Dışişleri Bakanlığı alınan veriler göre yurtdışında yaşayan 5 milyonu aşan Türkler bulunmaktadır.
6552 sayılı yasada yapılan düzenleme ile birlikte 3201 sayılı Kanunda yer verilmiştir.
3201 sayılı Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun ile yabancı ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın yurtdışında geçen süreleri borçlanarak Türkiye'den emekli olabilme imkanı tanınmıştır.
6552 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle, doğumla Türk vatandaşı olup da “çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlere” de borçlanma hakkı tanınmıştır.
BORÇLANMA DA 18 YAŞ DİKKATE ALINIR
18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı olarak yurtdışında geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreler borçlandırılabilmektedir.
Borçlanmanın şartları
Yurtdışı borçlanmasından yararlanabilmek için aşağıda açıklandığı şekilde;
ü Türk vatandaşı olmak,
ü Belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak,
ü Hizmetleri belgelendirmek,
ü Yazılı istekte bulunmak,
şartları aranacaktır.
Mavi Kartlılar
Türk vatandaşlığında geçmeyen yurtdışı sigortalılık veya ev kadını olarak geçen sürelerin borçlandırılması mümkün bulunmuyor. Borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olmamasına rağmen izinle Türk vatandaşlığını kaybeden sigortalıların yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçen süreleri borçlanma hakkı artık bulunuyor. Kamuoyunda “mavi veya pembe kart sahibi” olarak bilinen doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığına hak kazananlar, başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmasalar dahi, borçlanma kapsamındaki sürelerde Türk vatandaşı olmaları durumunda borçlanma hakkından 11.09.2014 tarihinden beri doğrudan yararlanabiliyorlar.
Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden sonra yurtdışında geçen sigortalılık, işsizlik ve ev kadınlığı süreleri borçlanma kapsamında değerlendirilmemektedir.
BORÇLANMA PRİM TUTARLARINI KENDİSİ BELİRLER
Yurt dışı borçlanma yapmak isteyenler, yurtdışında geçen sürelerinin tamamını veya istediği kadarını borçlanabilmektedir. Kısmi borçlanma yapmak isteyenlerin, borçlanacakları süreleri gün, ay ve yıl olarak belirtmeleri gerekmektedir. Borçlanma tutarı, prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla kendileri tarafından belirlenir , günlük kazancın yüzde 32’sinin borçlanacak gün sayısı ile çarpımı kadardır.
BORÇLANMA MİKTARININ TESPİTİNDE GEÇERLİ OLAN GÜNLÜK KAZANCIN ALT VE ÜST SINIRLARI |
BORÇLANMA TALEP TARİHİ |
BİR GÜNLÜK PRİME ESAS KAZANÇ |
BİR GÜNLÜK PRİME ESAS KAZANCIN TUTARI |
||
Alt Sınırı |
Üst Sınırı |
Günlük Alt Sınır |
Günlük Üst Sınır |
|
01.07.2015-31.12.2015 |
42,45 |
275,93 |
13,58 |
88,3 |
01/07/2015-31/12/2015 tarihleri arasında yapılacak otuz günlük borçlanmanın tutarı, en az 407,52 TL ,en çok 2.648,93 TL.
BORÇLANMA YAZILI BELGE İLE YAPILIR
Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi doldurulup, ekine SGK tarafından istenen hizmet belgeleri eklenerek sigortalı tarafından imzalandıktan sonra;
1.)Adi posta veya kargo yoluyla veya SGK’na doğrudan yapılan yazılı başvurularda Yurt Dışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesinin Kurumun evrak kayıtlarına intikal ettiği tarihin esas alınacağı şeklinde yer almıştır.
2.)Taahhütlü, iadeli - taahhütlü , acele posta,PTT Kargo olarak gönderilen Yurt Dışı Hizmet Borçlanma Taleplerinde, dilekçenin postaya verildiği tarihin SGK’na intikal tarihi olarak kabul edileceği öngörülmüştür.
Tebliğ edilen borcun üç ay içinde ödenmesi gerekiyor. Üç ay içinde ödenmemesi durumunda, yurt dışı borçlanma işlemi geçersiz sayılır ve sigortalının yeniden SGK başvuru yapması istenir.
YENİ DÜZENLEMENİN AVANTAJLARI VAR
Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi statüde sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde söz konusu süreler, sigortalıların Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilir.
6552 sayılı Kanun ile 3201 sayılı Kanuna; “uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir” hükmü eklenmiştir.
Sosyal güvenlik sözleşmesinde özel hüküm bulunan Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, KKTC, Lüksemburg, Makedonya ve Slovakya’daki sigortalılık sürelerini borçlananların bu ülkelerdeki ilk işe başlama tarihi, Türkiye’de hiç çalışma yoksa ya da Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ise aylığa hak kazanıp kazanmadıklarının tespitinde Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.
Ev kadınlığı süreleri akit ülke mevzuatına göre sigortalılık süresi olarak kabul edilmediği için , bu süreleri borçlananların sözleşmeli ülkelerdeki ikamet tarihleri Türkiye’deki ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilmez.
18 ülke dışındaki diğer sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış Danimarka, İngiltere, İsveç, Libya, Norveç, Romanya, Sırbistan ve Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi kapsamında hizmet birleştirilmesi yapılan İspanya, İtalya ve Portekiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde geçen sürelerini borçlananların ilk işe giriş tarihinin, Türkiye’de çalışma yoksa borcun ödendiği en son tarihten, Türkiye’deki çalışmanın başladığı tarihten önceki yurtdışı süreleri borçlanılmış ise Türkiye’de ilk defa çalışılmaya başlanılan tarihten, borçlanılan gün kadar geriye gidilerek belirlenmesine devam ediliyor.
TARİH ARALIĞINI EMEKLİ MAAŞI HESAPLAMA YAPMASINI BİLENLE YAPIN
Türkiye’de sigortalılığı bulunan sigortalı , borçlanmak istenilen sürenin tarih aralığı belirtilmişse belirtilen süre, tarih aralığı belirtilmemişse ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere borçlanmak istediği gün sayısı esas alınmaktadır.
Borçlandırma sonucunda değerlendirilen sürelerin aylık bağlanmasında dikkate alınabilmesi için tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması gerekmektedir.
Maaş hesaplaması bilen bir uzman ile emekli aylığınızı hesaplatın,hatalı süre seçmesi bulunması halinde yeniden yurtdışı borçlanmasında tarih aralığını düzeltme hakkınızı kullanın.
Emekli aylığı için tahsis belgesi ile müracaat edilir.
Aylığa hak kazanılmış olmak şartıyla SGK’na , Tahsis Talep ve Beyan Dilekçesi ile başvuruda bulunulması gerekiyor.
AYLIK BAĞLANMASINI İSTEYEN YURTDIŞINDA ÇALIŞMAMASI GEREKİR
Aylık talebinde bulunacak sigortalıların, yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesi ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları gerekiyor. Başvuruda bulunanların aylıkları, talep tarihlerini takip eden aybaşından itibaren bağlanmaktadır.
3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı borçlanması yaparak aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. Yurtdışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen ay başından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye başlanır.
(Kaynak: alitezel.com | 02.10.2015)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.