Doğum gibi, engelli çocuk gibi veya herhangi bir beklenmedik durum gibi memurun göreve devamında gayrı ihtiyari inkıtalar oluşturabilecek durumlar için Yasa Koyucu birtakım mazeret izinleri düzenlemiş bulunuyor. Bahse konu mazeret izinlerinde 10 Şubat 2016 tarihinde yürürlüğe giren 6663 sayılı Torba Kanunla bir takım olumlu değişiklikler yapılmıştı. Bu değişikliklerden sonra memurun mazeret izinlerinde haklar ve uygulama nasıl oldu, bir bakalım ve bu konudaki bilgilerimizi güncelleyelim.
Anneye Doğum İzni
Kadın memura doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı hafta süreyle analık izni veriliyor. Çoğul gebelik durumunda, doğum öncesi sekiz haftalık analık izni süresine iki hafta ekleniyor. Ancak beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar sağlık durumunun çalışmaya uygun olduğunu tabip raporuyla belgeleyen kadın memur, isteği hâlinde doğumdan önceki üç haftaya kadar kurumunda çalışabiliyor. Bu durumda, doğum öncesinde bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine ekleniyor. Doğumun erken gerçekleşmesi sebebiyle, doğum öncesi analık izninin kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine ilave ediliyor.
6663 sayılı Torba Kanunla doğum öncesi analık izninin başlaması gereken tarihten de önce gerçekleşen doğumlarda ise doğum tarihi ile analık izninin başlaması gereken tarih arasındaki süre de artık doğum sonrası analık iznine ilave edilecek.
Keza aynı Torba değişikliği doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü hâlinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilmesini öngörüyor.
Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlât edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlât edinmesi hâlinde memur olan eşlerine, çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta süre ile izin verilecek. Bu izin evlâtlık kararı verilmeden önce çocuğun fiilen teslim edildiği durumlarda da uygulanacak.
Babaya Doğum izni
Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni verilebiliyor.
Evlenme İzni
Memurun kendisinin veya çocuğunun evlenmesi hakinde yedi gün mazeret izni hakkı bulunuyor.
Ölüm İzni
Memurun eşinin, çocuğunun, annesinin, babasının, kardeşinin, eşinin annesinin, eşinin babasının, eşinin kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verilmesi gerekiyor.
On Günlük Klasik Mazeret İzni
Merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurt dışında diplomatik misyon şefi tarafından, birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde,
mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir. Zaruret hâlinde öğretmenler hariç olmak üzere, aynı usûlle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yıllık izinden düşülür.
Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde birbuçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır. Süt izni doğum sonrası tam aylıkla yarı süreli çalışma hakkının kullanıldığı “Doğum Sonrası Aylıklı Kısmi Çalışma” döneminde kullanılamayacak.
Engelli Çocuk İçin Mazeret İzni
2014 yılında yapılan değişiklikle memurlara; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranında engelli olması kaydıyla) hastalanması hâlinde hastalık raporuna dayalı olarak ana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler
hâlinde on güne kadar mazeret izni verilebiliyor.
Doğum Sonrası Aylıklı Kısmi Çalışma İzni
10 Şubat 2016 tarihi ve sonrasındaki doğumlara özgü olmak üzere doğum sonrası analık izni süresi sonunda kadın memur, isteği hâlinde çocuğun hayatta olması kaydıyla analık izni bitiminde başlamak üzere ayrıca süt izni verilmeksizin birinci doğumda iki ay, ikinci doğumda dört ay, sonraki doğumlarda ise altı ay süreyle günlük çalışma süresinin yarısı kadar çalışabilecek.
Çoğul doğumlarda bu sürelere birer ay ilave edilecek. Çocuğun engelli doğması veya doğumdan sonraki on iki ay içinde çocuğun engellilik durumunun tespiti hâllerinde bu süreler on iki ay olarak uygulanacak. Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlât edinmesi hâlinde memur olan eşleri de, doğum sonrası sekiz haftalık aylıklı iznin bitiminden itibaren bu haktan aynı esaslar çerçevesinde yararlanabilecek.
Yıllık izin ve mazeret izinleri sırasında fiili çalışmaya bağlı her türlü ödemeler hariç malî haklar ile sosyal yardımlara dokunulmaz. Yani asker ve polis gibi fiili hizmet zammı süreleri benzeri fiili çalışmaya dayalı hakları haricindeki haklarda bir kayıp oluşmaması gerekiyor.
(Kaynak: Ali Tezel | 29.02.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.