Uzman Erbaşlara Ek Gösterge Hakkı mı? Ek Gösterge Şakası mı? / Şevket Tezel

 Ulaşılması mümkün olmayan hedefler için “Balık kavağa çıkınca” deyimi kültürümüze yerleşmiş. Güncel yaşamımızda hatta devlet sistemimizde bile bu deyimi kullanacağımız durumlar olabiliyor.

Bunlardan biri de geçen yıl uzman erbaşların başına geldi ve hala ulaşamayacakları bir hak verildiğine sevinecekler mi üzülecekler mi bilemiyorlar. Nasıl mı?

Anlatalım.

Uzman erbaşlar mali haklarından önemli kısmını kendilerine özel düzenlenmiş gösterge tablosuna tabi olarak alabiliyorlar.

Bu gösterge tablosunda bir uzman erbaşın;

a) Kademe ilerlemesi yapılabilmesi için;

1) Bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması,

2) O yıl içinde olumlu sicil almış olması,

3) Bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması,

b) Derece yükselmesi yapılabilmesi için ise;

1) Derecesi içinde en az üç yıl ve bu derecenin üçüncü kademesinde bir yıl çalışmış olması,

2) Bulunduğu derecenin her kademesinde olumlu sicil alması,

3) Yükselebileceği bir üst derecenin bulunması,

şart bulunuyor.

Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra uzman erbaşlığa alınanların muvazzaf askerlikte geçen süreleri aylığa esas kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle derece yükselmesinde de değerlendirilmesi gerekiyor. Fakat yapılan intibaktan dolayı aylık veya diğer özlük haklarına ilişkin olarak herhangi bir fark ödemesi yapılması gerekmiyor.

Uzman erbaşlara, göreve başlamış olmak kaydıyla sözleşmenin onaylandığı tarihten geçerli olarak aşağıdaki Aylık Gösterge Tablosu üzerinden aylık ödeniyor.

 

UZMAN ERBAŞLAR İÇİN AYLIK GÖSTERGE TABLOSU

 

Dereceler	Kademeler
	1	2	3	4	5	6	7	8	9
3	1020	1065	1110	1155	1210	1265	1320	1380	---
4	915	950	985	1020	1065	1110	1155	1210	1265
5	835	865	895	915	950	985	1020	1065	1110
6	760	785	810	835	865	895	915	950	985
7	705	720	740	760	785	810	835	865	895
8	660	675	690	705	720	740	760	785	810
9	620	630	645	660	675	690	705	720	740
10	590	600	610	620	630	645	660	675	690
11	560	570	580	590	600	610	620	630	645

 

Uzman çavuşlar, 10 uncu derecenin birinci kademesinden; uzman onbaşılar ise, 11 inci derecenin birinci kademesinden giriş yaparlar.

Uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa terfi edenlerin intibakları, bulundukları derece ve kademenin bir üst derecesinin aynı kademesine yapılır.

Bütün derece ve kademe ilerlemelerinde, sözleşme tarihine göre yıl hesabının dikkate alınması gerekiyor.

Tablodan görüleceği üzere uzman erbaşlar 3.dereceden daha yukarıya çıkamıyorlar.

 

Ek Göstergede Ne Oldu?

Ayrıca, uzman erbaşlara dereceleri itibarıyla astsubaylar için belirlenmiş olan ek göstergelerin üçte ikisinin uygulanması, ancak bunlara uygulanacak ek gösterge rakamının 2200’ü geçmemesi gerektiği 6519 sayılı Yasa ile geçen yıl verilmiş ancak Gösterge Tablosunda değişiklik yapılmadığı için tam olarak yürürlüğe girememiş bulunuyor

 

DERECE	ASTSUBAYLARIN EK GÖSTERGESİ	UZMAN ERBAŞA UYGULANACAK EK GÖSTERGE
1	3600	2200
2	3000	2000
3	2200	1467
4	1600	1067
5	1300	867
6	1150	767
7	950	633
8	850	567

 

Astsubaylara ve uzman erbaşlara uygulanacak ek göstergelere bakıldığında Kanunla bir hak verilmiş gibi gözüküyor ancak uzman erbaşların 3.dereceden daha üst derecelere yükselmesi öngörülmediği için 1467 ek göstergeden daha üste çıkmak da mümkün gözükmüyor.

O zaman da 2200 ek göstergeye kadar ek gösterge tanıma gibi bir hak lafta verilmiş olsa da pratikte verilmemiş oluyor.

2200 ek göstergeye ulaşmak önemli, zira bu halde Emekli Sandığı matrahı bakımından en yüksek devlet memuru aylığının yüzde 40’ı değil yüzde 70’i esas alınıyor. Bu durumda Emekli Sandığı matrahı sırf bu kalemden dolayı şu anki rakamlara göre 226 TL artıyor. Bu da emekli aylığında en az 176 TL artış demek oluyor. 2200 altındaki ek göstergeler ise emekli aylığı bakımından birbirine çok yakın aylıklara yol açıyor.

Bu nedenle 6519 sayılı Kanunla 2014 yılında tanınan ve Yönetmelik değişikliği de ancak 28 Mayıs 2015 tarihli RG'de yayımlanan değişiklik ile yapılabilen bahse konu hakkın anlam kazanması için “Gösterge Tablosunda” da değişiklik yapılarak uzman erbaşların 1.dereceye kadar yükselebilmesinin önü açılması gerekiyor.

Aksi halde "Kimsenin yararlanması mümkün olmayan bir hak" kanunla lafta vermek "Dostlar alışverişte görsün" anlayışının bir tezahürü olmaktan kurtulamayacaktır.    

Diğer Mali Hakları

Uzman erbaşlara; yan ödemeleri, Silahlı Kuvvetler hizmet tazminatı, aile yardımı ödeneği, ölüm yardımı ödeneği ve yakacak yardımı, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu esaslarına göre; tayın bedeli 22/6/1978 tarihli ve 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun esaslarına göre ödeniyor.

Uzman Erbaşın Tazminat Hakkı

Kendi kusurları olmaksızın hizmet sürelerinin uzatılmaması sebebiyle veya sözleşme süresini bitirip ayrılanlardan; hizmet süresi beş yılı geçmeyenlere, ayrıldıkları tarihte almakta oldukları net maaşları tutarının (Olağanüstü hal bölgelerinde operasyonel görevlerde istihdam edilenlere ödenen ek tazminatlar, Kıbrıs'ta görevlendirilenlere ödenen ek tazminatlar ve yabancı dil tazminatı hariç) iki katının toplam hizmet yılı ile çarpımından bulunacak miktarda ikramiye verilmesi gerekiyor.

Hizmet süresi beş yılı geçenlere ise, beş yıllık hizmetleri için bu şekilde hesaplanacak tutara ek olarak beş yıldan fazla olan hizmet yılı toplamı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın ayrıca ilâve edilmesi suretiyle tespit edilecek miktarda ikramiye verilmesi gerekiyor.

Tazminatta üst sınır

Ancak, uzman erbaşlara ödenecek ikramiye, hiçbir suretle ayrıldıkları tarihte almakta oldukları ikramiye ödenmesine esas net maaşlarının yirmi katını geçemiyor.

Bir tam yıldan eksik kalan hizmet sürelerinin ikramiyelerinin kıst olarak ödenmesi, ikramiyelerden damga vergisi hariç, vergi kesilmemesi gerekiyor.

Emeklilik hakkı kazanan uzman erbaşlara ise bu ikramiyenin ödenmemesi ve bunlar hakkında  5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanması gerekiyor.

(Kaynak: alitezel.com | 10.06.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.