İşe İade Davasını Kazanan İşçinin İşsizlik Ödeneğini İade Etmesi Gerekmez / Şevket Tezel

 Okurum İlkay Coşkun 15 Nisan 2014 tarihinde işten çıkarıldıktan sonra işsizlik ödeneği almaya başladığını, açtığı işe iade davasını kazandığını, davayı kazandığını, Mayıs 2015 ayında dört brüt dört de net maaşın hesabına yatırıldığını, ayrıca dört aylık sigorta priminin de kayıtlarına geçtiğini, bu sürede çalışmadığını, 2015 Temmuz ayında memur olarak atandığını belirtiyor. Dört aylık sigortam yattığı için 15 Nisan-15 Ağustos arasında aldığım dört aylık işsizlik maaşımı geri ödemem gerekir mi? Eğer böyle bir durum varsa bu ödemeyi nereye yapmam gerekir? diye soruyor.

Okurumuzun cevabına geçmeden önce bu önemli konuda köşe taşlarını bir hatırlayalım.

4857 sayılı İş Kanunu gereği; 30 veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aydan beri çalışan işçinin işverence geçerli veya haklı neden gösterilmeden feshedilmişse veya gösterilen neden işçi tarafından gerçeğe aykırı olduğu iddia ediliyorsa işçinin fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde işe iade davası açma hakkı bulunuyor.

On Günlük Hak Düşürücü Süre

İspat yükümlülüğünün işverende olduğu bu tür davalarda, işverence geçerli neden gösterilmediği veya gösterilen neden geçerli olmadığı mahkemece tarafından saptanarak feshin geçersizliğine karar verildiği zaman işçi on iş günü içinde müracaat etmek ve işveren de bu müracaat tarihinden başlayarak bir ay içinde işe başlatmak zorunda bulunuyor.

Aynı İş Olmalı

İşte bu işin herhangi bir iş değil, işçinin önceki aynı işinde veya işçinin kabul şartının aranacağı bir başka iş olması gerekiyor. İşçinin kabul etmeyeceği bir başka işte başlatmaya çalışması da geçersiz fesih olgusunun altını çiziyor.

Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2015/25642 Esas ve 2015/27679 Karar sayılı kararında başka ilçede görevlendirildiği işi kabul etmediği için işten çıkartılan bir işçinin açtığı işe iade davasını kazanması üzerine başka bir ilde işe başlatma şartıyla yapılan davete icabet etmemesi üzerine işçinin iş güvencesi tazminatlarının tahsili amacıyla davalı işveren aleyhine ilamsız icra takibi başlatıp, açmak durumunda kaldığı davada davalı işverenin iyi niyetli olmadığını vurguluyor.

Kararda "Davalının sırf sözleşmede yazılı olduğu gerekçesiyle başka ile işe başlatma teklifinin açıkça kötü niyetli ve esasen işe başlatmama olduğunu, oysa davacının davete verdiği cevapta samimiyetini ortaya koyduğunu ve aynı koşullarda işe başlatılma iradesinin sürdüğünü beyan ettiğini" bu durumda başka yerdeki işe çağıran işverenin işçiyi haklı feshe zorladığını işaret ediyor.  

Boşta Geçen Dört Aylık Ücret

İşçinin işe başlama başvurusundan sonra işçinin en fazla dört aya kadar olan boşta geçen süredeki ücretlerinin giydirilmiş ücret olarak ödenmesi gerekiyor. İşçi tarafından dava kazanılır da işe başlama başvurusunda bulunulmazsa bu ücretlerin ödenmesi gerekmiyor. Ödenecek bu süre fesihten itibaren geçmiş dört aylık süredir. Şayet fesihten önce ihbar süresi kullanılmışsa o takdirde ihbar süresinden sonraki dört aylık süre olmaktadır. Ödeme zamanında yapılmazsa işçinin işverene yapacağı işe başlama başvurusundan itibaren faiz de ödenmesi gerekiyor.

İşe Başlatmama Tazminatı Kıdeme Göre

Yine Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin "Yıllık ücretli izinle ilgili kıdem süreleri dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4 aylık, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5 aylık ve 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatı belirleneceğini” belirtiyor.” hükmünü içeren 2015/6315 Esas ve 2015/13291 Karar sayılı kararından da görüleceği üzere yargı tarafından verilen işe iade kararlarında dört aydan sekiz aya kadar hükmedilebilen işe başlatmama tazminatlarında işçinin kıdem süresi esas oluyor. Fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır sekiz aya kadar çıkabiliyor.

Dört Aylık İade Ücret ile Çakışan Süredeki İşsizlik Ödeneği İade Edilmeli mi?

Okurumuzun sorusuna gelince işsizlik ödeneği aldığı süre için bilahare işe iade davasıyla dört aylık ücretinin ve sigortalılığının iade edilmiş olduğunu, bu durumda bir çakışma gerçekleştiğini kabul etmekle birlikte, böyle durumlarda işe iade davası nedeniyle yatırılan primlerin son günü esas alınarak işsizlik ödeneği hak sahipliği belirleneceği ve işsiz geçen dönem için ödeme yapılacağını vurgulayarak ödenmesi gereken bir işsizlik ödeneği tutarı olmadığını belirtmeliyim. Zira dört aya kadar doğmuş bulunan ücret alacağının iade edilmesi sonucu bu süre ile çakışan işsizlik ödeneği bundan sonraki dört aya kaydırılarak hak sahipliği yeniden belirlenecek.  

(Kaynak: alitezel.com | 23.11.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.