YMM Zeki GÜNDÜZ - Vergi incelemeleriyle ilgili uyarılar&düşünceler&öneriler

Günün Sözü: "Her davanın kendi kaderi vardır."

Alman Atasözü

 

1.Serbest bölge incelemelerinde incelemenin tarafı yanlış

İncelemelerde serbest bölgelere mal satan veya alan şirketler incelenirken aslında bir yandan da mükellefiyette hata yapılıyor. Serbest bölgede faaliyette bulunan şirket incelenmeksizin, orada yapılanlara bakılmaksızın, Türkiye'de faaliyette bulunan şirket incelenip eleştiriliyor.

Dolayısıyla örtülü kazanç dağıtımı incelemesi görünümünde aslında Serbest Bölgeler Kanunu'ndan yararlanan şirketlerin bu kanun hükümlerinden yararlanmalarının mümkün olmadığı iddia edilmiş oluyor. Böyle bir iddiayı ortaya koymak ve tartışmak zahmetli ve riskli bulunduğundan olsa gerek kolaya kaçılıyor ve tamamen bölge görmezden geliniyor.

2.Savunmalarda yapılan hatalar

Mükelleflerin ve meslektaşlarımın vergi incelemelerine yaklaşımında gözlemlediğim bazı hataları sizlerle paylaşmak istiyorum. İlk yapılan hata olayı kategorize etmek. Şirket özelinde detaylı çalışma yapmadan, daha önce verilen kararların mevcut duruma uygunluğunu detaylı bir şekilde analiz etmeden, tüm kararlara erişildiğinden emin olunmadan kararları olumlu veya olumsuz referans olarak alma yanlışına düşülüyor.

Bir diğer yaklaşım yanlışlığı da olayı hafife alma. Hele de emsal bir karar bulunmuşsa, mesele mesleki bilgi ve tecrübe gerektirmeyen, kolayca halledilebilecek bir mesele gibi algılanıyor.

Mesele yargının önüne ehil kişilerce, gerektiği gibi götürülmediğinde, savunulmadığı, tartışılmadığında beklenmedik ve ileriye doğru emsal de teşkil edebilecek kararlar çıkabiliyor. Sonrasında yargının konuya ilişkin yaklaşımını değiştirebilmek daha zahmetli bir hale dönüşüyor. Dolayısıyla yapılan eksik değerlendirme ve konuyu yeterince ciddi bir şekilde tartışmadığınızda sizinle aynı durumda olan diğer şirketlere de zarar verebilecek sonuçlara yol açabilirsiniz.

3.Yargı kararlarının tamamına erişimi imkan dahiline sokacak bir yapı şart

Uygulamada yaşanan en önemli sorunlardan biri de yargı kararlarına erişimde yaşadığımız güçlükler. Son yıllarda yüksek yargıda bir kısım kararlara erişim mümkün hale gelmişse de halen oldukça yetersiz.

Gerek ilk yargı yerleri gerekse yüksek yargı yerlerinde, emsal araştırması yapabilmeye elverişli programlar sayesinde kolayca tüm yargı kararlarına erişimin sağlanmasının atılacak en önemli ve zorunlu adım olduğunu düşünüyoruz.

Yatırım maliyeti dışında gecikme için bir neden göremediğimiz bu konuda, kullanıcılardan alınacak ücretlerle yatırım maliyetinin de karşılanabileceği kanaatindeyiz.

4.Örtülü kazanç dağıtımı incelemelerinde ileri sürülen kâr edilemeyeceği yaklaşımı

Bir kısım raporlarda, taraf olan şirkette bir analiz dahi yapılmadan, sürece katkısının olmadığından bahisle, ilişkili şirketin hiç kar edemeyeceği ileri sürülmektedir.

Belki biraz bilmece gibi konuştum izin verirseniz açayım. Bir şirket bir başka (ilişkili) şirkete mal satıyor, alan (ilişkili) şirket de bu malı ihraç ediyor. Alan ve daha sonra ihraç eden (ilişkili) şirket serbest bölgede. Yapılan incelemelerde serbest bölgede bulunan bu şirkette hiç kâr bırakılamayacağı iddia edilmekte ancak bu iddia gerekçelendirilmemektedir.

Oysa inceleme elemanı en azından bu şirketin ne yaptığı, nasıl yaptığı, ne gibi risk, fonksiyon ve varlıkları olduğunu, maliyet yapısını incelese ve sonucunda bu yargıya varsa belki anlamak mümkün olabilecek.

Daha sade ve toptancı bir yaklaşımla hiçbir inceleme yapılmadan, serbest bölgedeki şirket yok sayılıyor ve bu şirketlerin bırakın makul kâr marjlarını giderleri dahi dikkate alınmıyor.

 

Ayının kırk hikayesi varmış, kırkı da ahlat üzerine

Yazılarımı izleyen değerli okuyucularımın bu adam ne kadar da serbest bölgeler üzerine yazı yazıyor dediklerini duyar gibiyim. Ayının ahlat (bir meyve) hikayeleri gibi ben de sık sık bu konulara değiniyorum. Değiniyorum çünkü güncel, değiniyorum çünkü halen birçok işletmenin fiilen yaşadığı bir sorun. Değiniyorum çünkü inceleme elemanlarının ve mali idarenin incelemelerde mükelleflere yaklaşımlarını fiilen gösteren birçok örnekle karşı karşıyayız.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 17.10.2007)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.