Eski Memurlara ve Bunların Dul ve Yetimlerine Tanınmış Önemli Bir Hak! / Ahmet Metin Aysoy

 Bu yazımızda, 5434 sayılı Yasa kapsamında çalışan devlet memurlarının toptan ödeme veya kesenek iadesi yapılarak tasfiye edilen hizmetlerinin ihya edilmesi ve borçlanma yapılması suretiyle, 5510 sayılı Yasa’ya göre kendilerine veya dul ve yetimlerine aylık bağlanması konusunu ele alacağız.

5510 sayılı Kanunun yürürlüğü girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından önce iştirakçi (memur) olup, 2008 yılı Ekim ayı başından sonra, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) kapsamında sigortalılığı (eski deyimle SSK, BAĞ-KUR)  bulunmayanlardan;

a) Re’sen, sicilen, malulen veya yaş haddinden emekliye sevk edilenlerden hizmet sürelerinin aylık bağlanmasına yetmemesi nedeniyle tarafına toptan ödeme yapılmak suretiyle hizmetleri tasfiye olanların,

b) Kesenek iadesi yapılmak suretiyle hizmetleri tasfiye olanların,

c) İstifa etmek suretiyle görevinden ayrılanların,

d) (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilenlerden ölenlerin dul ve yetimlerinin,

borçlandırılacak veya ihya edilecek hizmetleri ile birlikte 5510 sayılı Kanuna göre aylığa hak kazanmaları ve 5434 sayılı Kanuna (mülga hükümleri dahil) göre aylık bağlanması şartlarını taşımaları halinde borçlanma ve ihya işlemleri yapılır.

Kesenekleri iade edilmek veya toptan ödeme yapılmak suretiyle hizmetleri tasfiye olanlar ile borçlanma yapanların bu hizmetleri ihya ve borçlanma için gerekli paranın yatırıldığı tarihten itibaren geçerli hizmet olarak dikkate alınacaktır.

İlgililer hakkında yapılan ihya işlemlerinde ihya ve borçlanma tutarının hesaplanması mülga 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılacaktır.

Mülga 5434 sayılı Yasa’nın 66. maddesine göre, dul eşe aylık bağlanması için vefat eden iştirakçinin (memurun) en az 10 yıl hizmetinin olması gerektiğini belirterek, konuya ilişkin iki örnek verelim.

Örnek 1- 5434 sayılı Kanuna tabi çalışmakta iken 10.2.2004 tarihinde vefat eden ve söz konusu tarih itibariyle 5 yıl 2 ay hizmeti bulunan iştirakçinin, eşine hizmetinin aylık bağlamaya yetmemesi nedeniyle toptan ödeme yapılmıştır. Daha sonra,  15.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren, 5510 sayılı Kanunun 32. Maddesine göre vefat eden memurun 1800 gün prim gün sayısının olması halinde dul eşe aylık bağlanması mümkün hale geldiğinden, 5510 sayılı Kanunun geçici 4. maddesi uyarınca eşin yazılı müracaat etmesi halinde toptan ödeme yapılan hizmetinin ihya işlemi yapılarak, eşe aylık bağlanacaktır.

Örnek 2- 5434 sayılı Kanuna tabi çalışmakta iken vefat eden ve vefat ettiği tarihte 3 yıl 10 ay hizmeti bulunan iştirakçinin hizmet süresinin dul ve yetimlerine aylık bağlanmasına yetmemesi nedeniyle eşe, çocuğa ve anneye toptan ödeme yapılmıştır. Eşinin askerlikte geçen 1 yıl 6 ay süresinin borçlandırılarak tarafına aylık bağlanmasını istemesi halinde, askerlik süresi mülga 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre borçlandırılacak, tahakkuk eden borç tutarı ile 3 yıl 10 ay hizmetinin ihyası için yatırması gereken paranın tamamı aylık bağlanma talebinde bulunan eşten tahsil edilecektir.

İhya işlemlerinin yapılabilmesi için aylık bağlanması talebi yeterli olacağından ayrıca SGK tarafından ihya talep dilekçesi istenmeyecektir. Ancak, borçlanma işlemlerinin yapılabilmesi için borçlanma talep dilekçesi istenecektir.

Sözün özü, çevrenizde aylık bağlanamamış iştirakçi (memur) dul veya yetimi varsa, bilgilendirmeniz de yarar var.

(Kaynak: Star Gazetesi | 03.05.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.