2016 ve 2017 yılında uygulanacak katsayılar Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararı ile belirlenmiş bulunuyordu. Ancak bu katsayıya etki edecek enflasyon oranı da önemli idi. Zira Hükümet vaat edilen enflasyona göre altta kalacak katsayıları izleyen artış döneminde telafi etmeyi de üstleneceğini yine aynı Kurul kararında kabul etmiş durumda.
Normalde Hakem Kurulu Kararı ile 2016 yılı Ocak - Haziran döneminde memur maaş katsayısı 0,088069 taban aylık katsayısı 1,378573 ve yan ödeme katsayısı ise 0,027928 olarak saptanmıştı. Ancak enflasyon rakamlarının netleşmesiyle 2016 yılı Ocak Haziran döneminde uygulanacak memur maaş katsayısı 0,088817; taban aylık katsayısı 1,390277; yan ödeme katsayısı 0,028165 olarak uygulanacağı kesinleşmiş oldu.
Memurun, hatta tüm ücretlilerin alacaklarını bu katsayılar veya ücretleri belirlemiyor. Bir de işin vergi boyutu bulunuyor.
Çalışanlardan gelir vergileri kümülatif ücret veya aylık dilimlerine göre alınıyor. İşte bu dilimleri oluşturan limitler verilen zamlara göre daha yavaş artırılınca her yıl biraz daha fazla tutarda vergiye tabi olunuyor. Zira daha erken %20'lik, %27'lik hatta kimi çalışanlar için %35'lik gelir vergisine tabi olunuyor.
İşte ülkemizde de gelir vergisi dilimleri olması gerektiği kadar değil daha fazla vergi tahsil etme amacına matuf olarak artırılıyor. Nitekim 2016 yılında da yüzde 15'lik en düşük vergi oranına tabi olacak ücret tutarı 12000 TL'den 12600 TL'ye yükselmiş bulunuyor. Bu yükselişin en az katsayılardaki yükseliş kadar olması durumunda vergi-brüt oranı korunmuş olurdu. Oysa yıllardan beri vergi dilimleri katsayı artışlarına göre daha az oranda artırılarak memurun ve diğer çalışanların aldıklara maaşa göre ödedikleri vergi tutarı her yıl biraz daha fazla artıyor.
Örneğin aşağıda 2005 yılından beri memur maaş katsayıları ile vergi dilim limitlerinde yapılan artışları gösterdik.
Yıllar |
Ocak Ayı Memur Maaş Katsayıları |
Vergi Dilimleri |
2005'teki 20.000 TL'nin maaş katsayılarıyla artmış hali |
Artan brüt ücrete göre vergi |
Verginin brüte oranı |
||
15,00% |
20,00% |
27,00% |
|||||
2005 |
0,040100 |
6.600 |
8.400 |
15.000 |
20.000 |
|
|
2006 |
0,042650 |
7.000 |
11.000 |
22.000 |
21.272 |
4.133 |
0,1943 |
2007 |
0,046985 |
7.500 |
11.500 |
24.000 |
23.434 |
4.622 |
0,1972 |
2008 |
0,049486 |
7.800 |
12.000 |
24.900 |
24.681 |
4.888 |
0,1980 |
2009 |
0,053505 |
8.700 |
13.300 |
28.000 |
26.686 |
5.230 |
0,1960 |
2010 |
0,057383 |
8.800 |
13.200 |
28.000 |
28.620 |
5.747 |
0,2008 |
2011 |
0,061954 |
9.400 |
13.600 |
30.000 |
30.900 |
6.263 |
0,2027 |
2012 |
0,066187 |
10.000 |
15.000 |
33.000 |
33.011 |
6.663 |
0,2018 |
2013 |
0,073737 |
10.700 |
15.300 |
34.000 |
36.777 |
7.575 |
0,2060 |
2014 |
0,076791 |
11.000 |
16.000 |
33.000 |
38.403 |
7.929 |
0,2065 |
2015 |
0,079308 |
12.000 |
17.000 |
37.000 |
39.555 |
8.050 |
0,2035 |
2016 |
0,088817 |
12.600 |
17.400 |
39.000 |
44.298 |
9.230 |
0,2084 |
Görüleceği üzere 2016 yılında da verginin brüte oranı artıyor. Yani çalışan bir önceki yıla göre oransal olarak daha fazla vergi verecek. Bir başka deyişle ücretinde veya aylığında meydana gelen artış oranı ödediği vergide meydana gelen artış oranından daha düşük kalmış olacak.
Bu durum asgari ücretin vergiye tabi olma durumunda daha çarpıcı biçimde ortaya çıkacak. Zira 2014-2015 yıllarında bile yüzde 20'lik vergi dilimine giren asgari ücretli asgari ücrette 2016 yılı için beklenen sıra dışı artıştan sonra daha da erken olarak yüzde 20'lik dilime girecek, daha fazla zengin vergisi ödeyecek.
Engelli Vergi İndiriminde de Kayıp Olacak
Aynı mantık engelli vergi indirim hakkında da geçerli bulunuyor.
Engelliler engel oranlarına göre ücret veya aylıklarının belli bir bölümünü gelir vergisinden istisna tutabiliyorlar.
ENGELLİLİK İNDİRİMİ TUTARLARI |
|||||||||||
|
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
|||||
|
Artış Oranı (%) |
İstisna Tutarı (TL) |
Artış Oranı (%) |
İstisna Tutarı (TL) |
Artış Oranı (%) |
İstisna Tutarı (TL) |
Artış Oranı (%) |
İstisna Tutarı (TL) |
Artış Oranı (%) |
İstisna Tutarı (TL) |
|
I. Derece Engelliler Asgari % 80 |
10,00 |
770 |
3,90 |
800 |
0,00 |
800 |
10,00 |
880 |
2,27 |
900 |
|
II. Derece Engelliler (Asgari % 60) |
8,57 |
380 |
5,26 |
400 |
0,00 |
400 |
10,00 |
440 |
4,55 |
460 |
|
III. Derece Engelliler (Asgari % 40) |
5,88 |
180 |
5,56 |
190 |
0,00 |
190 |
5,26 |
200 |
5,00 |
210 |
|
Memur maaş artışlarının enflasyon oranlarına göre yapıldığı düşünülürse tablo engellinin vergi indirim hakkının da diğer çalışanlar gibi giderek daha fazla vergiye tabi olarak verimsizleştiğini net bir biçimde ortaya koyuyor.
Örneğin 2012 yılı Ocak katsayısının 0,066187 ve 2016 yılı katsayısının da 0,088817 olduğuna göre enflasyona göre yüzde 34'lük bir aylık artışı meydana geldiği, buna karşın 2012 yılında 770 olan 1.derece engelli indirim tutarının da 2016 yılı başında 900 TL'ye yükseldiğine bakılırsa yüzde 16,88'lik yani hemen hemen yarı yarıya artış meydana geldiği görülüyor.
İşte bu rakamlar çalışanın her yıl biraz daha fazla oranda gelir vergisi ödemek durumunda kaldığını net bir biçimde gösteriyor.
(Kaynak: Ali Tezel | 11.01.2016)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.