çocuklarının doğum tarihi: 18.08.1990, 24.05.1993, 06.09.1997 ve 22.05.1999’dır. Annemin emekliliği en yakın kaç yaş ve kaç prim günle olabilir Ayrıca doğum borçlanması yapılabilir mi

 

Ayşe Hanım, anneniz 10.08.1989 Bağ-Kur başlangıcı ile 4-a’dan (SSK) 20 yıl 46 yaş 5375 gün ile veya 15 yıl 58 yaş 3600 gün ile kısmi emekli olabilir. Annenizin toplamda 2798 günü bulunmaktadır. Annenizin Bağ-Kur’unun kesintili olup olmadığını net belirtmemişsiniz. O yüzden genel cevap vereceğim. Annenizin doğum borçlanması yapabilmesi için doğum sonrası 2 yıllık zaman diliminde Bağ-Kur veya SSK ödememiş olması gerekmektedir. Eğerki bir bölümünde ödenmişse ödenmeyen günler borçlanılabilir. Yani 3 çocuk için de 2160 gün borçlanabildiğini sayarsak geriye 417 günü kalmış olur. Bu da doğum borçlanmasından sonra 417 gün daha prim ödemesi yaptığında emekli olur. 

 

ASKERLİK ÖDEMESİ 1 YIL ERKEN EMEKLİ EDER

ADİL ÇALIK

21.06.1970 doğumluyum. 1990 yılında askere gittim, 1992’de geldim. Askerden geldikten sonra SGK’lı oldum. Aralıksız çalıştım, halen çalışıyorum. 8650 gibi günüm var şu an. Askerliği ödesem ne zaman emekli olurum

Adil bey, tam işe başlangıç tarihinizi belirtmemişsiniz. Ancak 23.11.1992 tarihi ise işe başlangıcınız 25 yıl 53 yaş 5600 gün ile emekli olabilirsiniz. Askerliği borçlanıp öderseniz 1 yıl erken emekli olursunuz yani 52 yaş 5525 gün ile. 

 

ELYASA TURGUT 

Üniversite son sınıf öğrencisiyim. Evlendim ve eşim bir gün hastaneye gittiğinde SGK’sının olmadığını öğrendik. Bunun evlenmemizin bir sonucu olduğunu düşünüyorum. Bu durumda SGK anlamında yapabileceğimiz bir şey var mı

Elyasa bey, sağlık yardımından eşinizin de faydalanabilmesi için çalışıyor olması gerekmekte veya siz öğrenciliğin yanında ek olarak sigortalı olarak çalışıyorsanız eşinizi SPAS sistemine kaydettirmeniz gerekmektedir. Eğer siz de çalışmıyorsanız ikametinizin bulunduğu kaymakamlıktaki SYDV müracaat eder gelir testi yaptırmanız gereklidir. Gelir testi sonucu kişi başı düşen gelire göre GSS primi ödemeniz şartı ile sağlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.

(Kaynak: Milligazete.com | 03.12.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.