AYM'den Önemli Karar: Hükümet Keyfine Göre Grev Erteleyemez / Mehmet Bulut

 Hükümetin, milli güvenliğin tehlikede olması nedeniyle grev ertelemesi ile ilgili Anayasa Mahkemesi önemli bir karara imza attı. Kararda grevin sebepsiz yere ertelenmesinin hak ihlali olduğu vurgulandı.

Bu yıl ocak ayında gündemi oldukça meşgul eden bir konu vardı. Birleşik Metal İş Sendikası Türkiye genelinde 10 ildeki 22 fabrikada grev başlatmış, ancak grev bakanlar kurulunun kararıyla ertelenmişti. Erteleme sebebi ise grevin milli güvenliği bozucu nitelikte olmasıydı. Bu karar üzerine bakanlar kurulu kararına karşı yürütmenin durdurulması talebiyle Danıştay'a başvuruldu. Ancak Danıştay nisan ayında verdiği kararla bu talebi reddetti.
Aslında hükümetin yani bakanlar kurulunun bu grev erteleme kararı ilk değildi. Daha önceden de bu şekilde kararlar vermişti. Bunlardan birisi de Kristal İş Sendikası'nın 2014 yılında almış olduğu grev kararını ertelemesiydi. Kristal İş Sendikası'nın grev kararını erteleme sebebi de aynen Birleşik Metal İş Sendikası örneğinde olduğu gibi milli güvenliğin bozulmasıydı.
 
Karar: Sendika hakkı ihlal edildi
Kristal İş Sendikası bakanlar kurulu'nun grev erteleme kararına karşı önce Danıştay'a başvurmuştu. Ancak Danıştay o zaman da talebi reddetmişti. Bunun üzerine sendikal grev haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvuruda bulunuldu ve Anayasa Mahkemesi geçen ay önemli bir karara imza attı. Karar iki gün önce gerekçesiyle Resmi Gazete'de yayımlandı. Anayasa Mahkemesi kararında bakanlar kurulunun grev erteleme kararlarında öne sürdüğü ‘milli güvenliğin bozulması’ sebebinin somut sebeplere dayandırılmadığı ve ekonomik nedenlerle grevin ertelenmesinin sendikal hakkın ihlali olacağını belirtmiş.
Bu karar gerek eski erteleme kararları gerekse de bundan sonra gidilecek grevler açısından devrim niteliği taşımakta. Şimdi Danıştay konuyu tekrar ele alıp karar verecek sendikal mücadele noktasında Türkiye'de gerçek anlamda yeni bir dönem başlayacak diyebiliriz.

Bir grev neden ertelenebilir?
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 63. maddesine göre; karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev genel sağlığı veya millî güvenliği bozucu nitelikte ise bakanlar kurulu grevi 60 gün süre ile erteleyebiliyor. Yani bir grevin ertelenebilmesi için iki sebepten birisi olmalı: Genel sağlığın bozulması veya milli güvenliğin bozulması.
Avrupa Birliği ülkelerinde grev ertelemesi uygulamasına pek rastlanılmıyor. ABD hukuk sisteminde ise ABD başkanı, bir grevin ulusal sağlığı ya da ulusal güvenliği tehdit ettiğini düşünüyorsa, konuya ilişkin bir araştırma komisyonu görevlendirmekte ve komisyonun hazırladığı raporda da grevin ulusal sağlığı ve güvenliği tehlikeye attığı belirtilirse başsavcıdan mahkemeye başvurarak grevin ertelenmesine yönelik bir karar çıkartılmasını istemekte. Yani ülkemizdeki gibi direkt bakanlar kurulu kararı ile grev ertelenmesi uygulanmasına pek rastlanmıyor.

Milli güvenlik ne demek?
Grev erteleme sebeplerinden biri olan ‘milli güvenliği bozucu nitelikte olma’ durumu kafaları biraz karıştırıyor. Çünkü milli güvenlik kavramı oldukça tartışılır ve soyut bir kavram. Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Yönetmeliği’ne göre milli güvenlik kavramı, devletin anayasal düzeninin, milli varlığının, bütünlüğünün, milletlerarası alanda siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik dahil bütün menfaatlerinin ve ahdi hukukunun her türlü dış ve iç tehditlere karşı korunması ve kollanması olarak tarif edilmiş.
Danıştay'a göre ise bir grevin milli güvenliği bozucu nitelikte görülebilmesi için, ülke ve devletin özel savunma ve güvenlik altına alınmasını zorunlu kılacak ciddi tehlikelerin ortaya çıkması gerekli.
Yani milli güvenliğin bozulması oldukça ciddi bir tehdit. Gerçekten de bir grevin milli güvenliği bozucu nitelikte olması durumu varsa verdiğimiz tanımlardan yola çıkarak daha genel ve derin sorunların olduğu ortaya çıkıyor. Anayasa Mahkemesi de verdiği kararında özellikle bu noktalara parmak basıyor ve grev ile milli güvenlik tehdidi arasında somut bir bağın olması gerektiğine işaret ediyor.

(Kaynak: Meydan Gazetesi | 14.08.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.