İşe Alımda Deneme Süresi Var Mı, Yok Mu? / Mustafa İşcan

 Değerli okurlar, bugün sizlere “işe alınan işçilerde deneme süresi var mı, yok mu?” konusunu işleyeceğim. Gündelik hayatımızda bir işyerine iş görüşmesine gidildiği zaman işverence “1 ay denerim, beğenirsem devam edersin ve sigortanı başlatırız” sözünü çok duyarız. SGK’ya göre işçi işe girmeden bir gün önce sigortalı yapılmak zorunda ve işbaşı yaptığı saatte sigortasının başlamış olması zorunludur. Allah gecinden versin, eğer kişi SGK’sız çalıştırılmaya başlanmış ve o anda bir iş kazası geçirmişse işveren için işgörememezlik oranına göre yüklüce bir borç tahakuk edebilir. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için muhakkak işçiyi işe girmeden 1 gün öncesi SGK’ya bildirmek gereklidir. Aynı gün bildirilse dahi idari para cezası tahakkuk ettirilmektedir.

Deneme süresi sadece İş Kanunu’nda var. O da 2 aydır, ancak toplu iş sözleşmesi ile 4 aya kadar uzatılabilir. 2 veya 4 ay içinde yani deneme süresi içinde işçi çıkarılırsa ihbar tazminatı ödenmemesini öngörür. 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı SS ve GSS Kanunu’nun 8’inci maddesine göre, “İşverenler, 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7’nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesiyle kuruma bildirmekle yükümlüdür”. Bu yükümlülüğe uymayan işverenlere de sigortasız işçi çalıştırdığı için hem işe giriş bildirgesi cezası hem de aylık prim hizmet belgesi cezası verilir denilmektedir.

İş Kanununda Deneme Süresi Vardır 
Çalışanların işyerinde çalışma ilişkilerini düzenleyen 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 15’inci maddesine göre, “Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır”. Buna göre, işe girerken hizmet sözleşmesi imzalanmışsa ve sözleşmede deneme süresi yazıyorsa, 2 ay içinde yani deneme süresinde işten çıkarılırsanız ve çıkarsanız 2 haftalık ihbar öneli ve tazminatı iki taraf için de borç olmaz. Ancak, İş Kanunu’nun iş güvencesi, kıdem tazminatı, yıllık ücretli izin, normal ücret, fazla çalışma ücreti, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin hükümleri ile iş sözleşmesi ve toplu iş sözleşmelerinde öngörülen diğer işçilik hakları deneme kaydından etkilenmemektedir.

ÖNEMLİ: Çalışanların sosyal güvenlik haklarını düzenleyen ve koruyan bakımından deneme süresi kesinlikle yoktur. İşçi işe girmeden en az 1 gün önce işverence veya muhasebe hizmet sözleşmesi imzaladığı muhasebecisi tarafından SGK’ya bildirimi yapılmak zorundadır. İşçilerin işyerinde çalışma ilişkilerini düzenleyen İş Kanununa göre deneme süresi olmaktadır. Bu süre 2 ay veya toplu iş sözleşmesi ile 4 aya kadar uzatılabilir.

Ahmet Kılıç
42 gündür bir işyerinde çalışmaya başladım. İlk iş görüşmesinde işveren “bir ay çalış, beğenirsem sen de çalışmaya devam edersin, sigortanı da başlatırız” dedi. Ancak 1 ay geçtiği halde sigortam yapılmadı ve halen aynı işyerinde çalışmaktayım. Ne yapmam gerekir?

***
Kişi işe başlamadan 1 gün önce sigortaya bildirilmek zorundadır. Ancak sigortaya bildirilen işçi 2 ay deneme süresi geçirip işverenin “devam edelim” önerisi ile kendisi de çalışmak isterse işine devam edebilir. Halen sigortalı olmamışsanız Alo 170’i arayıp gerekli şikayetinizi yapabilirsiniz.  

Hacer Ataman
Babam 1963 doğumlu, 1986 Bağ-Kurlu. 2003 yılında Bağ-Kur terk. Ne zaman ve  nasıl emekli olabilir?

***
Babanız 1986 Bağ-Kur başlangıcı ile 25 yıl 9000 gün ile hemen emekli olabilir veya 15 yıl 5400 gün ile 58 yaşında Bağ-Kur’dan emekli olur. 4a’dan ise 3 buçuk yıl 4a (SSK) öderseniz hemen emekli olur ve maaşı da Bağ-Kur’a göre yüzde 20 civarında fazla olur.

Halil Akın
1967 doğumluyum, SSK’ya girişim 01.10.1983. 10.09.1983’ten 1992’ye kadar SSK’lı çalıştım. 1992’den sora 1932 Bağ-Kur primim var. SSK’dan 4160 günüm var. Ne zaman emekli olurum?

***
01.10.1983 işe başlangıcınız ile 25 yıl 47 yaş 5150 prim günü ile emekli olabilirsiniz.
 
İslam Bakdemir
10 Mart 1983 doğumluyum. 2002 Mayıs girişliyim, 3100 günüm var. Ne zaman emekli olabilirim?
***
2002 sigorta başlangıcınız ile 60 yaş 7000 gün ile veya kısmi olarak 4500 gün 60 yaş ile emekli olabilirsiniz.

(Kaynak: Milligazete.com | 20.06.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.