Selim EROL - Yurtdışına çalışmaya gidenler sigortalı olabilir mi?

Tamamı yerli sermayeye sahip firmayız. Madencilik sektöründe faaliyet göstermekteyiz. Şu an Cezayir, Fas, İran, Azerbaycan, Gine, Liberya ve Sırbistan’da maden sondaj işlerini aldık. Bu ülkelere işçi götüreceğiz. İşçilerimizin sosyal güvencesini nasıl sağlayacağız. (Serkan YAVAŞ- ANKARA)
 

Sayın YAVAŞ, Sorunuzu cevaplandırmadan önce yurtdışına işçi götüreceğiniz Ülkelerle Türkiye arasında “Sosyal Güvenlik Sözleşmesi” yapılıp yapılmadığının tespiti gerekmektedir. Sizin yurtdışına işçi götüreceğiniz ülkelerden; Cezayir, Fas, İran, Gine, Liberya ve Sırbistan ile aramızda sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmamaktadır. Halen sonuçlanmamakla birlikte Sırbistan Karadağ ile sosyal güvenlik sözleşme çalışmalarına devam edilmektedir. Azerbaycan ile “Sosyal Güvenlik Sözleşmesi” imzalanmıştır. Buna göre; Geçici görevle yurtdışına işçi götürmenin şartları nelerdir?

-İşveren tarafından geçici görevle yabancı ülkelere gönderilen sigortalıların 506 sayılı Sosyal Sigorta Yasası’nda belirtilen hak ve yükümlerinin bu görevi yaptıkları sürece devam edeceği belirtilmiştir.

-Geçici görevle yurtdışına gönderilenler ve bunların bakmakla yükümlü olduğu aile efradı da Yasada belirtilen tüm sağlık, sosyal, emeklilik ve diğer haklardan geçici görev süresince aynen yararlanmaya devam edecektir.

-Geçici görevle yurtdışına sigortalı göndermeye imkan tanıyan 506 sayılı Yasanın 7nci maddesinden işverenlerin yararlanabilmeleri için yurtdışında yapacakları işin konusuna benzer nitelikte halihazırda faaliyet gösteren daimi işyerlerinin mevcut olması gerekmektedir.

- Yurtdışında faaliyette bulunacağı işin konusuna benzer işyerinin mevcut olması halinde, bu işyerinde çalışmakta olan sigortalıların yurtdışına geçici görevle çalıştırmak üzere gönderilmesi mümkündür.

-Geçici görevle yurtdışında bulunulan süreler için, sonrasında Yurtdışı borçlanmasında bulunamayacaktır.

-Yurtdışında yapılacak olan işin konusuna benzer SSK’da tescilli bir işyeri yoksa yurtdışına götürülecek Türk işçiler için ya Topluluk Sigortası ya da İsteğe Bağlı Sigorta yaptırma seçeneği mevcut bulunmaktadır. Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmamış ülkelerde Türk işverenler tarafından çalıştırılan Türk işçilerin sigortalılığı nasıl sağlanacak?

-Sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde Türk işverenler tarafından çalıştırılan Türk işçilerin sosyal güvenliği (sigortalılığı), işverenleri ile SSK arasında yapılan (malullük, yaşlılık ve ölüm) topluluk sigortası ile sağlanmaktadır.

- Ayrıca sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerin yurtdışındaki işyerlerinde çalışmak üzere giden Türk işçilerine istekleri halinde İsteğe Bağlı Sigorta hükümlerinin uygulanmasına da imkan tanınmıştır.

-Yurtdışına götürülen bu işçilerin sigortalılığı, fiilen işe başladıkları tarihte başlayacak olup işten ayrıldıkları tarihte de sigortalılıkları sona ermiş olacaktır.

-Topluluk sigortası uygulamasında, yurtdışına götürülen işçilere kısa vadeli sigorta kolları (iş kazası-meslek hastalığı, analık, hastalık) uygulanmaz, bu nedenle yurtdışında çalıştıkları süre zarfında sigortalılar ve bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile efradı Türkiye’de sağlık yardımlarından faydalanamayacak, işçinin yurtdışında çalışması esnasında iş kazasına veya meslek hastalığına maruz kalması durumunda da olay SSK mevzuatı açısından iş kazası-meslek hastalığı olarak değerlendirilemeyecektir. -Ayrıca bu işçiler yurtdışında topluluk sigortasına tabi olarak bulundukları süreler için, sonrasında Yurtdışı borçlanmasında bulunamayacaktır.

Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalışmaya giden işçilerin sigortalılığı ne olacak?

Sayın YAVAŞ, Ülkemizde aralarında sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış ülkelerden biri de Azerbaycan’dır. Buna göre Azerbaycan Güvenlik Sözleşmesinin Getirdiği Genel Haklardan kısaca bahsedecek olursak, -Azerbaycan’da iş yapan Türk işverenlerin yanında çalıştırdıkları Türk işçileri 506 sayılı Yasa kapsamına alınmışlardır. Belirtilen durumda çalışan işçilerin sigortalı bildirimleri, işverenleri adına Türkiye’de tescili yapılacak işyeri dosyalarından yapılacaktır. Azerbaycan’a 24 aydan az bir süre için çalışmaya gönderilen bir şahıs, bu hizmetleri Türkiye’de yerine getirilmiş gibi, yalnız Ülkesinin mevzuatına tabi olur. Her iki Tarafın Yetkili Makamlarının önceden onaylamasıyla bu süre toplam 60 ayı geçmemek şartıyla uzatılabilir.

-Türkiye-Azerbaycan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi, her iki taraf mevzuatından birine veya her ikisine tabi olmuş bulunan veyahut taraflardan birinin mevzuatına halen tabi olan kişiler ve bunların aile fertleri ile hak sahiplerine uygulanacaktır.

-Taraflardan birinin ülkesinde oturan ve kendilerine bu sözleşme hükümleri uygulanan kimseler, hak ve yükümlülük bakımından, o ülke vatandaşları ile eşit işlem göreceklerdir.

- Her iki ülkede geçen hizmet süreleri birleştirilecektir.

- Taraflardan birinin mevzuatına göre yardım hakkına sahip olan bir kimse, diğer taraf ülkede bulunduğu veya daimi ikamet ettiği sırada da yardımlardan yararlanabilecektir. Yukarıda belirttiğimiz Topluluk Sigortası ve İsteğe Bağlı Sigorta uygulamalarına ileriki yazılarımızda açıklık getireceğiz.

-Sağlıcakla ve sosyal güvenlikle kalın...

FAKS: (0312) 433 59 19

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 19.10.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.