Rize’den okurumuz Temel Karaisali soruyor: “Bünyamin bey, 1997’de meslek lisesinde stajyerlik yapmıştım, liseden sonra da çırak olarak çalıştım, o dönemlerden SSK numaram var. Sonra askerden dönünce 2001’de çalışmaya başladım SSK’lı olarak. Geçen gün e-devletten baktığımda o günlerdeki stajımı gördüm hizmetlerimde. Eskiden görünmüyordu. Şimdi emekliliğimi o eski tarihe göre mi hesaplayacağım? Stajyer sigortası emekliliğe sayılmaya başladı mı?”
Sayın okurum, son günlerde çok sık gelen bir soruyu soruyorsunuz.
E-devlet sisteminden kendi gün dökümlerine bakan sigortalılar eskiden stajyer ve çırak olarak çalıştıkları dönemleri görmezlerdi.
Şimdi ise SGK’nın yeni uygulamaya başladığı sistem sayesinde gün dökümlerinde bu dönemleri de görebiliyorlar.
Bunu gören sigortalılar da normal olarak artık stajyerliğin emekliliğe yarayıp yaramadığını soruyorlar. Bu önemli zira, sayıları milyona varan sigortalı eğer stajyerliği emekliliğe sayılırsa hemen veya erken emekli olabiliyor..
Peki, stajyer sigortalılığının emekliliğe etkisi nasıl, neden hizmet dökümünde görünüyor? Ayrıntılı olarak açıklayalım…
STAJYERLERE KISA VADE UYGULANIYOR
İster lise ister üniversitede olsun stajyer olarak çalışanlar için SGK’ca (eskiden SSK’ca) bir sigorta sicil numarası veriliyor.
Veriliyor verilmesine de o dönem sigorta numarası verilmiş olması emeklilik açısından bir önem arz etmiyor.
Kıssadan Hisse
“Basit insanlarla uğraşma. Unutma, kartal sinek avlamaz.”
Zira stajyerlik ve çıraklık sigortası emeklilik başlangıcına sayılmamakta… Çünkü çıraklığınız ve stajyerliğiniz döneminde uzun vadeli sigorta kolları değil, kısa vadeli sigorta kolları uygulanıyor.
Stajyerlik ve çıraklık ne kadar eski olursa olsun, bu dönem emekliliğe sayılmadığından emeklilik için kademeli sistemde yaş ve gün doldurma şartları için stajyer olunan dönemdeki tarih geçerli değil.
UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARI NEDİR?
Bu vesile ile okurlarımızın zaman zaman karıştırdığı uzun vadeli sigorta kolları ile kısa vadeli sigorta kolları ayrımını hatırlatmakta fayda var.
İş kazası, meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortaları kısa vadeli sigorta kolları olup, kısa vadeli sigorta risklerini karşılar. Genel Sağlık Sigortası primi de bu kapsamda değerlendirilebilir. Bu sigortalar kişileri kısa vadeli risklere karşı korur. Sadece bu sigortaları kapsayan hizmetler emekliliğe sayılmaz; yalnızca hastane ve eczaneden faydalanmak, istirahat parası, iş kazası maaşı (geçici ve sürekli iş göremezlik ödenekleri), süt parası gibi bugün yararlanılan imkânları sağlar.
Uzun vadeli sigorta kolları ise yaşlılık, malullük ve ölüm sigortalarıdır. Bu sigorta kolları halk dilinde söylenen şekliyle emekliliğe sayılan sigortalardır. Bu sigorta kollarına ödenen primler yaşlanma, iş göremez hale gelme, ölüm gibi uzun vadeli risklere karşı koruma sağlar ve gelecekte emeklilik gün sayısı olarak size döner.
KİMLER SADECE KISA VADELİ KAPSAMINDADIR?
Bazı çalışanlar için yalnızca kısa vadeli sigortalılık kolları uygulanmakta.
Bunları topluca sayacak olursak şunlardır:
- Cezaevi ve tutukevinde çalıştırılan tutuklu ve hükümlüler,
- Aday çırak, çırak, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, meslek liselerinde okumakta iken veya yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler,
- 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı asgari ücretten az olanlar,
- 4/a ve 4/b kapsamında çalıştırılan harp malullüğü, terörle mücadele ve nakdi tazminat aylığı alan emekliler,
- İş-Kur kursiyerleri,
- Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri;
kısa vadeli sigorta kolları kapsamındadır.
NEDEN GÜN DÖKÜMÜMDE GÖRÜYORUM?
Gelelim neden SGK hizmet dökümünüzde staj ve çırak günlerinizi gördüğünüze.
Eskiden internetten hizmet dökümünüze bakarken o dönemki çıraklık ve stajyerlik sigortasını göremezdiniz. O dönemde aldığınız SSK numarası geçerli kabul edilir ama emekliliğe yaramadığından internette görünmezdi.
SGK yaptığı program değişikliği ile artık staj günlerinin de online sisteminde hizmet günü olarak görülmesini sağladı.
Ancak bu yalnızca sigortalıların hizmetlerinin daha iyi görülmesi açısından yapılan bir uygulama. Halen stajyer ve çırak sigortası sigorta başlangıcı kabul edilmiyor, emekliliğe yaramıyor.
Seçim öncesinde siyasetçilerin birçok konuda vaadi olsa da, stajyer veya çırak sigortasının başlangıca sayılması için bir vaatte bulunulmadı. Bu yüzden bu konuda okurlarımızın bir beklentiye girmelerini tavsiye etmeyiz.
Stajyer ve çırak sigortasının emekliliğe sayılması halinde yüzbinlerce kişi birden emekli olabileceği için bu konuda adım atılması zor…
(Kaynak: Memur Haber | 12.01.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.