İşçi Ağzından Çıkanı Duymazsa Tazminat Yok İşveren Ölçülü Davranmazsa Kıdem Tazminatını Öder / Vedat İlki

 

4857 Sayılı İş Kanunun 25'inci maddesi işverene bazı durumlarda haklı nedenle iş akdi feshine imkan tanımaktadır.
Bunlara da Yargıtay onay vermektedir.

Madde 25

II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:

b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.

4857/25. maddesi uyarınca, işçinin işverene, işveren vekiline, müşteriye veya diğer çalışanlardan birine karşı kullanacağı hakaret veya sataşmaya yönelik sözü, işverene iş akdini haklı olarak fesih hakkı vermekte.

Günlük hayatta sıklıkla kullanılan ve işten çıkarılma sebebi olamayacağını düşündüğünüz öyle sözler var ki, Yargıtay, bunları dahi işveren için iş akdini haklı fesih sebebi olarak görmekte.

Yargıtay; -“S....... mısın sen” demek suretiyle başka işçiye sataştığı sabit olmakla işveren feshi haklıdır. (22.HD. 2012/15752 E. 2013/4286 K. 04.03.2013)

İşveren vekiline “Şerefsiz” diyen işçinin iş akdinin feshi haklıdır. (9. HD. 2009/42715 E. 2012/4451 K. 16.02.2012)

İşverene müstehcen hareket çeken işçinin iş akdinin işverence feshi haklıdır. (9. HD. 2008/33609 E. 2010/20576 K. 25.06.2010)

Proje müdürüne “şerefsiz, çirkef kadın” diye hakaret eden işçinin iş akdinin işverence feshi haklıdır. (9.HD 2006/1591 E. 2006/20766 K. 12.07.2006)

İşçinin, işverene karşı “o da erkek mi” şeklindeki hakareti sabit olduğundan işveren feshi haklıdır. (9.HD. 2009/1628 E. 2011/1031 K. 27.01.2011 )

İşçinin “başkasının hakkını yiyen o........ çocuğudur” yazılı tişörtle dolaşması nedeniyle işveren feshi haklıdır. 9.HD. 2011/42467 E. 2013/30052 K. 20.11.2013)

İşçinin “Ben araç maraç değiştirmiyorum, giden kendi aracıyla gider, mezbaha köpeği yok burada, pantolon değiştirmiyoruz, ama seninki seyyarsa bilmiyorum, ben kendi aracımı hiçbir yere bırakmıyorum, gitmiyorum, gelecek köpek nereye isterse oraya gitsin.” demek suretiyle hakarette bulunduğu tartışmasız olup, işveren feshi haklıdır. (9.HD 2007/33301 E. 2008/32887 K. 01/12/2008)

“Senin karın evde bu işleri zamanında yapıyor mu, senin karın da bu işyerinde çalışıyor, kendisi prenses gibi ortalıkta dolaşıyor…senin karın zaten işe yaramaz, terbiyesiz bir kadın..” demek suretiyle işverenin eşine hakaret eden işçinin iş akdinin feshi haklıdır. (9.HD 2007/26271 E. 2008/26922 K. 14.10.2008)

Davacının işyerinde panoya asılan kandil kutlama mesajı altına “kandil gününü unutmayan yönetim, hesap gününü de unutmasın ezilen kesim.” şeklinde yazısı, eleştiri sınırlarında kaldığından hakaret olarak kabul edilemez. (22.HD. 2012/25839 E. 2013/16219 K. 02.07.2013)

İşçinin, müşteriye karşı “nereden buluyorsunuz böyle gerici s..........isimleri” şeklinde hakaret ettiği sabit olup, işveren feshi haklıdır.(9. HD. 2011/23349 E. 2013/20753 K. 08.07.2013)

İşçinin, müşterinin üst üste sinkaflı küfür etmesi üzerine telefonu kapatırken “ben de senin” diyerek verdiği cevap haklı fesih nedeni olamaz. ( 7.HD. 2013/1857 E. 2013/2379 K. 07.03.2013)

İşçinin,“ Öyle değil mi lan” demek suretiyle başka işçiye sataştığı sabit olmakla işveren feshi haklıdır.”(22.HD 2012/24411 E. 2013/14351 K. 13.06.2013)

“ Kalıbının adamı değilsin” demek suretiyle başka işçiye sataştığı sabit olmakla işveren feshi haklıdır. (22.HD. 2012/30202 E. 2013/28634 K. 10.12.2013)

İşçinin, “Arkandan sövdüm” şeklinde iş yerinde tartıştığını kabul ettiği beyanları dikkate alındığında, işveren feshi haklıdır. (7.HD 2013/9348 E. 2013/18491 K. 06.11.2013)

Davacının başka bir işçiye “e.... gibi cevap vereceksin” şeklinde hakaret ettiği anlaşılmakla işveren feshi haklıdır. (9.HD 2009/4690 F. 2011/4821 K. 22.02.2011)

Diğer işçiye ‘Sus konuşma i......, sana şimdi çarparım’ diyen işçinin hakaret ettiği sabit olup, işveren feshi haklıdır. (9.HD 2008/41588 E. 2010/38186 K. 16.12.2010)

İŞÇİ İÇİN DE AYNI HAKLAR VAR MI?

Yukarıdaki benzer söylemler şayet işveren tarafından işçiye yapılması halinde İşçinin ,işverenden kıdem tazminatı alma hakkı da ortaya çıkabilir.

İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı

Madde 24 - Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir

II. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:

b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.

9 Yargıtay HD Kararının 07/03/2007 Tarih ve E.2006/22210-K.2007/6065 sayılı Kararında işveren tarafından hakarete uğrayan işçinin iş akdi fesh edilmiş,işçiye kıdem ,ihbar vb haklara ödenmemiştir.

Bunun karşılığında mağdur olan işçi açtığı davayı kazanarak yasal haklarını elde etmiştir.

“Davacı, iş akdinin davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı isteklerinin hüküm altına alınması istemiştir. Davalı, davacının kendisinin ayrıldığını savunmuştur. Mahkemece, davacı işçinin kendi isteği ile ayrıldığı gerekçesi ile isteklerin reddine karar verilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, davalı şirketin işveren vekili tarafından davacıya yapılan tartışma neticesinde “defol git” diye hitap ettiği, dolayısı ile iş akdinin davalı tarafça haksız olarak feshedildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davacı işçinin hak edeceği kıdem ve ihbar tazminatı miktarları uzman bilirkişi tarafından belirlenerek anılan isteklerin hüküm altına alınması gerekirken yazılı şekilde reddine karar verilmesi hatalıdır.’’

O halde işçi 24 Maddenin/II. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri alt bendi olan (b) esas alınırsa işçi haklı nedenle iş akdini fesih edebilir.

İşverenin işçinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söylemesi karşısında çalışan suskun duramaz.

Bu da çalışan tarafından haklı fesih’i gündeme getirecektir.

Herkes çalışma hayatında bir ücret alsa bile ,işverenin onun her türlü kişilik haklarına ,değerlerine de saygı duyulması gerekecektir.

Kişilerin onurları,saygınlıkları daima ilk sıralarda yer alır.

İşveren olarak çalışanın onuruna,saygınlığına hakaret derecesine varılırsa bunun karşılığı da tazminat ile ödenmelidir.

Burada hak edilen tazminatı almak o kadar kolay değildir.

İspat müessesi karşımıza çıkar.

Şayet işçiye işveren tarafından’’ŞEREFSİZ KAPIYI KAPAT VE ARKANA BAKMADAN DEFOL DIŞARI ÇIK’’ ifadesini ispatlaması gerekir.

İspat etmemesi halinde haklı iken haksız olacak tazminat alma hakkı ortadan kalkacaktır.

Bunun içinde aynı çalışma ortamında bulunan çalışanlardan bir yada birkaçının mahkeme de bu kelimeyi işverenin söylediği yönünde işçi lehine şahitlik yapmasına bağlıdır.

Günümüz çalışma hayatında oldukça zor kazanılacak bir dava şekli olarak karşımıza çıkar.

Burada en önemli handikap çalışanın kendi lehine şahitlik yapacak kişileri bulmakta zorlanmasıdır.

ŞEREFSİZ KAPIYI KAPAT VE ARKANA BAKMADAN DEFOL DIŞARI ÇIK kelimesinin işçi tarafından ispatı halinde;

ü İş Kanunu’nun, 24/II-b maddesi gereği haklı nedenle fesih hakkı verecek.

ü Bunu ispatlayan işçi

ü Maaş,

ü Fazla çalışma ve genel tatil ücreti ,

ü 1 yıl çalışmış olmak şartı ile kıdem tazminatı ,

ü Yıllık izin ücretlerini işverenden isteyecektir.

ü İşveren işçiye baskı kurarak özellikle ihbar tazminatı ödememek adına işçiyi kendi isteğiyle işten ayrılmaya zorlaması gibi bir niyeti olduğu iddiası var ise İş Kanunu’nun, 17. maddesi gereği kötü niyet tazminatın da söze edilir.

İş Kanunu’na göre, işverenin işçisine hakaret etmesi, işçi için bildirimsiz fesih hakkını doğurur. Bu nedenle iş sözleşmesini fesh eder tazminat hakkı var.

Bazı hallerde ise ihbar doğmayabilir.
T.C.
YARGITAY
9.HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2011/52614
KARAR NO: 2014/2342
KARAR TARİHİ: 29.01.2014

>İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI
>İŞVEREN TARAFINDAN BİRKAÇ KEZ SERT ŞEKİLDE UYARILDIĞI ANLAŞILAN DAVACININ BUNU HAK ETMEDİĞİ DÜŞÜNCESİYLE İŞYERİNDEN AYRILDIĞI
>İHBAR TAZMİNATI TALEBİNİN REDDİ GEREKTİĞİ

ÖZET: Somut olayda; işveren tarafından birkaç kez sert şekilde uyarıldığı anlaşılan davacının bunu hak etmediği düşüncesiyle işyerinden ayrıldığı ve iş akdinin davacı tarafından sona erdirildiği, haksız ve usulsüz feshe muhatap olan tarafça talep edilebileceği göz önüne alındığında ihbar tazminatı talebinin reddi gerekirken hatalı değerlendirme ile kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

İşçiye haklı nedenle iş sözleşmesini fesh etme ve tazminatı talep etme hakkı verir.Kendi isteğinizle ayrıldığınıza ilişkin dilekçe vermek ve dilekçede herhangi bir gerekçe belirtmemişseniz tazminat hakkınız olmaz.

İşten ayrılırken dilekçede işverenin size hakaret ettiği için işi bıraktığını belirtmiş iseniz tazminat talep edebilirsiniz.

Kaynak:iş mahkemesi com.

(Kaynak: Ali Tezel | 03.03.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.