Sosyal Tehlikeye Karşı Ölüm Sigortası / Vedat İlki

 Yaşam ile ölüm arasında süre belirlemesi yoktur.Anlık ve ani bir olaydır.Zamana,mekana bağlı değildir.Her zaman,her an karşılaşabiliriz.Sağlıklı olanda,sağlıksız da,ölümden uzaklaşma adına kendisini koruma altına alanda,bu gerçekle yüzleşir.

Sağlıklı görünen bir kişinin ani bir kalp kriziyle vefat etmesi,iş  ve meslek hastalığıyla ölmesi,ölümcül bir hastalığa yakalanması,trafik kazası,ayağının kayması başını taşa vurma,avlanırken avcı arkadaşı tarafından vurulması,kör kurşun  vs gibi nedenlerle ölüm her an kapınızı çalabilir.

İnsanoğlu  için kaçınılmaz son olan ölümdür.

Ölümle birlikte ,hak sahiplerinin gelir anlamında kayıpları da gündeme gelir.

SOSYAL TEHLİKEYE SOSYAL YARDIM

Sigortalının ölümünün ardından,sosyal tehlike çanları çalmaya başlar.

Toplumda buna geçim sıkıntısı adı verilir.

a.)Sigortalı evliyse ,eşi,çocukları ve bakmakla yükümlü olduğu ana ve babası.

b.)Sigortalı bekarsa ,bakmakla yükümlü olduğu ana ve babası

kesilen maddi desteğin yerini hangisi alacaktır.

Tabi ki,Sosyal Yardım

Sosyal Tehlike'de Sosyal Yardım Olarak Ölüm Sigortası Olmalı

ÖLÜM SİGORTASI KAVRAMI

5510 SS ve GSSK ile birlikte sigortalının ölümü sonrasında ,geride kalan hak sahiplerini geleceğe güvenle bakmaları adına kucaklayan sigorta sistemi ölüm sigortası devreye girecektir.

ÖLÜM AYLIĞINDA ÜÇ ÖNEMLİ KOŞUL VAR

ü  Sigortalının vefatı,

ü  Sigortalının yaşarken sigorta kapsamında olması,belirli süreli ve primli çalışması,

ü  Sigortalının vefatı ile birlikte hak sahibi olunması

SİGORTALININ ÖLÜMÜ

Sigortalının gaip yada kayıp olması ile birlikte gerekli prosedürler yerine getirildiğinde ,sigortalının hak sahiplerine ölüm sigortasından aylık bağlanır.

Sigortalı eceliyle ölüm olması durumunda ,ölüm sigortasından aylık alır.

İş Kazası ve meslek hastalığı ile vefat eden sigortalıya ise prim ödemesine bakılmadan ölüm geliri bağlanır.

İş Kazası ve meslek hastalığı sonucu vefat eden sigortalının ,ölüm sigortasında belirlenen şartları varsa ölüm aylığı bağlanır.

Netice de iki aylığı almaya da hak kazanır.

İki aylık bağlanırken ,çok olanın tamamı,az olanın yarısı hak sahiplerine hisseleri oranında ödenir.

BELİRLİ SÜRE ÇALIŞMA VE PRİM ARANIR

1800  gün prim şartı olmazsa olmazdır.Bu süreye ulaşmanın bir yolu da kanunda yer alan borçlanma yolları ile açıkta kalan süreler borçlanılır.

İşçiler için ise olmazsa olmaz olan kural!

4/a kapsamından ölüm aylığı bağlanacak hak sahipleri için ölen sigortalının her türlü borçlanma hariç en az 5 yıl sigorta ve en az 900 gün prim ödemiş olması aranır.(Ekim 2008 sonrası ölümleri ilgilendiriyor,Ekim 2008 öncesi ölümlerde 900 günü borçlanma hakları vardır.)

Yukarıdaki'' sigortalının her türlü borçlanma hariç en az 5 yıl sigorta ve en az 900 gün prim ödemiş'' olması hükmü anayasa mahkemesine taşınmışsa da aşağıdaki kararla ret görmüştür.

''07/11/2015 tarihli Resmi Gazete’ de   Anayasa Mahkemesi düzenlemeyi anayasa'ya aykırı bulmadı.

31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı SS ve GSS Kanunun 32 .maddesinin ,17.04.2008 tarihli ve 5754 sayılı Kanun’un 20.maddesiyle değiştirilen ikinci fıkrasının (a) bendinde yer alan ‘’…’her türlü borçlanma süreleri hariç..’’ ibaresinin Anayasaya aykırı olmadığında ve itirazın Reddine oy çokluğuyla 22.10.2015 tarihinde karar verildi.''

Bağ-Kur sigortalıları için ölüm halinde 1800 gün prim ödemesi yanında ,GSS primi dahil borcunun bulunmaması gerekiyor.

HAK SAHİPLİĞİ KAVRAMI

Sigortalının

ü  Eşi,

ü  Çocukları ,

ü   Ana/ Babası hak sahibi olarak tanımlanmıştır.

Ölen sigortalının mirasını red  edilmesi ölüm aylığı almaya engel olmaz.

Hak sahiplerinden hak eden resmi nikahlı dul eştir .Ölüm aylığı hisse olarak yüksek miktar dul eşe verilir.Ölen sigortalı kadın ise ,erkeğe,ölen sigortalı erkek ise kadına dul aylığı bağlanır.Dul hak sahibinin sigortalı olarak çalışması,emekli aylığı yada gelir alması aylık almasına engel değildir.

5510 sayılı yasa ile birlikte,1 Ekim 2008 tarihinden sonra ölen sigortalının hak sahibi eşi dışında ölüm aylığı alan başka çocuk var ise eşin çalışması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık alması aylık oranını etkiler.

Dul olan eşin evlenmesi sonucu,aylıkları kesilir.Evlense bile ,ikinci eş vefat ederse dul eş tekrar vefat eden birinci eşten dul aylığı alabilir.

Ekim 2008 sonrası vefatlarda iki farklı sigorta kurumu ortadan kalktığı için tercih aylığı bağlanır.

Eşlerin birisinden ölüm geliri diğerinden ise ölüm aylığı alma hakkı bulunan dul eşe yüksek olanın tamamı düşük olanın ise yarısı bağlanır.

Kız çocukları için yaş ve öğrenim şartı aranmaz. 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamak veya gelir yada aylık almamaktır.

Sigortalı olarak çalışmayan veya gelir ya da aylık almayan kız çocukları evlenmedikleri sürece hak sahibi niteliği taşır ve ölüm aylığına hak kazanır. Evli kız çocuğunun boşanması veya dul kalması halinde yeniden hak sahibi niteliği doğar. Kız çocukları için öğrenim durumu veya yaşın hak sahipliği açısından bir önemi yoktur.

Erkek çocukları, 18 yaşından, orta öğrenim görüyor ise 20 yüksek öğrenim görüyor ise 25 yaşından küçük 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamak koşuluyla hak sahibi niteliğini kazanır.  Erkek çocuk orta öğrenimi 20 yaşından yüksek öğrenimi ise 25 yaşından önce tamamlar ise hak sahipliği son bulur ve ölüm aylığı kesilir. Erkek çocukların evlenmesi hak sahibi niteliğini sona erdirmez.

SGK Bölge Sağlık Kurulu tarafından çalışma gücünü %60 ve üzerinden kaybettiği anlaşılan kız veya erkek çocuklar sigortalı olarak çalışmamak veya gelir ya da aylık almamak koşuluyla ölüm aylığına hak kazanırlar. Malûl kız çocuğunun evlenmiş olması ölüm aylığını almaya engel değildir.

Anne ve babanın hak sahibi niteliği taşıması için, aile içinde kişi başına düşen gelirin asgari ücretin net tutarının altında olması, diğer çocuklardan kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir veya aylık almaması, eş ve çocuklardan artan bir hissenin bulunması gerekir. 65 yaşı tamamlamış olan anne ve baba için artan hisse şartı aranmamaktadır.

SİGORTALIYI  HAKSAHİPLERİ  KASTEN  ÖLDÜRMESİ

Sigortalıyı kasten öldüren yada öldürmeye teşebbüs ettiği  veya malûl olmasına neden olduğu konusunda  kesinleşmiş yargı kararı bulunan kişiler hak sahipliği niteliğinden çıkarılır , kendilerine ölüm aylığı bağlanmaz.

 

Ölüm sigortasının amacı,ölen sigortalının geride kalan hak sahiplerine Sosyal Tehlikeden koruyacak ,yaşamlarını güvence altına almaları adına primleri ile orantılı bir yaşam güvencesi,aynı zamanda sağlık güvencesi sağlamaktır.

(Kaynak: Ali Tezel | 19.01.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.