Ali TEZEL - 140 lira geliri olandan 73 lira prim alınabilir mi?

 

 

Reform sonrası Genel Sağlık Sigortası (GS) başlıyor ve herkes istisnasız GSS sigortalısı olacak, primini kendisi ödeyecek veya devlet ödeyecek ama GSS sigortasından kaçış yok.

Sosyal güvenlik reformu, sosyal sigorta sistemini biri emeklilik sigortaları diğeri de Genel Sağlık Sigortası olarak sistemi ikiye ayırıyor. İlk sistem olan emeklilik sistemine aylık geliri asgari ücret (585 YTL) düzeyinden az olanlar giremeyecek. Bu da yaklaşık 30-35 milyonluk bir kesime denk gelmektedir. Öte yandan geliri ne olursa olsun herkes GSS “Genel Sağlık Sigortası” kapsamına girmek zorundadır. Ödenecek GSS primi kişinin aylık gelirinin yüzde 12.5 (onikibuçuk) oranındadır. Yani aylık brüt geliri 1000 YTL olan bir kişi ayda 125 YTL GSS primi ödeyecek. Aylık geliri asgari ücret olan (585 YTL geliri) ise 73 YTL GSS primi ödeyecek. Herkes GSS sigortalısı olmak zorundadır dedik ama esasen parası olan GSS primini kendisi ödeyecek, parası olmayanların ise primini devlet ödeyecek kuralı da geliyor.

1-GSS primini kimler ödeyecek?

Kanun tasarısına göre, “Harcamaları, taşınır ve taşınmaz malları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek her türlü gelirin aylık tutarı net asgari ücretin üçte birinden az olan kişiler,”in GSS primlerini devlet ödeyecek. Tersine yorumla gidersek, her türlü gelirleri dikkate alınarak aylık gelirleri asgari ücretin net tutarı olan (bugünkü rakam) 420 YTL’nin üçte biri olan 140 YTL ve daha fazla geliri olanlar GSS primlerini kendileri ödeyecekler. Aylık geliri 140 YTL’den az olanların primini ise devlet ödeyecek.

2-Ödenecek GSS primi adaletsiz

Yukarıdaki örnekte verdik, GSS primi kişinin aylık gelirlerinden yüzde 12.5 oranında alınıyor ama geliri asgari ücret düzeyi olan yani 585 YTL’den az geliri olanlar için hesaplama değişiyor. Oran büyüyor. Geliri asgari ücretin yarısı kadar olan (292,50 YTL) birisinden de 73 YTL alınıyor. Geliri 140 lira olandan da 73 YTL prim alınıyor. Yani gelir asgari ücretten az olanların ödedikleri GSS primi oranı yüzde 52 oranına yükseliyor. İnsanların geliri azaldıkça ödedikleri GSS primi oranı yüzde 12,5’tan başlayıp yüzde 52’ye kadar çıkıyor. Sebebi ise asgari ücretten daha az geliri olanlara sanki aylık gelirleri brüt asgari ücretmiş gibi SANAL hesaplama yapılması ve en düşük GSS priminin brüt asgari ücretin yüzde 12,5 kadarı olmasındandır.

3-Sonuç

Ayda 140 YTL. geliri olduğunu kabul ettiğimiz kişilerden GSS primi alırken sanki aylık gelirleri 585 YTL’miş gibi prim hesaplamanın bir mantığı yok. Hem insanlara asgari ücretten az kazanıyorsunuz diyorsunuz hem de sanki asgari ücret kadar kazanıyorlarmış gibi prim hesaplıyorsunuz. Bunun “Adalet” neresinde? Öte yandan gerçekten ayda 140 lira geliri olan kişi akşama çocuklara verecek ekmek parasını mı düşünecek yoksa GSS primini mi? Lütfen gerçekçi olalım. Madem aylık gelir 140 lira o zaman yüzde 12,5 oranıyla 17,50 YTL GSS primi alınması gerekmez mi?

 

 

---

 

18 yaşından önce işe başlayanların emeklilik hesaplaması

EŞİm Şahika Göçmen’in 1989 yılında sigorta girişi var. Doğum tarihi 1974. 18 yaşından önce sigortaya girdiği için emekliliğini etkileyip etkilemediğini öğrenebilir miyim? İrfan Göçmen

Sayın okurum, 11.12.1981 tarih ve 2564 Sayılı Kanun’a kadar 18 yaş öncesi sigortalılığı ile ilgili bir düzenleme olmadığı için işçilerden 18 yaşından önce işe başlamış olanların bu süreleri de hizmetlerinden sayılıyordu. Ne var ki daha yeni doğmuş bebeklerin bile bir an önce emekli olsunlar diyerek yakınları tarafından SSK’ya sigortalı olarak bildirilmesinden sonra (bu bebeklerden bazıları 27 yaşında emekli oldular) kanun koyucu tarafından 01.04.1981 tarihinden geçerli olmak üzere, 01.04.1981 tarihinden itibaren işe 18 yaşından önce başlamış olanların sigortalılık süresinin başlangıcı 18 yaşında başlayacak ve 18 yaşından önceki Kuruma bildirilmiş gün sayıları ise geçerli olacaktı. Bu düzenleme sonrasında kadınlar 38 ve erkekler 43 yaşından önce emekli olamayacaklardı.

Fakat, 4447 ve 4759 Sayılı (YAŞ Kanunu ve kademeli geçiş) kanunlar karşısında 18 yaşından önce işe başlayanların durumunda bazı etkilenmeler oldu. Her iki (4447 ve 4759) kanunlara göre kademeye bakarken sigorta başlangıç tarihi değil işe giriş tarihi esas alınacak ve ona göre emekli olunacak yaş bulunacak olduğundan siz de eşiniz için ilk işe giriş tarihi olan 1989 yılına göre emekliliği hesaplayacaksınız. Bu duruma göre de eşinizin işe girişi 18 yaşından önce dahi olsa bu tarih emeklilik hesaplaması yönünden geçerlidir. Hesaplamaya gelince, 23.05.1989 ve öncesinde işe başlamışsa 45 yaşında en az 5300 günle, 24.05.1989 ve sonrası ise 46 yaşında en az 5375 günle SSK’dan emekli olacak. Bu arada kadınlardan 4447 sayılı Kanun gereğinde 08.09.1981 tarihinden önce işe başlamış olanlar YAŞ’a tabi değillerdir ama 18 yaşından önce işe başlamışlar ise 38 yaşından önce emekli olamayacaklardır.

 

 

Şirketteyseniz Bağ-Kur gerekmez

SayIn Ali Tezel, öncelikle verdiğiniz bilgilerden dolayı sizlere teşekkür ederim. Benim size iki sorum olacak. Sigortalı olarak çalıştığım dükkandan hisse aldım (yüzde 10) acaba Bağ-Kur’lu olmak zorunda mıyım? Ayrıca hisse aldıktan sonra başka bir firmadan da yine %10 hisse aldım yani kısaca iki ayrı firmadan da (yüzde 10) hissem var. Şimdi Bağ-Kur’lu olmak zorunda mıyım yoksa sigortalı olarak devam edebilir miyim ve şu anda sigortam devam etmektedir. Ali Serdar Özkan Beyefendi, halen çalıştığınız ve yüzde 10 hissesini devraldığınız yere dükkan demişsiniz şayet gerçek gelir vergisi mükellefi olmuşsanız aynı yerde SSK’lı olamazsınız, hemen Bağ-Kur başlar. Ancak, hem SSK’lı olarak çalışıp hem de hissesini aldığınız yer limited veya anonim şirket ise bu durumda aynı yerde SSK’lı olarak çalışmaya devam edebilirsiniz. Bu SSK’lı çalışmanız kesintiye uğrayıncaya kadar da gerek çalıştığınız şirket ve gerekse diğer şirketten aldığınız hisse nedeniyle Bağ-Kur sigortalısı olmanız gerekmez.

 

 

Kısa..Kısa..

Abdullah Eryılmaz-Gönderdiğiniz ücret bordrosundan da görüleceği üzere var olan vergi indirim belgeniz nedeniyle hiç Gelir Vergisi ödemiyorsunuz. Bu nedenle de yeni çıkan asgari geçim indiriminden de faydalanamayacaksınız.

Kemal Varol-Babanız 2100 gün SSK ve en son 100 günü T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi iken ve 2200 günü var olarak vefat ettiğinden, gerek 900 güne düşüren eski reform gerekse şu an 1800 güne çıkaran yeni reform da olsa fark etmez, sadece yürürlüğe girmesi şartıyla annenize dul aylığı bağlanacak.

Sevim Kınalı-25.05.1955 doğumlu olan babanız, 01.01.1990 memuriyet başlangıcıyla 2000 yılında malülen emekli olabildiği halde çalışmayı tercih etmişse eski şartlarla yani 25 tam yılı tamamlamak şartıyla T.C. Emekli Sandığı’ndan emekli olacak ama isterse 2 yıl askerlik borçlanması yapabilir veyahut hak kazanmışsa malülen emekliliğini de yeniden isteyebilir.

 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 25.12.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.