Gelirler Kontrolörü Mustafa TAN - E-Beyanname gönderme zorunluluğu üzerine

mustafa.mt@gmail.com

 

Vergi dairelerindeki otomasyon çalışmalarında yaşanan gelişmeler beyannamelerin kağıt ortamında elden veya posta ile verilmesi döneminin de sonunu getirdi. Başlangıçta elektronik ortamda beyanname verecek mükellef sayısı sınırlı iken son yapılan düzenleme ile kapsam genişletilmiştir.

Ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden dolayı gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri yıllık gelir vergisi beyannamesi ile geçici vergi beyannamelerini elektronik ortamda gönderecektir. Daha önce belli haddi aşan mükellefler beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda idi. Son düzenleme sonrasında zorunluluk, hiçbir hadle sınırlı olmaksızın 2007 yılına ilişkin olan yıllık gelir vergisi beyannamesi ile 2008 yılının birinci geçici vergi dönemine ilişkin olan geçici vergi beyannamesini de kapsamıştır.

Yukarıda belirtilen gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri, muhtasar ve katma değer vergisi (KDV) beyannamelerini de elektronik ortamda göndereceklerdir. Zorunluluk, Ekim 2007 veya Ekim-Kasım-Aralık 2007 dönemine ait muhtasar beyanname ile Ekim 2007 dönemine ilişkin KDV beyannamesi ile başlamaktadır.

Şayet üçer aylık dönemlerde KDV beyannamesi veriliyor ise Ekim-Kasım-Aralık 2007 dönemine ilişkin KDV beyannamesi de elektronik ortamda gönderilecektir.

İşletme hesabı esasına tabi mükelleflerin ise KDV ve muhtasar beyannameleri elektronik ortamda gönderme zorunluluğu 2008 yılına ertelendi.

Kimler nasıl gönderecek?

Beyannamelerini serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirlere (meslek mensubu) imzalatmak zorunluluğunda bulunmayan mükellefler istemeleri halinde beyannamelerini elektronik ortamda doğrudan kendileri gönderebilecektir. Bunun için bağlı bulunulan vergi dairesinden şifre talebinde bulunulacaktır.

Beyannamelerin meslek mensupları tarafından gönderilmesi de mümkün. Kanuni şartları taşıyan meslek mensupları vergi dairesine başvurarak aracılık yetkisi için şifre almak zorundadır.

Elektronik beyanname gönderme için şifre alan meslek mensupları, sözleşme ile hizmet verdiği müşterilerine ait beyannameleri gönderebilecektir. Bunun yanında, kendisine sadece beyanname gönderme için başvuruda bulunan mükelleflerin beyannamelerini de gönderebilecektir. Bunun için meslek mensubu ile mükellef veya vergi sorumlusu arasında özel bir sözleşme düzenlenmelidir.

Elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisine sahip meslek mensupları, kendi mükellefiyetleri ile ilgili vergi beyannamelerini de elektronik ortamda gönderebilecektir.

Kanuni defter kayıtlarını tutmadıkları için meslek mensupları beyanname vermede aracılık yapma konusunda istekli davranmayabilir. Kanaatimizce vergisel bazı sorumluluklar ve müeyyideler ile karşılaşma ihtimali bu tereddüte yol açmaktadır. Sonuçta aracılık hizmeti verilecek mükellefin beyannamesini ve eklerini kimin hazırladığı ve belgelerin güvenilirliği, aracılık hizmeti verecek meslek mensubunu çekincede bırakabilir. (Bu konudaki sorumluk ve ceza uygulamasına ilişkin olarak bknz. Tahir ERDEM, Vergi Sorunları Dergisi, Nisan 2005)

e-beyan vermeyene ceza

Elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilen beyannamelerin, elden veya posta ile gönderilmesi durumunda, mükellefin durumuna göre farklı tutarlarda özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

Cezanın uygulanması açısından, kağıt ortamında verilen beyannamenin süresi içinde ya da süresi geçtikten sonra verilmesinin bir önemi bulunmuyor.

Elektronik ortamda gönderilmesi gereken beyannamesini, kağıt ortamında gönderen birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabına 1.390 YTL ceza kesilecektir.

Korsana son mu?

Son yaşanan gelişme konusunda bazı eleştirel açıklamalar dikkatimizi çekti. Şu bir gerçek ki, teknolojik imkânların gelişmesi ile birlikte eski alışkanlıklardan kurtulmak ve bürokratik işlemlerin sayısını azaltmak zorunludur. Ayrıca meslek mensuplarının şikayetçi olduğu ve bir çok sakıncalar içeren kayıt dışı muhasebeciliğin de bir nebze olsun önüne bu uygulama ile geçilebileceği düşüncesindeyiz. Olayı meslek mensuplarına kazanç sağlamak anlayışı çerçevesinde görmek bizce doğru bir yaklaşım değildir.

Sonuç olarak, defter belge düzenin sadece vergisel çerçevede Maliye Bakanlığı'nın sorunu olarak görmek de eksik bir bakış açısıdır.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 03.12.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.