Bugünlerde en çok sorulan soruların başında emekli aylığı hesaplaması üzerine geliyor.Soranlar ısrarla çalıştıkça emekli aylığı düşüyor diye serzenişte bulunuyorlar.
Bu tezi ortaya tana kişi eski,emekli ve şu anda mülga edilmiş olan SGK Emekli Baş Müfettişi Ali Tezel’in ortaya attığında ona karşı muhalifler bir araya gelmiş.
Ekranlara çıkan bu zat ( Ali Tezel) yalan söylüyor diyerek Figaro’nun düğünü operası edasıyla köşelerinden bağırıyorlardı.
Şimdilerde sevindirici olan ise o köşelerinde bağıranların ne sesleri çıkıyor,solukları ,ne de yazıları yayınlanıyor.
Onlarda düştükleri yanılgı çukurundan şimdi aşağıdan bağırıyorlar.
Doğru çalıştıkça emekli aylığı düşüyor.
Ali Tezel emekli aylığı nasıl hesaplanıyor bilmiyor diyerek yanlışa yönlendiriyorlardı.
Atladıkları bir nokta var.
Ali Tezel arşivlerden taramadıkları için işkembeden atıyorlardı.
Biraz nostalji yapalım.
506 sayılı Kanun 4447 sayılı yasayla değişikliğe gidildiğinde bakın Ali Tezel ikili sistemde (bugün dahi bilmezler) emekli aylığı nasıl hesaplanır,emeklilik süresinin uzayacağını sizlere anlattığında kör ebe bandı takmış gözler uyanmayarak,5510 SS ve GSSK ile emeklilik süreleri ,yaşlılık aylığı bağlanması tiyatrosu karşısında dehşete kapılmış gözlerle kör ebe bantlarını çıkartmaya çalıştılar.
4447 sayılı Kanunla emeklilik için aranan SSK şartları ağırlaşıyor,Emekli aylığı bağlama oranı ABO düşüyor.
Gösterge esası terk ediliyor,GH esasına geçiliyor diyerek müfettiş kimliğini taşırken bunu dile getiriyor.
‘’Mülga 506 sayılı Kanunun 61’inci Maddesinde;
Yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya, bu Kanuna göre tespit edilen göstergesinin katsayı ile çarpımının %60'ı oranında ve aşağıdaki hükümler nazara alınarak yaşlılık aylığı bağlanır.
A) Yaşlılık Aylığı:
a) Sigortalının kadın ise 50, erkek ise 55 yaşından sonra doldurduğu her tam yaş için ve 5 000 günden fazla ödediği her 240 günlük Malullük Yaşlılıkve Ölüm Sigortaları primi için % 60 oranı (1)'er artırılarak.
b)Sigortalının, 5 000 günden noksan ödediği her 240 günlük malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi için % 60 oranı 1 eksiltilerek, Hesaplanır.
c) Yukarıdaki (b) fıkrası hükmü, 60 ıncı maddenin (B-C-D) bentlerine göre aylığa hak kazananlar için uygulanmaz.
Bu maddeye göre bağlanacak aylıkların oranı, her halde % 85'i geçemez.
Alt sınır korumasıyla birlikte yürürlükte kalmıştır.
Aynı Kanun 61’inci Maddesiyle;
Madde 61- (Değişik: 25/8/1999 - 4447/7 md.)
Yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıların aylığı, aşağıdaki hükümlere göre belirlenecek ortalama yıllık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımının 1/12'si alınarak hesaplanır.
Sigortalının her takvim yılına ait prime esas kazancı, kazancın ait olduğu takvim yılından itibaren aylık talep tarihine kadar geçen takvim yılları için, her yılın Aralık ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki artış oranı ve gayrisafi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızı kadar ayrı ayrı artırılarak bulunan yıllık kazançlar toplamının, toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama günlük kazancın 360 katı, aylığın hesaplanmasına esas ortalama yıllık kazancı oluşturur.
Aylık bağlama oranı, sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının ilk 3 600 gününün her 360 günü için %3.5, sonraki 5 400 günün her 360 günü için %2 ve daha sonraki her 360 gün için % 1.5 oranlarının toplamıdır.
Bunların arasındaki fakları Ali Tezel tüm programlarında anlatmıştır.
5510 SS ve GSSK ÇALIŞTIKÇA EMEKLİ AYLIĞI DÜŞER Mİ?
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile aynı fıkranın (c) bendine göre bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığı, aşağıdaki hükümlere göre belirlenecek ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutardır.
Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, itibarî hizmet süresi ile fiilî hizmet süresi zammı hariç toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın otuz katıdır.
Aylık bağlama oranı, sigortalının malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için % 2 olarak uygulanır. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır. Ancak aylık bağlama oranı % 90'ı geçemez.
Burada şunu da vurguluyor,2008 öncesi SSK ve Bağ-Kur’lu olanların emekli aylık hesaplamalarında 3’lü sistem,5434 tabi eski memurlar 4/c olmadan eski kanun hükümleri geçerli olarak eski memurlar 4447 ve 5510 sayılı Kanundan maaş hesaplamadan etkilenmemiştir.
Norm ve standart birliği özellikle 4/c olarak Ekim 2008 sonrası kamu görevlileri için uygulanacaktır.
Çalıştıkça emekli aylığı düşmesine gelince ;
Güncelleme katsayısı: Her yılın Aralık ayına göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranının % 100’ü ile sabit fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızının % 30’unun toplamına (1) tam sayısının ilâve edilmesi sonucunda bulunan değeri ifade eder denilmesi olmuştur.
Oysa 4447 sayılı Kanunda yer alan ifade Sigortalının her takvim yılına ait prime esas kazancı, kazancın ait olduğu takvim yılından itibaren aylık talep tarihine kadar geçen takvim yılları için, her yılın Aralık ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki artış oranı ve gayrisafi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızı kadar ayrı ayrı artırılarak bulunur denilmiştir.
Yıl |
Tüfe |
GH |
Çarpan (TüfexGH) (2000-2008 Kazançları İçin) |
Ara.99 |
1,059 |
1,00 |
|
2000 |
1,39 |
1,072 |
5,35616155290963 |
2001 |
1,685 |
1,00 |
3,17873089193450 |
2002 |
1,297 |
1,078 |
2,27350035112747 |
2003 |
1,184 |
1,058 |
1,81492070639998 |
2004 |
1,0932 |
1,089 |
1,52450956224251 |
2005 |
1,0772 |
1,0740 |
1,31773938558075 |
2006 |
1,0965 |
1,061 |
1,13267550000000 |
2007 |
1,0839 |
1,045 |
1,00000000000000 |
Yukarıdaki tabloya çözemeyenler,bu tabloyu 2008/Ekim sonrası birleştiremeyenler neden çalıştıkça emekli aylığının düşme mantığını çözemediği gibi bu denizde boğulur gider.
Bugünlerde emekli aylığında çalıştıkça düşme olmaması yönünde yasa çalışması ihtiyacının hem yönetenler hem de yönetilenlerin gündeminde bulunuyor, 2015 yılında verilen 1000 TL altı maaşlara 100 TL ek zamla, bu yıl verilen ilave 100 TL 'nin işte bu sakatlıktan doğan pansuman tedbirlerden biridir.
İşte bu haksızlığa daha en başında ilk işaret eden Ali Tezel omuştur(Halkın Sosyal Güvenlik Uzmanı), onun bu vizyoner görüşü karşısında o zaman karşı çıkanların bugün sadece yutkunmakla yetiniyor, kimisi o yıllarda SGK çalışanlar olduğundan düzenlemelere iltifat yağdırırken ,şimdilerde görevden ayrıldıkları için emekli aylıkları düşüyor diyerek yaygara yapmaları Ak dedikleri günleri kara demeleri konuya hakim olmamalarından kaynaklanıyor.
Bu yanlış düzeltilmediği sürece aylıkların reel olarak düşmeye devam edecektir, ilerleyen günlerde bu hatayı düzeltilecek yasal düzenleme çıkarılırsa yazılı ve görsel medya yasaklısı olan,kısaca şu an gözlerden uzak tutulan Ali Tezel'e içlerinden de olsa bir teşekkür edilmesi gerekmektedir.
Bu karmaşık denklemi de zaten SGK çözebilmiş kişilerin ismi ben de saklı kalsın,o isimler evet bu işi bilen kişiler onlardan biri de Ali Tezel (ismi ben de saklı kalsın dediklerimse virgülüne dokunmadan bu işi öğrenmemizde katkısı olanlar onlara da köşemizden selamlar olsun)
(Kaynak: Ali Tezel | 21.09.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.