Kursiyer İşçilere Devlet Eziyeti / Mehmet Bulut

 Hükümet getirdiği teşvik uygulamaları ile işverenlerin daha az prim ve vergi ödemelerini sağlıyor. Ama işçilerin durumu ve kayıpları göz ardı ediliyor. 
 

Geçen hafta köşemde 2015 Nisan ayında yürürlüğe giren ve genelgesi SGK tarafından ancak sekiz ay sonra çıkartılabilen işbaşı eğitim teşvik uygulamasından bahsetmiştim. Bu teşvik ile işverenler, işbaşı eğitim programını tamamlayan 18-29 yaş arasındaki işçileri işe alırlarsa 30 ila 48 ay arasında teşvikten faydalanıyorlar ve SGK’ya prim ödemiyorlar. Bu açıdan bakıldığında yerinde ve makul bir düzenleme.

 

Peki ya işçiler?
 

Teşvik uygulamasının işveren ayağı bu şekilde ancak işçi tarafı pek sağlıklı değil. Geçen haftaki yazımdan sonra siz okurlarımdan bu konuyla ilgili e-postalar aldım. Hepsinde de neden işçi kursiyerlerin durumuna da değinmediğim yönünde serzenişler vardı ve tümü de haklıydı.
 

İşin özü şu: İşverenlerin bahsettiğimiz teşvikten yararlanabilmek için işbaşı eğitim programını tamamlamış işçiyi işe alması gerekiyor. Bu eğitimlerde işçiler “kursiyer” olarak sayılıyor ve eğitim süresi olan 160 gün boyunca katılımcılara net asgari ücret düzeyinde (1.300 TL) gelir elde etme imkanı veriliyor. Halen günlük 50 TL zaruri gider ödemesi İŞKUR tarafından yapılıyor.
 

Ancak işbaşı eğitimi veren işveren bu işçiler adına uzun vadeli sigorta primi yatırmıyor. Sadece bu kişilerin iş kazası, meslek hastalığı ve GSS primleri İŞKUR tarafından yatırılıyor.

Tazminat hakları da yok

İşbaşı eğitimi adıyla prim ödenmeden çalıştırılan işçilerin bir diğer dezavantajlı oldukları husus ise işten çıkarma ve tazminatlarla ilgili. İşverenler bu şekilde 160 gün çalıştırdıkları işçileri hiçbir sebep göstermeden işten çıkarabiliyorlar. Yani iş güvencesi olmayan bir çalışma ortamı söz konusu.
 

Durum böyle olunca işverenin işçiye ihbar tazminatı, kıdem tazminatı vs. ödeme zorunluluğu da olmuyor tabii. İşçi de zaten işten çıkartılınca işe iade davası açamıyor. 

 

Emeklilikte süreler sayılmıyor

 

İşbaşı eğitim programına katılan işçiler 160 gün boyunca işverene ait işyerinde diğer işçiler gibi çalıştırılıyor. Yani tıpa tıp aynı işi yapıyorlar. Ancak kendileri için uzun vadeli sigorta primleri yatırılmıyor. Bunun anlamı şu: Söz konusu 160 gün; emeklilikte, sakat kalma durumunda malullükte ve ölüm halinde geride kalanlara maaş bağlanmasında dikkate alınmayacak.
 

Emeklilikte ve hele hele ölüm halinde maaş bağlanmasında birkaç gün bile çok önemli iken bu işçilerin 160 gün prim yatırılmadan çalıştırılması hem sosyal güvenlik hem de çalışma eşitliği ilkesine uymuyor.

Yasal düzenleme yapılmalı

 

İşbaşı eğitim programlarında diğer işçilerle aynı koşullarda çalıştırılan işçiler için prim yatırılmadan geçen 160 gün çok önemli. Bu durumun çıkartılacak bir Kanun ile düzeltilmesi ve bu sürelerde işveren veya İŞKUR tarafından uzun vadeli primlerin yatırılması gerekli.
 

Nitekim söz konusu işçiler stajyer veya çıraklar gibi belli yaşın altında olan değil, 18-29 yaş arasındaki işgücüne dahil kişiler ve yatacak 1 günlük prim bile önemli.
 

Ayrıca hemen belirtelim ki SGK mevzuatında bu işçilere isteğe bağlı sigorta kapsamında uzun vadeli primlerini kendilerinin yatırabilmesi imkanı getirilmiş. Ancak kendileri ile aynı şekilde çalışan işçilerin primleri işveren tarafından yatırılırken bunların işçinin cebinden ödenmesi mantıklı bir yol olmayacaktır.      

(Kaynak: Meydan Gazetesi | 27.01.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.