Memurlar İçin Aylık, Taban Aylık ve Yan Ödeme Katsayıları Neyi İfade Ediyor? / Şevket Tezel

 Memurun temel parasal hakları göstergelerle katsayılara bağlı bulunuyor.

Zamana bağlı olarak verilen zamlar katsayılara endeksli olarak gerçekleştiriliyor.

Memurun aylık haklarını etkileyen üç temel katsayı bulunuyor.

Bunlar maaş katsayısı, taban aylık katsayısı ve yan ödeme katsayısı ve bunlardan en geniş etkilisi ise maaş katsayısı oluyor.

Bu katsayılar her yıl rutin olarak Ocak ve Temmuz aylarında artırılarak güncelleniyor. Her artış memurun kazancının artması demek oluyor. Ama tam ve somut olarak neleri ifade ediyor, bugün de bu konuyu irdeleyelim dedik.   

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesine göre; aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge ve kıdem aylığı gösterge rakamlarının aylık tutarlarına çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı üçer veya altışar aylık dönemler itibariyle uygulanmak üzere Bütçe Kanunları ile belirlenmekle birlikte, Bakanlar Kurulu ülkenin ekonomik gelişmesi, genel geçim şartları ve Devletin mali imkânlarını göz önünde bulundurarak bu katsayıyı yılın ikinci yarısının tamamı veya üçer aylık dönemleri itibariyle uygulanmak üzere değiştirebiliyor.

Aylık katsayısı;

Memurun kazanılmış hak aylık derece ve kademesine göre gösterge ile çarpılması sonucu aylığı;

Memurun sınıf, unvan ve kazanılmış hak aylık derecesine göre belirlenecek ek gösterge ile çarpılması sonucu ek gösterge aylığını;

375 sayılı KHK'ye göre memurun her bir hizmet yılı için verilen 20'şer gösterge rakamı olarak ödenen ve 500 göstergesi geçemeyen kıdem göstergesi karşılığı kıdem aylığını;

375 sayılı KHK eki II sayılı cetvelde belirtilen yönetici, uzman, müfettiş ve denetçi gibi personel için verilen ücret ve tazminat göstergeleri ile çarpımı sonucu ücret ve tazminatı;

375 sayılı KHK eki I sayılı cetvelde belirtilen ek ödeme oranları ile en yüksek devlet memuru gösterge ve ek gösterge toplamı (9500) ile çarpımı sonucu ek ödemeyi;

Bazı makamlarda bulunanlar için makam, görev veya temsil tazminatı göstergeleriyle çarpımı sonucu makam, görev veya temsil tazminatını;

2006/10344 sayılı BKK ile tanımlanan özel hizmet tazminatı, denetim tazminatı gibi tazminat oranlarıyla  en yüksek devlet memuru gösterge ve ek gösterge toplamı (9500) ile çarpımı sonucu tazminatları

Çalışan ve emekli olmayan eş için 2134 gösterge rakamı ile her bir çocuk için 250 (0-6 yaş için 500) gösterge rakamını ifade eden  aile yardımı ödeneğini;

belirleyici nitelikte bulunuyor.

Bunlar dışında ölüm yardımı ödeneği, ek ders ücreti, yabancı dil tazminatı gibi arızi nitelikte ödemeler de memur maaş katsayısına göre belirleniyor.

Taban Aylık Katsayısı

375 sayılı KHK'nın 1 inci maddesine göre taban aylığı;

"Devlet Memurları Kanunu, Yükseköğretim Personel Kanunu, Hakimler ve Savcılar Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, Uzman Erbaş Kanunu ve Uzman Jandarma Kanunu hükümlerine göre aylık almakta olan kamu çalışanlarının ücretlerinin belirlenmesinde esas alınan unsurlardan olan taban aylığın miktarı, “taban aylık göstergesi”nin “taban aylık katsayısı” ile çarpımı suretiyle belirleniyor."

Taban aylık göstergesi tüm memurlar için 1000 olarak belirlenmiş olmakla birlikte BKK tarafından üç katına kadar artırılması mümkün bulunuyor.

Aylığı personel kanunlarına göre belirlenmeyen 399 sayılı KHK'ye tabi sözleşmeli personel, kadro karşılığı sözleşmeli olarak aylık alanlar, ücret ve tazminat göstergesine göre aylık alanların asıl ücretlerine memur maaş katsayısı ve Taban Aylık katsayısı etkin olmamakla birlikte 2008 Ekim ayından önce Emekli Sandığı iştirakçiliğine başlamış bulunan bu personelin aylık ücretinden yapılan sosyal güvenlik kesintileri hesaplanırken, taban aylık miktarı da etkin bulunuyor.

Taban aylık göstergesi ve katsayısı nedir?

Taban aylık göstergesi, 375 sayılı KHK ile “1000” olarak belirlenmiş bulunuyor.

Yan Ödeme Katsayısı

Niteliği ve çalışma şartları bakımından güç olan işlerde çalışanlara ödenen parayı ifade eden iş güçlüğü zammı;

Hayat ve sağlık için tehlike arz eden hizmetlerde çalışanlara ödenen parayı ifade eden iş riski zammı;

Temininde, görevde tutulmasında veya belli yerlerde istihdam edilmesinde güçlük bulunan elemanlar için ödenen parayı ifade eden eleman temininde güçlük zammı;

Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan saymanlarla vezne açığından sorumlu veznedarlara ödenen parayı ifade eden mali sorumluluk zammı;

2006/10344 sayılı BKK eki 1 sayılı "İş Güçlüğü, İş Riski, Temininde Güçlük ve Mali Sorumluluk Zammı" cetvelinde belirtilen puanlar ile cari yan ödeme katsayısının çarpımı ile oluşan parasal haklar oluyor.   

(Kaynak: Ali Tezel | 16.12.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.