Ev Hizmetlerinde Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Önemsenmiyor / Vedat İlki

 Ev hizmetliler çalışma hayatında kadınların yoğunlukla istihdam edildiği sektörlerin başında gelir.Küreselleşme beraberinde yaşlı ve çocuk bakımına yönelme ile birlikte bu alanda kadınlar çalışmaya başladı.

Ev işlerinde çalıştırılan kadınların çalışma koşulları ,yaşam koşulları denetimsizliğe mahkum edilmiştir.

Ø  Ağır İş Yükü

Ø  Özel Hayatlarına Müdahale

Ø  Yetersiz Beslenme,Barınma

Ø  Psikolojik-fizyolojik baskı,taciz riskleri

Ø  İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tedbirlerin alınmaması

Çalışma alanının ev olması, ev kazalarının (yüksekten düşmeler, yanıklar, zehirlenmeler, elektrik çarpmaları, kesikler vb.) iş kazalarına dönüşmesine yol açmaktadır. Ev hizmetlerinde çalışma mesleki sağlık ve güvenlik açısından önemli bir çalışma alanıdır. Ev hizmetlerinde çalışanlar çok sayıda iş kazası ve meslek hastalığı riskiyle karşı karşıya olsalar da, işyerlerinde alınması beklenen önlemler, ev çalışanı için söz konusu olmamaktadır.

Ev Hizmetlisi çalışanları ;

4857 sayılı İş Hukukunda istisna sayılmış,6098 sayılı Borçlar Kanunu hükmünde değerlendirilmiş,6331 sayılı Kanunla İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda uygulama alanı dışına itilmiş,5510 sayılı Kanunla Ek Madde:9 ile 10 günden az ve çok olarak Sosyal Güvenlik uygulaması kapsamına dahil edilmiştir.

EV HİZMETLİSİ AĞIR İŞÇİ YASADAN İSTİSNA EDİLMİŞ

Ev çalışanı fiziksel riskler ile karşı karşıya kalır.Düşmelere, ergonomik sorunlara, kronik ağrılara yatkındırlar. Temizlik işçilerinin sağlığına ilişkin çalışmalar çoğunlukla statik kas yükü, ellerin ve kolların tekrarlanan hareketleri, biçimsiz çalma postürü, ergonomik olmayan temizlik donanımı kullanımı ve elverişli dinlenme olanaklarından yoksunluğun temizlik işçileri için önde gelen fiziksel riskleri oluşturduğunu ortaya koymaktadır.

Özellikle hasta,yaşlı ve engelli bakımı gerçekleştirenler, yatakta çevirme, giydirme, banyo yaptırma gibi süreçlerde yoğun güç sarf etmekte ve ağırlık kaldırmaktadır. Bel kaymaları, sırt kaslarının zedelenmesi, bileklerin burkulması ve boyun tutulması en sık rastlanan meslek hastalıklarıdır.

Temizlik sırasında toz, deri döküntüleri, organik madde parçalarına, bakteri, virüs küf gibi mikro-organizmalardan, uçucu organik bileşimlere ve yüzey aktif maddelere kadar uzanan çeşitli bir içeriğe sahiptir ve meslek hastalıklarına neden olabilmektedir.

Mutfaklar, gaz kaçağı, yangın ve kesi gibi riskler,mutfaklarda yemek yapımında cilt oluşan yanıklar vs.

Yüksekten cam silerken düşme.

Meslek hastalığı için koruyucu ekipmanlar verilmiyor,meslek hastalığı ve iş kazasına karşı eğitim verilmiyor.

Kimyasal riskle boğucu ve zehirleyici  gazları soluma yoluyla astım,bronşit,deri hastalıklarına yakalanma.

Gebe yada yeni doğum yapmış ev işçileri için koruyucu tedbirler yoktur.

Ev işçileri kimyasal nedenlerden dolayı;

Solunum problemleri, cilt ve göz hasarları ortaya çıkabilmektedir.

Biyolojik ve psikolojik risklerle de karşılaşırlar.

Yaptırım açısından ev hizmetlileri yalnızdır.

Şikayet mekanizması işlemez.

6331/2. Maddesi;

(2) Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz:

c) Ev hizmetleri.

Dolayısıyla ev hizmetlisi,fiziksel,kimyasal,biyolojik ve psikolojik riskler maruz kalsa da ,koruyucu ekipman verilmediği gibi 633 sayılı Kanunun hükümlerinden mağdur kalmıştır.

Ağır işçi olmasına rağmen,tehlikeli grupta olsa da ötekileştirilmiştir.

Ev işçileri, ağır iş yükü, özel hayat gizliliğinin olmayışı, yetersiz beslenme ve barınma koşulları ve psikolojik-fiziksel tacize maruz kalmak gibi olumsuz çalışma şartlarıyla baş başa kalmıştır.

İş Kazaları yüksekten düşme,meslek hastalığı fizyolojik,fiziksel,kimyasal ve biyolojik risklerle oluşmaktadır.

6098 sayılı Borçlar Kanunu ile çalışma koşulları güdükte olsa güvence altına alınmış,5510/Ek Madde 9 ile 10 günden az ve 10 günden fazlayla Sosyal Güvenliğin şemsiyesine dahil edilmiştir.

Eğitim verilmeden çalışma hayatında eğitimsiz kişilerle hizmet alımı devam ediyor.

6331İSGK istisna olduğundan müfettiş incelemeleri yetersiz kalmaktadır.

Günümüzde ev işçileri için koruyucu elbise,eldiven,sağlığa zararlı deterjan kullanılmaması,cam silerken emniyet kemeri takılması,ağır yük kaldırma vs. bununla ilgili ev hizmetlilerinin eğitilmesi, çalışanların işe giriş ve aralıklı kontrol muayenelerinin ve ihtiyaç hallerinde aşılamanın yapılması gerekmektedir.

Ev hizmetlileri dernekler,sendikalar çatısında birleşmeli hak arayışı sürdürmeli,işverenlerin bilinçlendirilmesi gerekir.

(Kaynak: Ali Tezel | 19.04.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.