Vedat ÖZDAN - Gıda ve turizmde yeni düzen %8 KDV oranı uygulaması ve KDV iadesi

30 Mayıs 2007 tarihinde yayımlanan 25/05/2007 tarihli ve 2007/12143 sayılı kararname ile bazı gıda maddeleriyle yemek ve konaklama hizmetlerinde KDV oranı yüzde 8'e düşürülmüş; ancak bazı mal ve hizmetler için uygulamaya 01.01.2008 tarihinden sonra geçilmesine karar verilmişti. Yazımızın amacı, 01.01.2008 tarihinden sonra yüzde 8 KDV oranı uygulanacak mal ve hizmetlerle ilgili uygulamayı; henüz taslak halindeki mevzuata dayanarak DÜNYA Gazetesi'nin değerli okuyucusuyla paylaşmaktır.

Gıda maddelerinde durum

Beyaz çikolata teslimleri; kakao dane, kırık, kabuk, zar ve döküntüleri; kakao yağı, tozu, hamuru, çikolata, sıcak çikolata, kakaolu içecekler ve benzerleri; sade gazozlar, meyveli gazozlar ve kolalı gazoz teslimleri 01.01.2008 tarihinden itibaren yüzde 8 oranında KDV'ye tabi olacak.

Yemek ve alkolsüz içecek hizmetlerinde durum

Kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dahil), lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetler, 01.01.2008 tarihinden itibaren yüzde 8 oranında KDV'ye tabi olacak. Ancak bu yerlerde verilen hizmetler içinde alkollü içecek servisinin de bulunması halinde, hizmetin bu içeceklere ilişkin kısmı için yüzde 18 KDV oranı uygulanacak. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı'ndaki işyeri tanımına göre uygulanacak KDV oranı tayin edilecek.

"Yemek çeki", "yemek kuponu" ve "yemek kartlarında" durum

Organizatör firmaların "yemek çeki", "yemek kuponu" ve "yemek kartı" vermek suretiyle ifa ettikleri hizmetlerde müşterilerden tahsil edilen tutar içinde yer alan yemek bedelleri yüzde 8 oranında KDV'ye tabi tutulacak. Organizatör firmaların yaptıkları organizasyon hizmetleri nedeniyle müşterilerden veya yemek hizmetini sunan işletmelerden sağladıkları menfaatler ise yüzde 18 oranında vergiye tabi olacak. Organizatör firmaların, yemek hizmeti vermeyip bu hizmete aracılık etmeleri nedeniyle bu işlerle ilgili olarak, KDV Kanunu'nun 29/2 maddesi uyarınca iade talebinde bulunmaları mümkün olamayacak.

Yemek çeki, yemek kuponu ve yemek kartlarının yemek hizmeti dışında ve/veya yemek hizmeti sunmayan işletmelerden temin edilecek mal ve hizmetlerde kullanılması halinde yüzde 18 oranı uygulanacak.

Konaklama hizmetlerinde durum

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde sunulan geceleme hizmetleri 01.01.2008 tarihinden itibaren yüzde 8 oranında KDV'ye tabi olacak. Fatura kesilmemişse hizmet ifalarında vergiyi doğran olayın ne zaman meydana geldiği çok açık değildir. O nedenle Maliye Bakanlığı'nın, söz gelimi 30.12.2008 tarihinde otele giriş, 02.01.2008 tarihinde çıkış yapan bir müşteriden tahsil edilecek KDV oranının ne olacağını ivedilikle duyurması gerekiyor. Konaklama tesislerinde verilen yemek, eğlence, spor, ütü, kuru temizleme gibi diğer hizmetlerden geceleme hizmeti satın almaksızın yararlanılması halinde, bu tür hizmetler tabi oldukları oranda vergilendirilecek. Geceleme hizmeti satın alanlara verilen bu hizmetlerin, konaklama tesisleri tarafından ayrıca faturalandırılması ya da geceleme hizmetine ilişkin faturada geceleme bedelinin dışında ayrıca gösterilmesi halinde KDV oranı yüzde 18 olacak.

Ancak geceleme hizmeti dışında olup, mutat olarak geceleme hizmeti kapsamında sunulan hizmetlerin, geceleme bedeli içinde belirlenmesi ve bu şekilde geceleme-konaklama bedeli olarak tek bir bedel alınarak sunulması ve fatura edilmesi halinde; geceleme hizmeti ile birlikte bu hizmetler de geceleme bedeli kapsamında yüzde 8 oranında KDV'ye tabi olacak.

Konaklama dışı hizmetlerde durum

Konaklama tesisinde verilen diğer hizmetlerden geceleme hizmeti satın almaksızın yararlananlardan; varsa restoranda yenen yemek bedeli için yüzde 8 oranında KDV tahsil edilecek. Kararname; gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, pavyon, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerlerde verilen hizmetler için yüzde 18 oranı uygulanmasını öngörüyor. O nedenle Maliye Bakanlığı'nın tek ruhsata sahip olmasına rağmen otellerin bu tür mekanlarında da aynı şekilde yüzde 18 uygulanmasını öngörmesi muhtemeldir. Alkollü içecek bedeli ve yararlanılan diğer hizmetler içinse KDV oranı yüzde 18 olacak.

Geceleme hizmeti satın alanlara verilen geceleme dışı hizmetlerin, konaklama tesisleri tarafından ayrıca faturalandırılması ya da geceleme hizmetine ilişkin faturada geceleme bedelinin dışında ayrıca gösterilmesi halinde; konaklama bedeli üzerinden yüzde 8 oranında KDV tahsil edilecek; ancak diğer hizmetleri için ilgili oran (yüzde 1, 8 veya 18) uygulanacak. Yukarıda sözü edilen belirsizlik otel müşterileri için de geçerlidir.

Seyahat acentelerine kesilecek faturalar ve acentelerin müşterilerine kesecekleri faturalarda durum

Geceleme hizmetinin seyahat acenteleri aracılığıyla verilmesi halinde; hizmeti veren, konaklama tesisi seyahat acentesi adına faturayı düzenlemek zorundadır. Bu durumda seyahat acentesi hizmeti alan kişi veya kuruluşa ayrıca bir hizmet faturası düzenlemek zorundadır. Konaklama tesisi tarafından seyahat acentesine düzenlenen geceleme hizmetine ilişkin bu faturada hizmet bedeli üzerinden yüzde 8 oranında KDV hesaplanacak.

Bu hizmet bedelinin seyahat acentesi tarafından hizmeti fiilen alan kişiye aktarılmasında da yüzde 8 oranında KDV uygulanacak. Ancak, seyahat acentesinin hizmeti alan kişiye veya konaklama tesisine verdiği aracılık hizmeti nedeniyle alınan bedeller yüzde 18 oranında KDV'ye tabi olacak. Bu tutarın müşteri veya konaklama tesisine ayrıca fatura edilmesi ya da müşteriye düzenlenen faturada ayrıca gösterilmesi halinde yüzde 18 oranında KDV hesaplanması gerekecek.

Seyahat acentelerinin geceleme hizmeti vermeyip bu hizmete aracılık etmeleri nedeniyle bu işlerle ilgili olarak KDV Kanunu'nun 29/2 maddesi uyarınca iade talebinde bulunmaları mümkün olamayacak.

Eğlence yerlerinde yemek ve alkol servisinde uygulanacak KDV oranları

Gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, pavyon, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde herhangi bir oran indirimi yapılmadığından buralarda verilen hizmetlere uygulanan KDV oranı yüzde 18 olmaya devam edecek. Bu yerlerde alkollü içeceklere ilişkin yüklenilen katma değer vergisi tutarları, hizmeti sunanlar tarafından indirim konusu yapılabilecek.

Konaklama tesislerinde alkollü içeceklerle ilgili yüklenilen KDV'nin durumu

Alkollü içecekler ve bunların iktisabı dolayısıyla yüklenilen KDV ayrıca açılacak yardımcı hesaplarda izlenecek. 2008 takvim yılına ait açılış kayıtlarında stokta bulunan alkollü içecekler ve bunlara ait olup yıl sonu itibariyle indirim yoluyla telafi edilememiş KDV tutarları bu yardımcı hesaplarda gösterilecek. Yılbaşından itibaren alkollü içeceklere ait KDV, defterlerde "indirim KDV" olarak yer alacak. Ay içinde tüketilen alkollü içeceklerden indirimli orana ve genel orana tabi hizmetlerde kullanılan kısımlar ayrı ayrı belirlenecek.

Yüzde 8 KDV oranı uygulanan hizmetlerde kullanılan alkollü içeceklerin alımında yüklenilen KDV, en eski tarihli alış faturalarından başlanarak hesaplanacak ve KDV beyannamesinin "ilave edilecek" KDV" satırında gösterilmek suretiyle indirim hesaplarından çıkarılarak, gider veya maliyet hesaplarına aktarılacak. Alışta ödenen yüzde 18 KDV'nin "tamamının" indirimine imkan vermeyen bu düzenlemenin geceleme hizmeti içinde faturalanan alkollü içecekler üzerinden tahsil edilen yüzde 8 oranında KDV'yi nihai bir vergileme haline getireceği fikrindeyiz. Bu durumun KDV Kanunu'nun mantığına çok uygun olmadığına dikkat çekmekte fayda görüyoruz.

Konaklama tesislerinde alkollü içeceklere isabet eden hizmet bedelinin ayrıca fatura edilmesi veya bu tutarı faturada ayrıca gösterilmesi halinde; hizmet bedelinin alkollü içeceklere isabet eden kısmı üzerinden yüzde 18 KDV hesaplanacak ve bu hizmete konu olan alkollü içecekler dolayısıyla yüklenilen KDV tutarı indirim konusu yapılabilecek.

Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler 01/01/2008 itibariyle aynı kayıtları yapacaklar.

KDV iadesi için YMM raporu ve tam tasdik şartı

Yukarıdaki izah edilen yüzde 8 KDV oranına tabi işlemleri yapanlar için 2008 yılında mahsuben, 2009 yılında da nakden KDV iadesi talep etme hakkı doğmuştur. İade edilecek tutar; "aylık yüzde 8 indirimli orana tabi teslim ve hizmet satışlarıyla ilgili yüklenilen KDV'lerin toplamı" ile "aylık yüzde 8 indirimli orana tabi teslim ve hizmet satış faturalarının üzerindeki KDV'lerin toplamı" arasındaki fark olacaktır. 2008 yılında mahsuben iade talep edecek firmaların ocak ayı içinde YMM'leriyle tam tasdik sözleşmesi imzalamaları gerekiyor. Tam tasdik sözleşmesi yoksa veya zamanında imzalanmamışsa, YMM raporuyla iade edilebilecek rakamla ilgili üst sınır mevcut. Bu sınır, 2007 yılı için 498 bin YTL'dir. Sağlıklı bir şekilde iade sürecini yönetmek isteyen şirketlerin sistem kurmalarını ve ellerini çabuk tutmalarını salık veriyoruz.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 28.12.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.