Geçen hafta ülke gündeminin yoğunluğundan çok da fark edilmeyen bir kampanya vardı. Yetiştirme yurtlarında büyüyen gençler tarafından kurulan Hayat Sende Derneği, yurtlardan ayrılma yaşının herkes için 18’den 21’e çıkarılması için imza kampanyası başlattı. Kampanya aslında hepimize bir mesaj vermeliydi; bu toplumda yaşayan herkes gibi, iş adamlarımızın da sosyal bir sorumluluğu olduğunu unutmaması gerekir. Yetiştirme yurtlarında büyüyen gençler bizim gençlerimiz ve devlet olarak da toplum olarak da bu gençlere sahip çıkma zorunluluğumuz bulunmaktadır.
Yasalara göre, yurtlarda kalan çocukların koruma kararı genel olarak reşit olana kadar, yani 18 yaşınakadar devam ediyor. 18’ini geçen gençlerin liseye devamı halinde 20 yaşına kadar, üniversiteye gidenlerin 25 yaşına kadar, okumuyorsa meslek sahibi edilip, 20 yaşına kadar koruma kararları mahkemece uzatılabiliyor. Ancak yasalar her zaman hayata geçmiyor.
Eğitimlerine devam etmeyen gençlerin büyük çoğunluğu, 18 yaşını doldurduğunda himaye onayıyla koruması uzatılmazsa, korumadan ayrılmak durumunda kalıyor. Bu durum eğitim sisteminin dışında, hayata ve iş piyasası hakkında hiçbir bilgileri olmayan bu gençlerimizin uyumu zorlaştırmakta, bu gençlerin daha savunmasız kalmalarına sebep olabilmektedir.
Her yıl kaç gencimizin yurtlardan çıkmak zorunda kalması ile ilgili maalesef bir istatistik yok. Ancak tahminlere göre her yıl ortalama 700 ile 1000 genç korumadan ayrılıyor.
2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’muzun Ek 1. Maddesi: “Kamu Kurum ve Kuruluşları, reşit olana kadar Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından bakılan ve korunan çocuklar için, her yılbaşındaki, hangi statüde olursa olsun, serbest kadro mevcutlarının binde biri nispetindeki kısmını ayırarak bu çocuklar arasında yapılacak giriş sınavlarında başarılı olanlar arasından atama yaparlar. Bu maddeden yararlanmak isteyenler, 18 yaşını tamamladıkları tarihten itibaren, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına; Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü vasıtasıyla başvurmak zorundadırlar” demektedir. Dolayısıyla bilinenin aksine, korumadan ayrılan gençlerin tümü kamuda istihdam edilmiyor.
Mevzuata göre; en az iki yıl koruma altında kalmak ve lise mezunu olmak kaydıyla KPSS aracılığıyla kamu kurumlarında işe yerleştirilebiliyor bu gençler. Bu süreç ortalama iki yıl sürebiliyor. Lise mezunu olmayan gençlerin kamuda iş hakları yok. Kamudan ayrılan gençlerin özel sektörde istihdam edilmeleri durumunda da SGK primleri mevzuata göre 5 yıl boyunca devlet tarafından üstleniliyor. Bu devlet desteğini biraz açmak istiyorum.
Bu teşvik kapsamına giren kişilerin özel sektörde çalıştırılmaları halinde, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden (asgari ücret üzerinden) hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi, kısa vadeli sigorta kolları primi ve genel sağlık sigortası primi, sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı ile işsizlik sigortası primi, sigortalı ve işveren hissesinin tamamı sigortalının işe giriş tarihinden itibaren 5 yıl süre ile Hazine tarafından karşılanacaktır.
Teşvikten yararlanacak firmalar özellikle şu hususlara dikkat etmelidirler: Hazine tarafından işverene sağlanan sigortalı primi hissesi teşvikinden faydalanabilmek içinSosyal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde verilmesi ve Hazinece karşılanmayan primlerin yasal süresi içinde ödenmesi şarttır.
Teşvikten yararlanmak isteyen işverenlerin, sigortalının yukarıda belirttiğimiz koşulları taşıdığını içeren Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yazısı ile sigortalının teşvik kapsamında olduğunu belgelendirmesi gerekmektedir.
Asgari ücret alan bu kapsamdaki işçi için işverenler prim ödemeyeceklerdir. Asgari ücretüzerinde ücret alan sigortalı için ise ödenecek sigorta primi hesaplanırken 5 puanlık indirim de uygulanabilecektir.
Yetiştirme yurtlarından yaş dolayısı ile ayrılan veya okulunu bitirerek ayrılan gençlerimizi devlet kadar özel sektör firmalarımızın da öncelikli işe almaları çok önemli bir hassasiyet olacaktır.
Ben inanıyorum ki; birçok işverenimiz işe alma kotalarına artık yetiştirme yurtlarımızdan yaş dolayısı ile veya okullarını bitirerek ayrılmış gençlerimizi ekleyeceklerdir. Bu hususta Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na, bulundukları illerdeki Sosyal Hizmetler Merkez Müdürlükleri’ne, Hayat Sende gibi sosyal derneklerle bağlantı kurarak, işe alacakları gençlerimize ulaşabilirler.
(Kaynak: Nevzat Erdag | 07.03.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.