Sosyal güvenlik mevzuatına göre bir kişi SGK’dan birden fazla aylığa hak kazanabiliyor. Ancak bu durum her zaman geçerli değil.
Okurlarımızdan Sanem Hanım 2009 yılında babasını kaybetmiş ve ölüm aylığı almaya başlamış. Sanem Hanım 2011 yılında evlendiği için ölüm aylığının kesilmiş. Ancak Sanem Hanım birkaç ay önce de eşinin vefat ettiğini söylüyor ve bu durumda artık bekâr olduğuna göre hem babasından hem de eşinden dolayı ölüm aylığı alıp alamayacağını soruyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan birden fazla aylık alınıp alınamayacağı hususunda siz okurlarımızdan bu şekilde birçok soru geliyor. Çoğu soruda da okurlarımız kendilerinin yanlış yönlendirildiklerinden ve hatta bazen sosyal güvenlik uzmanı adı altında kendilerinden para istenip dolandırıldıklarından bahsediyorlar. Böyle şeylerle karşı karşıya kalmamak için de hakkınızı bilmeniz büyük önem taşıyor. Biz de köşemizde bu tür sorularınıza cevap vermeye çalışıyoruz.
Birisini tercih etmelisiniz
Sosyal güvenlik uygulamalarında belirli şartlar altında çift aylık alınması mümkün. Örneğin bu durumların içinde hem anne hem de babadan dolayı ölüm aylığı almak bulunuyor.
Buna karşın Sanem Hanım’ın sorusunda olduğu gibi 2008 yılından sonra hem babadan hem de eşten dolayı ölüm aylığı alınabilmesi ne yazık ki mümkün değil. Bu durumda bu aylıklardan sadece birinin alınması mümkün ve hak sahibine de tercih imkânı tanınmış. Buna göre eşinizden ve babanızdan alabileceğiniz ölüm aylığını SGK İl Müdürlüğüne başvurarak hesaplatmanızda ve yüksek olanı tercih etmenizde fayda var.
ÇALIŞMADAN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: Mehmet Bey, ben üç yıldır evliyim ve bir tane de çocuğum var. Eşim benim çalışmamı istemiyor. Ama ben ileride emeklilik hakkı kazanmak istiyorum. Çalışmadan nasıl emekli olabilirim? Dışardan prim ödemem mümkün mü? (Dilek Z.)
Cevap: Dilek Hanım, ev hanımları isteğe bağlı sigortalı olarak yani çalışmadan dışarıdan prim ödeyerek emekli olabiliyorlar. Bunun için her ay SGK’ya prim ödemeniz gerekiyor. İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim tutarını siz belirleyebiliyorsunuz. Yani en az brüt asgari ücret üzerinden en çok ise brüt asgari ücretin 6,5 katı üzerinden prim ödemeniz mümkün. Belirlediğiniz bu tutara %32 prim oranı uygulanıyor ve ödeyeceğiniz prim ortaya çıkıyor.
Örneğin, asgari ücret üzerinden prim ödemek istiyorsanız 2016 için aylık 527 TL prim ödemelisiniz.
Ev hanımı olarak isteğe bağlı sigortalı olduğunuz zaman ödediğiniz primlerden dolayı aynı 4/b’li yani eski tabirle Bağ-Kur’lular gibi sayılıyorsunuz. Bu da hiç kuşkusuz işçi statüsünde çalışanlara göre daha dezavantajlı. Çünkü işçiler (yani 4/a’lılar) 7.200 gün prim ödeyerek emekli olmaktayken 4/b’liler emeli olmak için 9.000 gün prim ödemek zorundalar. Ayrıca emeklilik için 58 yaşını doldurmanız gerekiyor.
İŞVEREN GECE ÇALIŞTIRAMAZ
Soru: Mehmet Bey, ben bir tekstil atölyesinde çalışırken çocuğum oldu ve doğum iznine ayrıldım. Geçen hafta iznim bitti ve tekrar işe başladım. İşverenim beni gece vardiyasına yazdı. Bebeğim nedeniyle gece çalışmak istemiyorum. Ne yapmalıyım? (Funda A.)
Cevap: Funda Hanım, yasalarımıza göre emziren işçinin doğumu izleyen 6 ay boyunca gece çalıştırılması yasak. Bu sebeple işvereniniz sizi kesinlikle bu süre içinde gece çalıştıramaz. Durumu kendisine bu şekilde açıklamanızda fayda var. Aksi halde işvereninizi Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne şikâyet edebilirsiniz. Bunun yanı sıra, gebe, yeni doğum yapmış ve emziren işçi günde 7,5 saatten fazla da çalıştırılamaz.
(Kaynak: Meydan Gazetesi | 20.05.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.