Bölgesel gelişmişlik farklarının ortadan kaldırılması, istihdam maliyetlerinin azaltılması, gençlerin ve kadınların işgücüne katılımının artırılması, mesleki ve teknik eğitimin özendirilmesi, özürlülerin istihdam edilebilirliğinin sağlanması, ekonomik krize bağlı işten çıkarmaların önüne geçilmesi, kültür yatırım/girişimlerinin ve Ar-Ge'nin teşvik edilmesi gibi amaçlarla sigorta primi teşvik ve destekleri ile ilgili çok sayıda yasal düzenleme yapılmıştır.
Karmaşık ve dağınık mevzuat tercih yapmayı güçleştirmekte
Mevcut sigorta primi teşvik uygulamalarında, bir sigortalının aynı ayda birden fazla sigorta primi teşviki kapsamına girmesi/yararlanma şartlarının bulunması durumunda, işverenlerin bahse konu sigortalıyı tercih edecekleri herhangi bir prim teşvikinden SGK’ya bildirmeleri mümkün bulunmaktadır. Ancak, sigorta primi teşvikleri ile ilgili düzenlemelerin bir kısmının sosyal güvenlik mevzuatında, bir kısmının da farklı mevzuat içerisinde düzenlenmiş olması, istihdam teşviklerinin uygulanması ile ilgili olarak çıkarılmış olan ikincil mevzuatın (Kararname, Tebliğ, Genelge) yaklaşık 800-1000 sayfadan oluşması, çıkarılan ikincil mevzuatta kanunda olmayan ve istihdam teşvikinden yararlanmayı zorlaştıran pek çok şarta yer verilmiş olması işletmeler ve uygulayıcılar için mevzuatın izlenmesini zorlaştırdığı gibi, işyeri için en avantajlı sigorta primini teşvikini belirlemelerini güçleştirmektedir.
Bu çerçevede, bugüne kadarki uygulamada, herhangi bir kanunda öngörülen prim teşvikinden yararlanmış olan işverenlerin sonradan bu tercihlerini değiştirerek, kendileri açısından daha avantajlı olan sigorta primi teşvikinden düzeltme yapmak (iptal/ek-asıl bildirge düzenlemek) suretiyle geriye doğru yararlanabilmekteydiler.
Örneğin;İşverenler için en avantajlı sigorta primi teşviki olan 4447 sayılı Kanun’a 6111 sayılı Kanun’la eklenen geçici 10. maddede öngörülen teşvik kapsamına girmelerine rağmen, 05510 sayılı Kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgeleri ile bildirilen sigortalılar için sonradan geriye yönelik olarak 05510 sayılı Kanun numarasından iptal, 06111 sayılı Kanun numarasından asıl/ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek SGK’ya verilmesi halinde, gecikmeli de olsa geriye yönelik avantajlı bir teşvikten yararlanabilmekteydi.
Sigorta primi teşviklerinden geriye doğru yararlanma yolu kapatıldı
Ancak, bu uygulama SGK’nın 18.03.2015 tarihli, 2015/10 sayılı Genelgesi ile ortadan kaldırılmıştır. Buna göre, 18.03.2015 tarihinden sonraki dönemde, aylık prim ve hizmet belgelerini tercih edilen sigorta primi teşvikine ilişkin kanun numarası seçmek suretiyle düzenleyip teşvikten yararlanıldıktan sonra, sigorta primi teşviki tercihinin geriye yönelik değiştirilmesi yönündeki talepler işleme alınmayacaktır.
Bundan böyle sadece, Sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince;
• Yatırım teşvik belgelerine istinaden işyeri tescil işleminin yapılamaması veya geç yapılması,
• İşverenlerce ibraz edilen belgelerin ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğünce/ sosyal güvenlik merkezince uygun görülmesine rağmen sisteme tanımlama işleminin yapılamaması veya geç yapılması,
• Ekonomi Bakanlığı’nca gönderilen bilgilerin işverenlere hiç bildirilmemiş veya geç bildirilmiş olması, nedenleriyle işverenlerce, zorunlu olarak başka bir sigorta primi teşvikinden yararlanmak üzere ilgili kanun numaralarından verilen aylık prim ve hizmet belgeleri yerine yatırım teşvik belgesi ile sağlanan sigorta primi teşviki, Ar- Ge sigorta prim teşviki ile kültür yatırımı ve girişimi sigorta primi teşvikinden yararlanmak istemeleri halinde, işverenlerin iradesi dışında oluşan bu durumlar nedeniyle geriye yönelik yararlanma talepleri kabul edilecektir.
Sigorta primi istihdam teşvik stratejisi oluşturulmalı
SGK’nın 2015/10 sayılı Genelgesi ile yapılan düzenleme sonucunda 18.03.2015 tarihinden sonraki dönemde geriye doğru düzeltme yapmak suretiyle avantajlı bir sigorta primi teşvikinden yararlanma imkanı ortadan kaldırıldığından, işgücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesinde önemli bir enstrüman olan sigorta primi teşviklerinden azami oranda yararlanmak için işyerinin faaliyet konusu, bulunduğu bölge, istihdam edilen personelin cinsiyeti, yaşı, engellilik durumu, ücret seviyeleri gibi hususlar dikkate alınarak “sigorta primi istihdam teşvik stratejisi” oluşturulması, bu suretle yararlanılacak olan en avantajlı sigorta primi teşvikinin baştan belirlenerek, istihdam edilen kişilerin bu sigorta primi teşviki ile ilgili kanun numarasıyla SGK’ya bildirimlerinin yapılması gerekmektedir.
Yürürlükteki sigorta primi teşvikleri
Halen yürürlükte olan on ayrı sigorta primi teşviki söz konusudur.
►Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi işveren hissesinden beş puanlık prim indirimi,
►Yurtdışına götürülen sigortalılar hakkında GSS primlerinin işveren hissesinden beş puanlık prim indirimi,
►On ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlere yönelik beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık sigorta primi teşviki,
►Yatırımlarda devlet yardımı çerçevesinde işverenlere sağlanan sigorta primi teşviki,
►İşsizlik ödeneği alan sigortalıları istihdam eden işverenlere yönelik sigorta primi teşviki,
►Genç ve kadın istihdamına yönelik sigorta primi teşviki,
►Genç ve kadın istihdamı ile mesleki eğitimin özendirilmesine yönelik sigorta primi teşviki,
►Engelli sigortalıların istihdamına ilişkin sigorta primi teşviki,
►Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesine yönelik sigorta primi teşviki,
►Kültür yatırım ve girişimlerinin desteklenmesine prim teşviki.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 10.06.2015)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.