Dünya Gümrük Örgütü'nden Yeni Rehber

Dünya Gümrük Örgütü'nden yeni rehber: Transfer fiyatlandırması ve gümrük değeri

Ramazan BİÇER

Sevgili DÜNYA Gazetesi okuyucuları, bugünkü yazımda Dünya Gümrük Örgütü (World Customs Organisation) tarafından yakın zamanda yayınlanan ve transfer fiyatlandırması konusunun gümrük değeri ile ilişkisini ele alan yeni bir rehberden bahsetmek istiyorum. Bundan önce transfer fiyatlandırması ile gümrük değeri arasındaki ilişkiyi açıklamakta fayda var.

Kurumlar vergisi ile gümrük vergisi arasındaki etkileşim

Transfer fiyatlandırması denilince ilk olarak akla kurumlar vergisi gelmektedir. Oysaki bazı durumlarda işin içinde gümrük vergisi de bulunmaktadır. Başka bir deyişle aslında kurumlar vergisi ve gümrük vergisi kimi zaman rekabet halindedir.

Hatırlamak gerekirse, gümrük idareleri gümrük değerinin alıcı ve satıcı arasındaki ilişkiden etkilenmemesini amaçlamaktadır. Vergi idareleri ise ilişkili kişiler arasındaki işlemlerde geçerli olan şartların “Emsallere Uygunluk İlkesi”ne uygunluğunu incelemektedir.

Bu kapsamda, bir şirket daha yüksek bedelle ithalat yaptığında gümrük vergisi tahsilatı artmakta, bu da gümrük idarelerini mutlu etmektedir.

Ancak, bu durumdan mutsuz olan vergi idareleri ise kurumlar vergisi matrahının aşınması gerekçesiyle uygulanan yüksek transfer fiyatına itiraz edebilecektir. Tam dersi durumda ise bu kez gümrük idareleri düşük gümrük bedeli nedeniyle eleştiride bulunabilir.

Sonuç olarak kurumlar vergisi ile gümrük vergisi arasında etkileşim olduğu açıktır. İşte Dünya Gümrük Örgütü de söz konusu etkileşim ile ilgili bir rehber yayınlayarak bazı konulara açıklık getirmeyi amaçlamıştır.

Dünya Gümrük Örgütü’nün yeni rehberi

İlk olarak söylemek gerekirse, Dünya Gümrük Örgütü’nün yeni Rehberi konuyla ilgili şimdiye kadar yayınlanmış en detaylı çalışma. 6 bölümden oluşan rehberde dikkati çeken bazı önemli konuları sizlerle paylaşmak istiyorum.
Rehber özellikle kurumlar vergisi için hazırlanan transfer fiyatlandırması belgelendirmesinin gümrük değerinin desteklenmesi için de önemli bir araç olduğunu ve şirketlerin bu yöndeki belgelendirmeye önem vermeleri gerektiğini ifade ediyor. Bunun yanında, gümrük idarelerinin gümrük vergisi incelemelerinde kurumlar vergisi için hazırlanmış transfer fiyatlandırması belgelendirmesinden yararlanabilecekleri de rehberde açıklanıyor.

Rehberde transfer fiyatlandırması ile ilgili verilerin şirketler tarafından nasıl ibraz edilebileceği ve gümrük idareleri tarafından bu verilerin ne şekilde analize tabi tutulabileceğine yönelik bazı örnekler de yer alıyor. Bu analiz kapsamında kurumlar vergisi ile ilgili transfer fiyatlandırması uygulamalarında en çok kullanılan “Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi” ve “İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi”nden bahsediliyor. Böylece, gümrük değerinin tespitinde satışla ilgili şartları inceleyen testin (circumstances of sale test) nasıl uygulanacağı üzerinde duruluyor.

Rehberde ayrıca kurumlar vergisi kapsamında gerçekleştirilen transfer fiyatlandırması düzeltmelerinin gümrük değeri açısından ne şekilde dikkate alınabileceği konusuna yer veriliyor. Buna göre, Rehber ithalat sırasında geçerli olan ve uygulanan transfer fiyatlarına yönelik vergi idareleri tarafından yapılacak düzeltme işlemini gümrük idarelerinin de gümrük değerinin tespitinde bir unsur olarak dikkate alabileceğini belirtmektedir.

Rehberde geçen bir diğer önemli konu ise kurumlar vergisi kanunlarında düzenlenen “Peşin Fiyatlandırma Anlaşması” benzeri bir uygulamanın (advance ruling) gümrük idareleri tarafından da kullanabileceği yönündeki açıklamalardır.
Rehber, yukarıda belirttiğim konuların yanında daha birçok konu üzerinde de duruyor. O nedenle, özellikle ilişkili kişileri ile ticaret yapan çok uluslu şirketlerin bu Rehber’den fazlası ile faydalanacaklarını düşünüyorum.

Transfer fiyatlandırması şirketler için daha da önemli hale gelecek

Rehber açık olarak transfer fiyatlandırmasının şirketler açısından rolünün önemi üzerinde durmakta ve bu konunun önümüzdeki günlerde daha da önemli hale geleceğini belirtmektedir.

Rehberdeki tüm açıklamaları dikkate aldığımızda, transfer fiyatlandırması konusunun kurumlar vergisi yanında gümrük vergisi ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

Diğer taraftan, transfer fiyatlandırması konusunun yakın zamanda gümrük idarelerinin daha çok gündeminde olacağını öngörüyorum.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 22.07.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.