Çocuk İşçiler Kaç Saat Çalıştırılabilir? / Mehmet Bulut

 Çocuk işçilerin varlığı sürekli olarak eleştirilen ve çözüm bulunmaya çalışılan bir konu. İşyerlerinin çocuk işçi çalıştırmada dikkat etmeleri gereken hususlar var.

Okurlarımızdan Bengü Hanım göndermiş olduğu e-postasında, bir reklam firmalarının olduğunu, bazı durumlarda reklamlarda çocuklara yer verdiklerini söylüyor ve devlet ile sıkıntı yaşamamak için çocukları günde ne kadar ve nasıl çalıştırabileceklerini soruyor.
Normalde İş Kanunumuz çocuk işçilerin çalışma şartlarına ilişkin kurallar koymuş. Ancak bu kurallar işverenler tarafından sıklıkla delinmekte. Bununla birlikte soruyu soran Bengü Hanım gibi konuya hassas işyerleri de var. Bu yüzden kendilerine teşekkür ediyorum.
Kural olarak çocuk işçilerin yaşlarına uygun işlerde çalıştırılması gerekli iken birçok çocuk ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılıyor.
Bunun yanı sıra dizi, sinema, reklam filmlerinde oynayan çocukların durumları da sürekli olarak kafaları karıştırıyor. Nitekim SGK yaşı ne olursa olsun işçi olarak çalışan çocukların sigortalı olarak bildirimini kabul ederken Çalışma Bakanlığı bu noktada bazı yasaklar getiriyor.

Çocuğun ailesinden izin alınmalı okula engel olmamalı
İş Kanunu'na göre 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması kural olarak yasak. Ancak, 14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocukların; bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve okullarına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilmesine de izin verilmiş.
Ayrıca 14 yaşını doldurmamış çocukların, dizi, sinema, sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalıştırılmaları mümkün. Ancak çocukların 14 yaşından önce bu işlerde çalışabilmesi için velisi veya vasisi ile yazılı sözleşme yapılması ve her bir faaliyet için ayrı ayrı izin alınması gerekli. Bununla birlikte bu işlerin de çocukların bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve okullarına engel olmaması gerekli.
Yani bir çocuk çalıştığı için eğitimini aksatıyorsa çalıştırılması mümkün değil.

Okuyan çocuk 2 saat çalışabilir
Çocukların çalıştırılabileceği yerlerin yanı sıra çalışma sürelerine de dikkat edilmesi gerekiyor. Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri günde 7 ve haftada 35 saatten fazla olmamalı. Ancak bu süreler dizi, sinema ve reklam faaliyetlerinde günde 5 ve haftada 30 saatten fazla olamıyor. Bu süreler, 15 yaşını tamamlamış çocuklar için günde 8 ve haftada 40 saate kadar arttırılabilir.
Peki henüz okula başlamamış veya okuyan çocuklar için durum nasıl? Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde 2 saat ve haftada 10 saat olabiliyor. Okulun kapalı olduğu dönemlerde ise çalışma süreleri okula gitmeyen çocuklar ile aynı oluyor.

Kurallara uymayana ceza var
Çocuk ve genç işçilerin çalışma koşul ve sürelerinin yanı sıra önemli bir diğer husus da nerelerde çalıştırılamayacakları. Burada öncelikli olarak çocuk işçilerin çalıştırılamayacağı iki yer var. Buna göre çocuk ve genç işçileri;

•  Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giyen,
•  Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş olan işveren veya işveren vekilleri çalıştıramazlar.

Ayrıca çocukların sanayie ait işlerinin gece postalarında ve yeraltı işlerinde çalıştırılmaları da yasak. 
Şayet bir işveren, çocukların çalışma yaşına ve çalıştırma yasağına aykırı şekilde hareket ederse çalışan çocuk başına 1.478 TL idari para cezası ödemek zorunda.

(Kaynak: Meydan Gazetesi | 16.11.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.