Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışanların emeklilik şartları yaşlılık (emekli) aylığına hak kazanma bakımından farklı ve özel olarak düzenlenmiş bulunuyor. Nitekim madenciler açısından özel emeklilik koşulları gerek 506 sayılı Kanunda ve gerekse 5510 sayılı Kanunda özel düzenleme biçiminde yer alıyor.
Madencilerin bu özel emeklilik koşulları da diğer sigortalılar gibi 08.09.1999 öncesinde başlayanlar, 08.09.1999'dan sonra ama 1 Ekim 2008'den önce başlayanlar ile 01.10.2008'den sonra başlayanlar olarak ayrılıyorlar.
Elbette madencilere özel emeklilik haklarından faydalanma bakımından bu üç dönemden birine tabi olma bakımından esas olan sigortalılık normal sigortalılık değil, yeraltı maden işyerlerinde ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlamayı anlamak gerekiyor.
Yani yeraltında çalışan madenci sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarının saptanmasında belirleyici noktanın, sigortalıların maden işyerlerinde çalışmaya başladıkları tarih olduğunun altı bir kere çizilmeli.
1 Ekim 2008 Öncesinde Maden İşçiliğine Başlayanlar
1 Ekim 2008'den önce maden işyerlerinin yer altı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak çalışmaya başlayan SSK sigortalılarından;
- En az 20 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde sürekli çalışan ve bu işlerde en az 5000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara yaş koşulu aranmaksızın,
- En az 25 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde yeraltı münavebeli işlerinde çalışan ve bu işlerde en az 4000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara da yaş koşulları aranmaksızın 8100 gün prim ödemiş sigortalılar gibi,
- 50 yaşını dolduran ve malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi çalışmalarının en az 1800 gününü Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işlerinde geçirmiş olan sigortalılara da sigortalı olarak işe giriş tarihi 08.09.1999’dan önce olanlara 5000 gün veya 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3600 gün, sigortalı olarak işe giriş tarihi 08.09.1999’dan sonra olanlara ise 7000 gün veya 25 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4500 prim gün sayısı koşullarının yerine gelmesi halinde,
yaşlılık aylığı bağlanması gerekiyor.
Sigortalıların söz konusu işlerde 1 Ekim 2008 tarihinden önce veya sonra geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması şartıyla çalışmalarının dörtte birinin, prim ödeme gün sayılarına ilave edilmesi gerekiyor.
1 Ekim 2008 Sonrasında Maden İşçiliğine Başlayanlar
Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde ilk defa 2008/Ekim ayından sonra çalışmaya başlayan sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanmaları bu işlerde;
- En az 20 yıldan beri çalışmaları,
- 50 yaşını doldurmaları
- Adlarına en az 7200 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
koşullarının sağlanmasına bağlı bulunuyor.
Fiili hizmet zammı var
Maden işlerinin yer altı işlerinde geçen prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için 180 gün, fiili hizmet süresi zammı olarak eklenmesi gerekiyor. Eklenen bu süreler 900 gün olmuşsa bu sürenin ayrıca tespit edilen yaştan da indirilmesi gerekiyor.
Örneğin maden işyerlerinin yer altı işlerinde ilk defa 1 Ekim 2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayan ve bu işlerde en az 4320 gün çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı; (her 360 gün için 180 gün fiili hizmet süresi zammı verileceğinden) 4320 x 1/2 = 2160 gün olur.
Sigortalının prim gün sayısına yapılacak ilave 2160 gün olup, toplam gün sayısı 4320 + 2160 = 6480 gün olacaktır.
Sigortalı emeklilikte 50 yaşına tabi olduğundan yaş haddinden indirilecek süre; 4320 x 1/2 = 2160, 2160/360 = 6 yıl olup, 50 yaştan 6 yıl tenzil olunarak 44 yaşında aylık almaya müstahak olacaktır.
(Kaynak: alitezel.com | 20.05.2015)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.