İşsizlik Ödeneği Başvurularında Büyük Artış / Şevket Tezel

 İşsizlik ödeneği işini kendi kusur ve iradesi dışında kaybetmiş işçilerden son üç yılda en az 600 günlük çalışması olanlara öngörülen bir hak.

İşsizlik ödeneğinden faydalanmak için iş akdinin fesih tarihinden itibaren en geç 1 ay içinde başvurmak gerekiyor. 1 aylık sürenin aşımı halinde aşılan süre kadar işsizlik ödeneğinden yararlanılamıyor.

İş-Kur kayıtlarına göre oluşturduğumuz aşağıdaki tablodan görüleceği üzere işsizlik ödeneğinden yararlanma amacıyla başvurularda artış hız kesmiyor.

 

	2014			2015			2016
Aylar	Kişi Sayısı	Ödeme Miktarı (TL)	İşsizlik ödeneği alma yıllık artış %'si	Kişi Sayısı	Ödeme Miktarı (TL)	İşsizlik ödeneği alma yıllık artış %'si	Kişi Sayısı	Ödeme Miktarı (TL)	İşsizlik ödeneği alma yıllık artış %'si
Ocak	260.878	131.838	10,53	321.547	181.896	23,26	375.188	243.845	16,68
Şubat	259.312	131.153	9,82	323.684	182.446	24,82
Mart	254.897	129.006	8,65	320.220	179.604	25,63
Nisan	249.390	126.493	12,38	305.015	171.380	22,30
Mayıs	247.480	125.948	15,76	294.901	168.248	19,16
Haziran	254.953	127.582	18,67	305.407	170.472	19,79
Temmuz	271.092	145.061	18,27	331.773	195.297	22,38
Ağustos	280.914	148.563	24,23	329.610	190.434	17,33
Eylül	273.828	141.283	22,15	310.957	182.510	13,56
Ekim	261.360	141.084	25,08	309.916	184.008	18,58
Kasım	273.128	148.698	22,82	309.571	185.604	13,34
Aralık	288.992	161.014	23,32	326.592	200.887	13,01
Toplam	3.176.224	1.657.723	17,53	3.789.193	2.192.786	19,30

 

Tabii işsizlik ödeneği başvuru sayısı işini kendi istek ve iradesi dışında kaybeden işçi sayısı demek oluyor aynı zamanda ve bunlar işsizler kervanına eklenen yeni kitleler demek oluyor.

Bunlara ek olarak Suriyelilere çalışma izninden sonra artma trendini sürdürmesi beklenen işsizlik miktarını azaltmak için istihdam teşviki içeren düzenlemeler de var.

Teşvikler Karşı Önlem

Uygulamada primlerini düzenli ödeyen işverenler için 5 puanlık teşvik, kadın ve genç işçi istihdamı teşviki, İşsizlik ödeneği alanların istihdamı teşviki, fazladan engelli işçi çalıştırma teşviki, kültür yatırım belgesi alan işyerlerinde çalıştırılanların teşviki, kalkınmada öncelikli yöre teşviki gibi teşvikler vardı.

Asgari Ücret Teşviki

Son olarak bunlara bir de asgari ücret teşviki eklendi. Asgari ücretin sıra dışı bir biçimde yüzde 30 oranında artırılmasının işverenlerde oluşturacağı ekstra yükün bir kısmının üstlenilmesini içeren bu uygulama nasıl yapılacak?

Uygulamanın dayanağı 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa geçici 68 inci maddeyi ekleyen 6661 sayılı Torba Kanundu. 

Anılan Yasaya göre tüm sigorta kollarına tabi (Yani emekli çalışanlardan SGDP’ye tabi olanlar hariç) 4/1-a sigortalısı çalıştıran işverenlerce;

• 2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde prime esas günlük kazancı 85 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere,

• 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının, 2016 yılı içinde ilk defa 4447 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,

• 2016 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar Hazinece karşılanacak.

Uygulamada bir önceki yıl olan 2015 yılının aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması durumunda bildirim yapılmış ayı takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınacak.  

2015 yılından önce 4447 sayılı Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı çalıştırılmamış işyerleri de yeni tescil edilmiş işyerleri gibi değerlendirilecek.

Ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında 85 TL günlük kazanç iki kat olarak ve 2015 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate

alınır.

Nasıl Uygulanacak?

Örneğin 2015/Ocak ayında 17 işçi çalıştıran ve bunlardan günlük ücreti 85 TL altında olan bu 11 işçisini toplam 300 gün çalıştıran işverenin 2016/Ocak ayındaki prim gün sayısı 300 gün ve üzeri olması şartıyla  asgari ücret teşvik tutarı 3,33 x 300 = 999 TL olarak uygulanması gerekiyor. Bu destek tutarı işverenin 2016 yılı Mart ayının sonuna kadar ödeyeceği primlerden mahsup yöntemiyle iade edilmiş olacaktır.

İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2016 yılına ilişkin olarak, aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hâllerinde asgari ücret teşviki uygulanmayacak.

Kapsam Dışında Kalanlar

Emekli olarak SGDP’ye çalışan işçiler, çırak ve stajyer sigortalılar, Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış yabancı ülkelerde Türk işverenlerce çalıştırılan işçiler, özel banka sandıklarına tabi sigortalılar hakkında asgari ücret teşviki uygulanmayacak.

Ev Hizmetlisi Kadınlar da Kapsamda

Evlerde iş Kanunu kapsamı dışında yemek, temizlik, ütü, çocuk bakımı veya hasta ve yaşlı bakımı gibi işlerde çalıştırılan işçiler için de 100 TL teşvikten faydalanılabilecek.

(Kaynak: Ali Tezel | 25.02.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.