Vergi Yargısında İstinaf Toplantısı / Bumin Doğrusöz

 İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda 6545 sayılı Kanun’la yapılan ve 20.7.2016 itibariyle yürürlüğe giren değişikliklerle, genelde idari yargı özelde vergi yargısı alanında istinaf sistemi hukukumuza da girmiştir. Bu değişiklikler öncesi iki dereceli olan yargılama sistemi, dava konusuna göre değişen şekilde tek dereceli, iki dereceli ve üç dereceli olarak oluşmuştur. 

Bilindiği gibi mahkeme kararlarına karşı gidilebilecek yollara “kanun yolu” denilmektedir. Kanun yolları ise aleyhine başvurulan kararın kesinleşmiş olup olmadığına göre ikiye ayrılmaktadır. Henüz kesinleşmemiş yargı kararlarına karşı gidilebilecek olağan kanun yolları, usul kanunumuzdaki söz konusu değişiklikten önce “itiraz”, “temyiz” ve “kararın düzeltilmesi” şeklindeyken değişiklikten sonra “istinaf” ve “temyiz” olarak karşımıza çıkmaktadır. Kararın düzeltilmesi ise yolu kaldırılmıştır. Olağanüstü kanun yolu ise “yargılamanın yenilenmesi” müessesesidir. Bir tür olağanüstü kanun yolu olarak nitelendirilen “kanun yararına bozma” müessesesinin adı da “kanun yararına temyiz” şeklinde değiştirilmiştir.

Bu yeni sisteme göre artık konusu 5 bin lirayı geçmeyen vergi davaları tek hâkimle oluşan vergi mahkemelerinde görülmekte ve bu hâkim tarafından verilen kararlar kesin hüküm teşkil etmektedir. Bir başka deyişle bu davalarda verilecek kararlar aleyhine başvurulacak bir olağan kanun yolu artık kalmamıştır. Bu şekilde tek dereceli bir yargılamanın yargıya erişim hakkı, hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı karşısındaki durumu ise öğretide tartışmalara yol açmıştır.

Vergi mahkemelerinin konusu 5 bin lirayı geçen kararlarına karşı başvurulabilecek olağan kanun yolu ise istinaf mahkemeleridir. İstinaf başvurusu süresi 30 gün olup, başvuru usul ve şekli, temyiz başvurusu ile aynıdır. Konusu 100 bin lirayı aşmayan davalarda istinaf mahkemelerinin vereceği kararlar da kesin hüküm teşkil edecektir. Çünkü bu davalarda temyiz yolu kapatıldığı gibi karar düzeltme yolu da kaldırılmıştır.

İstinaf mahkemelerinin konusu 100 bin lirayı geçen davalara ilişkin kararlar aleyhine ise temyiz yoluna gidilerek Danıştay’a başvurulabilecektir. Burada da başvuru süresi, istinaf mahkemesi kararının tebliğ tarihinden itibaren yine 30 gündür. İstinaf mahkemesi önüne gelen dosyada hem maddi olayı değerlendirecek hem de vergi mahkemesi kararının hukuki değerlendirmesini yapabilecektir. Ancak temyiz aşamasında istinaf mahkemesi kararının sadece hukuki değerlendirmesi yapılabilecektir. Bir başka deyişle Danıştay, istinaf mahkemesi kararı hakkında bir karar verecektir. Bu nedenle istinaf aşamasında ilk derece mahkemesi kararının benimsenmemesi halinde bu karar kaldırılarak yeniden karar verilecekken, temyiz aşamasında istinaf mahkemesinin kararının hukuka aykırı bulunması halinde karar bozularak istinaf mahkemesine yeniden karar verilmek üzere geri gönderilecektir.

Görüldüğü gibi idari yargılama usulünde çok önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerin sonuç ve aksaklıklarını ileriki yazılarıma bırakarak, bu değişikliklerin ve yeni düzenin tartışılacağı bir toplantıyı duyurmak istiyorum.

İstanbul Vergi Merkezi tarafından bu değişiklikleri ve uygulamada ortaya çıkabilecek sorunları ele alan bir toplantı düzenlenmiştir.

İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Başkanı Sayın Ahmet Cüneyt Yılmaz’ın ve İstanbul Vergi Merkezi Başkanı Prof. Dr. Hakan Üzeltürk’ün açılış konuşmaları ile başlayacak toplantı Prof. Dr. Ateş Oktar’ın yönetiminde yapılacak. Toplantıda ilk tebliği Galatasaray Üniversitesi E. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celal Erkut “İdari Yargılama Usulünde Yapılan Değişikliklerin Genel Değerlendirmesi” başlığı ile sunacak. İkinci tebliğ ise tarafımdan İdari Yargılama Usulü Kanunu Işığında İstinaf Sistemi” başlığı ile sunulacak. Üçüncü olarak Danıştay E. Başsavcısı Turgut Candan tarafından “İdari İstinaf Sistemine Geçişin Temyiz Kanun Yoluna Getirdiği Değişiklikler” başlıklı tebliğ sunulacak. Sonraki aşama, tartışma ve soru-cevap bölümünden oluşuyor. 
Toplantı, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nin konferans salonunda 24 Kasım Perşembe günü saat 14.00 ilâ 17.00 arasında kamuya açık olarak yapılacak. Önceden kayıtta gerekmiyor. 
Hukukçuları ve mali müşavirleri yakından ilgilendiren bu toplantı, bence izlenmesi gereken bir toplantı. Benden duyurması.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 22.11.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.