Sahte Sigortalı Olma İsteğe Bağlı Sigortalı Ol / Vedat İlki

 1.10.2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortalı olacaklar hakkında 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu hükümleri uygulanacaktır.

İsteğe bağlı sigortalılık şartları

Türkiye’de ikamet etmek

1.10.2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet etme şartı aranacaktır. İsteğe bağlı sigorta giriş bildirgesinde belirtilen ikamet adresi Türkiye’de ikamet etme şartı için yeterli sayılacaktır.

5510 Sayılı Kanunun 5-1/ (g) bendi kapsamında Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden dolayı yurtdışından da ülkemizde isteğe bağlı sigortaya devam etme hakkı olanlar için Türkiye’de ikamet şartı aranmayacaktır.

Türkiye’de ikamet etmekteyken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunanların isteğe bağlı sigortalılık giriş bildirgesinde beyan etmiş oldukları Türkiye’deki adresi ikamet adresi olarak esas alınır.

Ülkemizle imzalanmış ikili sosyal güvenlik sözleşmelerine göre ;

ü Fransa,

ü İngiltere,

ü İsveç ve İsviçre’de bulunanlar ile bu ülkelerde sigortalı olanlardan Türkiye’de ikamet etme şartı aranmaksızın isteğe bağlı sigortalı olma şartlarını yerine getirenlerin ülkemizde isteğe bağlı sigortaya prim ödemeleri mümkündür.

18 yaşını doldurmuş olmak

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için SGK' na müracaat tarihinde 18 yaşın doldurulmuş olması gerekmektedir.

18 yaşın tespiti isteğe bağlı sigortalılık müracaat tarihinden doğum tarihinin çıkartılması suretiyle belirlenir.

Örnek: 1.2.1997 tarihinde doğan sigortalı, SGK kayıtlarına 1.2.2015 tarihinde intikal eden dilekçesi ile isteğe bağlı sigortalı olmak için başvurmuştur. Bu sigortalının isteğe bağlı sigortalılık müracaat tarihindeki yaşı 1.2.2015-1.2.1997 = 18 yaş olduğundan isteğe bağlı sigortalı olabilecektir.

Zorunlu sigortalı olmamak veya 5510 Sayılı Kanunun 4-1 (a) bendi kapsamında ay içinde 30 günden az çalışmak

İsteğe bağlı sigortaya müracaat edenlerin, sigortalılıklarının başlayacağı tarihte 5510 Sayılı Kanunun 4 -1 (a/SSK), (b/BAĞ-KUR) ve (c/EMEKLİ SANDIĞI) bentleri ile 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesine tabi sandıklarda sigortalı olarak çalışmamaları gerekmektedir.

5510 Sayılı Kanunun 4-1 (a/SSK) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan ay içinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmaması nedeniyle ay içindeki gün sayısı 30 günden az olan sigortalılar isteğe bağlı sigortaya prim ödeyerek noksan sürelerini 30 güne tamamlayabilirler.

Kendi sigortalılıkları nedeniyle aylık almamak

506-SSK, 1479-BAĞ-KUR, 2925-TARIM SSK, 2926-BAĞ-KUR, 5434EMEKLİ SANDIĞI ve 5510 sayılı SS ve GSS Kanunlar gereğince malullük, yaşlılık aylığı almayanlar, sürekli iş göremezlik geliri alanlar ile ölen sigortalıdan dolayı ölüm geliri/aylığı alanlar ile başka ülke mevzuatına göre sigortalı olmayan veya aylık bağlanmamış olanlar, diğer koşulları taşımaları halinde isteğe bağlı sigortalı olabilirler.

SGK yazılı olarak başvurmak

İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile ikametgahlarının bulunduğu SGİM/SGM’lere başvurmaları gerekmektedir. Tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyen sigortalıların ise talep dilekçesi ile müracaatları yeterli olacaktır. Söz konusu belgelerin adi posta veya kargo ile gönderilmesi halinde SGK kayıtlarına intikal tarihi, taahhütlü, iadeli taahhütlü , acele posta veya PTT Kargo ile yapılan bildirimlerde ise postaya veriliş tarihi başvuru tarihi olarak kabul edilecektir.

5510 Sayılı Kanunun 5-1 (g) bendi kapsamında Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri bu kapsamdaki sigortalılıkları devam ettiği sürece isteğe bağlı sigortalı olabileceklerinden, bu sigortalıların takibinin doğru bir şekilde yapılabilmesini teminen sigortalı dosyaları önceden olduğu gibi sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenin işyeri sicil dosyasının işlem gördüğü SGİM/SGM’de bulunacaktır.

Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşları isteğe bağlı sigortaya müracaatlarını “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi”nde beyan etmiş oldukları Türkiye’deki adreslerinin bulunduğu SGİM/SGM’ne yapacaklardır.

Ceza infaz kurumları ile tutukevlerinde bulunanlardan isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin talepleri mahkemece tayin edilecek vasileri tarafından yapılacaktır.

Ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayan sigortalılardan isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin ay içerisinde zorunlu sigortalı olacağı gün sayısını beyan etmeleri zorunludur. Ancak, ay içindeki zorunlu çalışma gün sayısının değişmesi halinde sigortalıların yeniden beyanda bulunmaları gerekir.

İsteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunan yabancı uyruklulardan Türkiye’de yerleşik olma halinin belgelendirilmesi istenir.

İmzasız talep dilekçeleri ile “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” dışındaki talepler kabul edilmeyecektir.

İsteğe bağlı sigortalılığın başlangıcı

İsteğe bağlı sigortalılık, isteğe bağlı sigortalı giriş bildirgesinin veya tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin talep dilekçesinin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlatılacaktır.
Söz konusu belgelerin adi posta veya kargo ile gönderilmesi yada SGK doğrudan verilmesi halinde isteğe bağlı sigortalılık, bildirge veya dilekçenin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden, taahhütlü, iadeli taahhütlü ,acele posta servisi ve PTT Kargo olarak gönderilmesi halinde ise postaya verildiği tarihi takip eden günden itibaren başlatılacaktır.
İsteğe bağlı sigortalılığın sona ermesi

Yazılı talepte bulunmak
İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirmek için SGK yazılı talepte bulunanların sigortalılıkları;
a) Talepte bulunulan ayın primi ödenmemişse, talep tarihinden önceki primi ödenmiş ayın sonu,
b) Talepte bulunulan ayın primi ödenmişse, dilekçesinin SGK kayıtlarına intikal ettiği tarih
itibariyle sona erdirilecektir.
Ayrıca, isteğe bağlı sigortalığın sona erdiği tarihten sonra ödenen primler sigortalının talebi halinde iade edilecektir.
Prim ödemesi olmayan sigortalılar
İsteğe bağlı sigortalılığın başladığı tarihten itibaren prim ödemesi bulunmayanların yazılı olarak sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunmaları halinde, isteğe bağlı sigortalılıkları başlangıç tarihi itibariyle sona erdirilecektir. Sigortalılığın başlangıç tarihi itibariyle sona erdirilmesinde ve isteğe bağlı sigortalılığı bu şekilde sona erenler yeniden isteğe bağlı sigortalı olmak istemeleri halinde talep dilekçesi ile müracaat edeceklerdir.
Prim borcu bulunan sigortalılar
Yazılı talep tarihi itibariyle sigortalılık süresi içerisinde bir veya birden çok aya ait prim borcu bulunanların sigortalılıkları yazılı talep tarihinden önce en son primi ödenmiş ayın sonu itibariyle sona erdirilecek, ödenmediği tespit edilen primler 12 aylık sorgulama süresi dikkate alınarak gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte tahsil edilecektir.
İkameti yurt dışına taşımak
İsteğe bağlı sigortalılık, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş bu işi üstlenen işverenlerce çalıştırılmak üzere yurt dışına götürülen Türk işçileri hariç, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden doğan haklar saklı kalmak şartıyla ikametin yurt dışına taşındığı tarihten itibaren sona erecektir.
Ancak, sigortalının sigortalılığının sona erdirilmesi yönünde bir talebi bulunmuyorsa sigortalılığın sona erdirilmesinde sigortalının ikametini taşımış olduğu ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başladığı veya ikamet esasına bağlı olarak o ülke sosyal güvenlik sistemine dahil olduğu tarihlerden önce başlayan tarih esas alınacak ve isteğe bağlı sigortalılık söz konusu tarihten bir gün önce sona erdirilecektir.
Sigortalıların ikametlerinin yurt dışına taşıdıklarının tespiti, sigortalıların beyanı yada SGK yapılabilir.
Zorunlu sigortalılığa tabi olma
İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının Kanunun 51. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları hükmü saklı kalmak kaydıyla 5510/ 4-1(a/SSK), (b/BAĞ-KUR) veya (c/EMEKLİ SANDIĞI) bentleri kapsamına tabi çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce sona erdirilir.
506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerde çalışmaya başlayanların isteğe bağlı sigortalılıkları da çalışmaya başladığı tarihten bir gün önce sona erdirilecektir.
Ancak, isteğe bağlı sigortalılığın sona erdirilmesinde, 5510/ 5. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentlerine tabi çalışmalar zorunlu sigortalılık olarak değerlendirilmeyecektir.
Sigortalının ölümü
Ölen sigortalının prim borcu bulunmaması halinde isteğe bağlı sigortalılık ölüm tarihi itibariyle sona erdirilir.
Yurtdışındaki çalışmanın sona ermesi
5510/ 5. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında sigortalı olanlardan aynı zamanda isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesi halinde isteğe bağlı sigortalılıkları da aynı tarih itibariyle sona erdirilecektir. Bunlardan isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin yeniden talepte bulunmaları gerekmektedir.
1.10.2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortalılık statüsü
5510/51. maddesi gereğince 1.10.2008 tarihinden itibaren ilk defa isteğe bağlı sigortalı olanlar ile 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalıların 1.10.2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulamasında 5510/ 4-1(b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir.
6111 sayılı Kanunla, Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yapılan değişiklikle Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden isteğe bağlı sigorta primi ödemek isteyenler 1.10.2008 tarihinden, 51. maddede yapılan düzenleme ile ay içinde 30 günden az çalışıp kalan sürelerini isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlamak isteyenlerin 25.2.2011 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortalılık statüleri, 5510/ 4-1(a) bendi kapsamında sayılacaktır.
İsteğe bağlı sigorta prim oranları
İsteğe bağlı sigorta primi, 5510/ 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından yazılı olarak beyan edilen prime esas aylık kazancın % 32’sidir. Bunun % 20’si malullük yaşlılık ve ölüm sigortası, % 12’si genel sağlık sigortası primidir.
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden isteğe bağlı sigortalı olanlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmadığından bunların prim oranı % 20’dir.
Prime esas kazancın beyanı
5510/ 4-1(b) bendine tabi olan isteğe bağlı sigortalılar 1.10.2008 tarihinden itibaren ödeyecekleri primlerini yazılı beyanda bulunmak suretiyle belirleyeceklerdir.
Sigortalıların beyanda bulunmamaları halinde ödeyecekleri prim tutarı prime esas günlük kazancın alt sınırının otuz katı olarak belirlenecektir. Sigortalıların ödeyecekleri primleri artırmaya ya da azaltmaya ilişkin beyanları, beyanın yapıldığı tarihteki aydan başlanılarak dikkate alınacak ve yapılmış olan beyan değiştirilmediği sürece sonraki aylar için de yapılmış sayılacaktır. 12 aydan fazla prim ödemesinde bulunulmaması halinde, 12 aylık sürenin sonundan itibaren beyanın geçerliliği ortadan kalkacaktır. Beyanda bulunmayan, beyanının geçerliliği ortadan kalkan veya beyanları 5510/ 82. maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katının altında olan sigortalıların aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak dikkate alınacaktır.
Primlerin ödenmesi ve hizmetlerin belirlenmesi
SSİY’nin 94. maddesi gereğince isteğe bağlı sigorta priminin takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde kendileri veya hak sahipleri tarafından gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, hizmet olarak değerlendirilmeyecektir.
İsteğe bağlı sigortalılardan ay içerisinde 30 günden az çalışan veya 80. madde gereğince prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857 sayılı Kanuna göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle hesaplanan sigortalıların yaptıkları ödemeler hariç isteğe bağlı sigortalıların her ay için otuz tam gün prim ödemeleri zorunludur. Beyan edilen prim tutarından daha az miktarda prim ödenmiş olması halinde ilgili ay isteğe bağlı hizmet olarak değerlendirilmeyecektir. Eksik ödenen tutarların toplamı beyan edilen prim tutarı ve buna ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammını karşılaması halinde en eski aydan başlamak üzere prim borçlarına mahsup edilecektir.
5510/ 4-1 (b) bendi kapsamında zorunlu sigortalılıkları sona erenlerden isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunanların, zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tabi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle SGK olan borçlarına mahsup edilecektir.

(Kaynak: alitezel.com | 25.08.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.