İşçi Kadın Doğum Yapması Halinde Yarım Çalışma Ödeneği / Vedat İlki

 

10/02/2016 Tarihinde yayımlanan Resmi Gazete ile 4857 sayılı İş Kanunun 13 ve 74’üncü maddelerinde ,ayrıca 4447 sayılı Kanun EK/5’inci maddesiyle yeni düzenlemelere yer verilmiştir.

 

Bu düzenlemeyle birlikte işçi  kadınlara  yarım çalışma ödeneğiyle ayrıcalıklı haklar getirilmiştir.

 

YENİ DÜZENLEME 60-120-180 GÜN ÜCRETSİZ İZİN

Doğum sonrası analık hâli izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi isteği hâlinde ;

Ø  1. doğumda 60 gün,

Ø  2. doğumda 120 gün,

Ø  sonraki doğumlarda ise 180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin 1/2 'si kadar ücretsiz izin verilir.

 

Çoğul doğum hâlinde bu sürelere 30’ar  gün eklenir.

Ø  1. doğumda 90 gün,

Ø  2. doğumda 150 gün,

Ø  sonraki doğumlarda ise 210 gün süreyle haftalık çalışma süresinin 1/2 'si kadar ücretsiz izin verilir.

 

ENGELLİ ÇOCUKTA SÜRE 360GÜN

 

Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre 360 gün olarak uygulanır.

 

SÜT İZNİ DİKKATE ALINMIYOR

 

Süt izni ücretsiz izin boyunca ½’si çalışmalarda dikkate alınmayacaktır.

 

Yukarıdaki ücretsiz izinlerin alınması halinde ½’si kadar çalışma sürelerini tamamlayanlar için işveren yada işçi anlaşması halinde ücretsiz analık süresi sonrası izin verebilir.

 

İŞÇİ İSTERSE 6 AYLIK ÜCRETSİZ İZİN HAKKI KULLANABİLİR

 

Bu süreyi de 6 aylık ücretsiz izin süresiyle orantılar.

Örnek:

İşçi Sibel 12/09/2016 tarihinde Doğum sonrası izni sona ermiş ve işbaşı yaparak işveren ikinci çocuğu doğduğundan dolayı 120 gün boyunca ½’si oranında ücretsiz izin almışsa bu süre tama iblağ edildiğinde 60 gün yani 2 aya denk gelir,6 ay ücretsiz izin değil 4 ayda işverenden ücretsiz izin isteyebilir.

 

Bu tabi ki yoruma bağlı,bir başka görüşte ay bazında 4 ay tekabül ediyor savını ileri sürmek şartıyla 2 ay ücretsiz izin verebilir.

 

İşçi lehine yorum ilkesinden de hareketle 4 ay üzerinde duranlarda olacaktır.

4857/74’üncü Maddesinde yazılı esaslar iş sözleşmesi ile çalışan ve 4857 sayılı kanun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçi için uygulanır denilmiştir.(Basın, Deniz ve Borçlar Kanuna tabi olanlar dahil edilmiştir.)

 

İŞ KUR TARAFINDAN ½ ÖDENEK VAR

4447 Sayılı Kanunun EK/5’inci maddesi gereğince kadın işçi 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca haftalık çalışma süresinin ½’si  kadar verilen ücretsiz izin süresince doğum sonrası yarım çalışma ödeneği ödenir.

 

Ödenek süresi 4857/63’üncü maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin ½’si  kadardır.

 

Yarım çalışma ödeneği, çalışılan aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan sonraki ikinci ay içinde Fondan aylık olarak ödenir.

 

Doğum sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır.

Örnek:

2016 yılı için bu rakam 1647/30=54,90 TL. olup

54,90*15=823,50 TL. olacaktır.

 

ÖDENEK ALMAK İÇİN 600 GÜN İŞSİZLİK PRİMİ ÖDENMELİDİR

 

Yarım çalışma ödeneğinden yararlanılabilmesi için işçinin adına doğumdan önceki son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması, 4857 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması ve doğum  sonrası analık hâli izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde Çalışma ve İş Kur İl Müdürlüğü yada şubelerine  doğum sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması gerekir.

 

İşsizlik sigortasından farklı sadece hastalık sigortası değil,hem hastalık sigortası hem de Uzun Vadeli Sigorta Kollarından primleri ½’si oranında ödenecektir.

 

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA

4857/ 74 üncü maddesinde öngörülen ücretsiz izinlerin bitiminden sonra  zorunlu  ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar bu maddeye göre ebeveynlerden biri kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir.

 

Kısmi Süreli Çalışma  talebi  işveren tarafından karşılanır ,karşılanmaması  geçerli fesih nedeni sayılmaz.

 

Karşılanmaması halinde işçi haklı nedenle iş akdini fesh eder,kıdem tazminatını ister.

 

Kısmi süreli çalışmaya başlayan işçi, aynı çocuk için bir daha bu haktan faydalanmamak üzere tam zamanlı çalışmaya dönebilir.

 

İşveren kadın işçinin ilk öğretim çağına gelene kadar kısmi süreli çalışan işçisi için işçi kiralaması yoluyla açığı kapatabilir.Kısmi süreli çalışmaya geçen işçinin tam zamanlı çalışmaya başlaması durumunda yerine işe alınan işçinin iş sözleşmesi kendiliğinden sona erer.

 

Bu haktan faydalanmak veya tam zamanlı çalışmaya geri dönmek isteyen işçi işverene bunu en az bir ay önce yazılı olarak bildirir.

 

YÖNETMELİK BEKLENİYOR

 

Hangi sektör veya işlerde kısmi çalışma yapılabileceği ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

 

İDARİ PARA CEZALARI

 

	4857 SAYILI İŞ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI (TL)
Kanun Maddesi	Ceza Maddesi	Fiili	2016 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL)
74	104	Doğum öncesi - sonrası sürelerde kadın işçiyi çalıştırmak veya ücretsiz izin vermemek	1560 TL.

 

 

İşverenler şayet 74’üncü maddeye göre ücretsiz izin isteğine duyarsız kalması halinde yukarıdaki idari para cezası ile karşı karşıya kalarak, Çalışma ve İş Kur İl Müdürlüğünce uygulama yapılacaktır.

 

a=>

(Kaynak: Ali Tezel | 29.09.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.