Kayıt dışı çalıştırılan işçinin ne zaman iş kazasına uğrayacağına kimse karar veremez.
İş Kazası aniden ortaya çıkar.
Sonuçları ise;
Ø Yaralanma,
Ø Uzuv Kaybı,
Ø Ölüm
Antalya'da Kuru Temizleme Fabrikasında çalışan kadın işçi durduğunu sandığı çamaşır makinesi kapağından sarkan masa örtüsünü tuttuğu sırada sağ kolunu dönen mekanizmaya kaptırdı. Sağ dirseği kırılan kadın, hastanede tedaviye alındı.
KAZA GÜNÜ SİGORTAMI BAŞLATTI
Hastanedeki süreçte işverenim gelip gitmeye başladı ve kazanın olduğu gün sigorta girişinin yapıldığını öğrendim.
“Ben burada 11 Nisan’da işe başladım. Normalde sigortasız bir işyerinde çalışmak istemem. Fakat sigortamın yapılacağını söyledikleri için belki bir süre idare edebilirim diye düşünmüştüm” dedi.
Kısaca işçi bilinçsiz ve haklarını bilmeden işyerinde çalışıyor.
Bu işyerinde 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun yönetmelik hükümleri de işlemiyor.
Hizmet akdine tabi çalışanlar
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalı sayılabilmek için sigortalının işverenle arasında Kanunun 3. maddesinde tanımlanan hizmet akdi bağının bulunması, işveren veya işveren vekili ya da alt işveren tarafından işe alınıp, hizmet akdine tabi çalıştırılması gerekmektedir.
Kanunda hizmet akdi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda tanımlanan hizmet akdi ve iş mevzuatında tanımlanan iş sözleşmesi olarak tanımlanmış olup, 6098 sayılı Kanunun 393. maddesi ile hizmet sözleşmesi, işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşme olduğu, işçinin işverene bir hizmeti kısmi süreli olarak düzenli biçimde yerine getirmeyi üstlendiği sözleşmelerinde hizmet sözleşmesi sayılacağı öngörülmüştür. Hizmet akdi iki taraflı akitlerden olup tarafları birbirine taahhütlerle bağladığından, hizmet akdinde hukuki bağımlılık şarttır. Hizmet akdinin varlığından söz edilebilmesi için işçinin işverenin emir ve görüşleri doğrultusunda işverenin gösterdiği yerde belirli ya da belirsiz sürede çalışması ve bunun karşılığında da işverenden ücret alması gerekmektedir.
4857 sayılı Kanunun 8. maddesinde ise iş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafında (işveren) ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşme olarak tanımlanmış olup, hizmet akdinin içinde iş, ücret, bağımlılık ve zaman unsurları bulunmaktadır.
Sigortalılığın başlangıcı
Kanunun 4-1(a) bendi kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıkları, çalışmaya, mesleki eğitime, staja veya kursa başladıkları tarihten itibaren başlar.
İş Kazası Mağduru yasa hükümlerine göre 10/Nisan günü işe giriş bildirgesi SGK e-bildirge üzerinden bildirilmesi gerekir idi.
Kaza günü SGK işe giriş bildirgesi verilmesi işvereni kurtarmaz.
Kaza adli bir vaka olarak,polis kayıtları ile SGK bildirilecektir.
Sonucunda iş kazası olduğundan sigortasız işçinin tüm sağlık giderleri ve iş göremezlik ödenekleri işverenden tahsil edilecek,sürekli iş göremezlik geliri bağlanması halinde bu gelirlerde işverenden tahsil edilecektir.
Sigortasız işçi çalıştırmadan dolayı İPC kesilecektir.
Çalışma ve İş Kur İl Müdürlüğü de iş kazasının 3 işgünü içinde bildirilmemesinden dolayı işyeri tehlike derecesine ve çalışan sayısına göre İPC düzenlenecek,işverene ayrıca 6331 sayılı yönetmelik hükümlerine göre de İPC muhatap olacaktır.
Kayıt dışı işçi çalıştırmadan dolayı işverenin teşvikleri 1 yıl boyunca kesilecek,ayrıca işveren denetime tabi tutulacaktır.
Oysa işveren kayıt altına işçisini almış olsa idi;
BRÜT AYLIK ÜCRETİ |
1.647,00 |
İŞVEREN SGK PAYI(%20,5) |
337,64 |
İŞVEREN SGK TEŞVİK(%5) |
(- 82,35) |
İŞVEREN SGK PAYI(%15,5) |
255,29 |
İŞVEREN İŞSİZLİK SİGORTASI (%2) |
32,94 |
TOPLAM MALİYET |
1.935,23 |
(*)100 Lira Asgari Ücret teşviki ile birlikte 1.835,23 TL olacaktır.
Mevzuatı bilmesi halinde 1 ay içinde işçisinin SGK işe giriş bildirgesini vermesi halinde İPC düşük olacaktı.
5510 Sayılı Yasa’nın 102’nci maddesi uyarınca, 5510 sayılı Yasa’nın 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi halinde, bir sigortalı başına bir asgari ücret oranında idari para cezası uygulanmaktadır.
İşe giriş bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içinde verilmesi ve söz konusu cezanın ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde, ceza dörtte bir oranına karşılık gelen tutar üzerinden uygulanır.
İdarî para cezalarının, SGK itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun 3/4 tahsil edilir. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez.
Örnek:
11.4.2016 tarihinde işe başlamış bir sigortalı için işe giriş bildirgesinin yasal süresi geçtikten sonra 30 gün içinde verildiğini ve tebliğ edilen cezanın da, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödense idi.
1647 TL(asgari ücret) X 1/ 4 = 411,75 TL
411,75 TL X 3/4 = 308,81 TL ceza tahsil edilecekti.
Bilinçli olmayan işveren iş kazası geçiren işçisinin o gün sigortalı yaptığı için asgari ücret desteği dahil olmak üzere tüm teşviklerden 1 yıl yasaklı olacaktır.
İşveren İş Kazasından dolayı SGK ait tüm maliyetleriyle birlikte,ayrıca İPC'leri(SGK+ÇSGB) ödemeye mahkum olacak,kazazede işçinin açacağı davalara muhatap olacaktır.
Not:
11/04/2016 tarihi pazartesi günü olduğundan işçi şayet pazartesi günü iş kazasına uğramış olsa aynı gün işveren işe giriş bildirgesini verebilir.
(Kaynak: Ali Tezel | 09.05.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.