Görmezden Gelinerek Tarım İşçileri Ölüme Yürüdü / Vedat İlki

 Mevsimlik tarım işçileri ihmal zincirlerinin kurbanı olarak hayatları sona eriyor,evlere ateşler düşüyor.

Ucuz işçi pazarında günlük yevmiye ile çalışan mevsimlik tarım işçileri ilkel taşıma sistemi ile trafik canavarı karşısında hayatlarını kaybediyorlar.

Bu kişiler genelde bağ,bahçe ve tarımsal arazilerde mahsul topluyorlar.

6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da uygulanmıyor.

Konuyla ilgili Başbakanlık Genelgesinde keskin çizgiler olmasına rağmen ,bazı vurdumduymazlıklardan dolayı genelge hükümleri uygulanmadığını bu ölümler şahit oluyoruz.

24/03/2010 tarihinde RG Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi hakkında Başbakanlık Genelgesi yayınlanmıştır.

Mevsimlik gezici tarım işçisi (İşçi) gönderen ve alan her il ve ilçede, mülki idare amirinin başkanlığında; o ildeki ve ilçedeki ilgili kurum ve kuruluş, işçi, aracı ve işveren (toprak sahibi/işleyen) temsilcilerinin katılımı ile “İl/İlçe Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme Kurulu” oluşturulacaktır.

İşçilerin sosyal güvenlikleri açısından mevcut durumları Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından yürütülecek çalışmalarla iyileştirilecektir. Çocuk işçiliği ve çocuk emeğinin istismarı ile etkin mücadele edilecektir.

Tarımda iş aracılarının belgelendirilmesi zorunlu hale getirilecek, belgesi olmayan iş aracılarının işçi temin etmelerinin önlenmesi ve iş aracıları ile işverenler veya doğrudan işçiler ile işverenler arasında sözleşme yapılmasının sağlanması için gerekli tedbirler alınarak, vaki uyuşmazlıklarda mağduriyetlerin önüne geçilecektir. İşveren/iş aracısı ve işçi arasındaki ücret alacağına ilişkin uyuşmazlıkların öncelikle il ve ilçelerde kurulacak izleme kurullarında çözümlenmesine çalışılacaktır.

Belgesi olmayan ve sözleşme imzalamadan iş alan aracılar Türkiye İş Kurumu tarafından “Tarımda İş ve İşçi Bulma Aracılığına İzin Verilmesi ve Aracıların Denetimi Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde denetlenerek, ilgili mevzuatı çerçevesinde gereği yapılacaktır.

İl/İlçe Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme Kurullarınca, mevsimlik çalışma döneminin başında ve sonunda, o il ve ilçede yürütülen faaliyetler, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme Kurulunda görüşülmek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilecektir.

Yukarıdaki talimatlar bizzat Başbakan tarafından verilmesine rağmen 5 yılda acaba nerelerde hatalar yapıldı.

Her yıl ve mevsimde tarım işçileri genç,yaşlı ve çocuk demeden ölüme davetiye çıkarıyor.

Bu da denetim yetersizliği, İl/İlçe Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri İzleme Kurullarının etkin olmadığını,dayı başı düzenin devam ettiğini gösteriyor.

METİDER İLE SORUNLAR SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİNCE GÜNDEME TAŞINMIŞTIR

METİDER Kuruluş amacı;

Mevsimlik tarım işçilerinin sorunlarını, ihtiyaç ve beklentilerini ilgili kurumlar ve kamuoyu ile paylaşarak savunuculuk yapmak, Sağlık, eğitim, istihdam, sosyal güvenlik ve toplumsal katılım alanlarında mevsimlik tarım işçilerinin konumlarını iyileştirmeye yönelik hizmet modelleri geliştirmek ve kamu hizmetlerine entegre edilmesi için girişimde bulunmak.

Ulusal ve uluslar arası düzeyde mevsimlik tarım işçileri arasında sosyal ve ekonomik dayanışma ağları oluşturmak, Mevsimlik tarım işçilerinin sorunları ile ilgili ulusal ve uluslar arası düzeyde bilimsel etkinlikler (kurs, seminer, sempozyum, konferans vb) düzenlemektir.

Türkiye’de
Ø 6.5 milyon tarım işgücü ve yaklaşık yarısı Mevsimlik Tarım İşçisi
Ø Her iki mevsimlik işçiden biri doğdu andan itibaren mevsimlik tarım için seyahat ediyor
Ø 48 farklı ile mevsimlik tarım işgücü gidiyor
Ø Yaklaşık %60’ının geliri ulusal yoksulluk sınırının altında
Ø On kişiden biri nüfusa kayıtlı değil
Ø Yarısı Ergen Yaşta Anne Oluyor
Ø Anne ölümü riski on; bebek ölüm riski beş kat fazla
Ø Kız çocuklarının dörtte biri okul ile tanışmıyor
YAPILMASI GEREKENLER

Ø Bilgisayar ortamında göçebe yada yerleşik mevsimlik tarım işçilerin veri tabanın oluşturulması

Ø Tarım işçilerinin risk analizleri yapılmalı,bu analizlere göre tarımsal arazilere getirilip,götürülme esnasında güvenli taşıtlar ve konaklama alanları kullanılmalıdır.

Ø İş Kazaları,Hastalıklar ve Meslek Hastalıkları izlenmeli,önlemler alınmalıdır.

Ø Tarım ilaçları ve onlardan bulaşıcı hastalıklara karşı iş başı öncesi eğitim verilmeli,koruyucu ekipmanlar sağlanmalıdır.

Ø Çocuklar tarım alanlarında çalıştırılmamalıdır.

Ø Başbakanlık Genelgesinde tavsiye kararları geliştirilmesi gerekir.

Ø Tarım aletleri güvenli olmalı,kullanmadan önce eğitim verilmelidir.

Ø SGK eğitim ve denetimleri ile EK/5 Tarım Sigortası anlatılmalıdır.

Mevsimlik tarım işçilerinin yıllardan beri süregelen iş güvenliği ve sosyal güvenlik haklarından yararlanamama probleminin hala gündemde olduğu, çalışmaya kimlerin geldiği ve sayılarının ne kadar olduğu konusunda geçmiş yıllardan beri süregelen problemin hala çözülememiş olduğu sıcaklığını koruyor.

Mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ilişkileri, ‘elçi’ veya ‘dayı başı’ olarak adlandırılan aracılar ve işverenlerden oluşuyor. Mevsimlik işçilerle ilgili işçilere aracılık yapan yönetmelik görmezden geliniyor.Mevsimlik tarım işçisi-işveren ilişkisi, yürürlükteki İş Kanunu kapsamı içinde değerlendirilemez. Dolayısıyla, amacı işçiyi korumak olmayan Borçlar Kanunu’na devredilir, gerek borçlar kanunu gerek iş kanunu mevsimlik tarım işçilerinin sorunlarına yönelik düzenlemeler içermemektedir.

Mevsimlik tarım işçilerinin emeklerinin sömürülmesinde önemli rol üstlenen aracıların faaliyetleri, denetimden uzak olarak gerçekleşmektedir. 2011 yılında yürürlüğe konulan ‘Tarım İşinde Aracı Yönetmeliği’ tarım aracılarının faaliyetleri denetim altına alınmaya çalışılmışsa da çok az sayıda aracı kayıt altına alınabilmiştir. Kayıt altına alınanların bile faaliyetleri denetlenememiştir sorusuna cevap arıyoruz. Devletin işçi-işveren ilişkilerini ve işçilerin yaşam koşullarını düzenlememesi nedeniyle varlığını sürdürebilen aracılık kurumunu, yasal bir zemine çekmeye çalışmak yerine, bu kurumu var eden koşulları ortadan kaldırmaya yönelik düzenlemeler daha akla yatkındır.

Kısaca ölümleri azaltmak adına Başbakanlık Genelgesi ile birlikte hayata geçirilmekte geç kalınmış konularda eylem planları yapılmalıdır.

 

Bu eylem planlarında ÇSGB,Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı,İçişleri Bakanlığı,Sağlık Bakanlığı,Gıda ve Tarım Hayvancılık Bakanlığı, Maliye Bakanlığında oluşacak komisyonlarda ele alınarak yasal düzenlemelere yer verilmesi halinde sorumlularda ihmalleri sonucu rücu davaları ile karşı karşıya kalmalıdır.

(Kaynak: alitezel.com | 08.07.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.