Son günlerde yazılı ve görsel medya da esnafın prim ödeme borcunun artığı yönünde şikayetler yazılıyor,haber yapılıyor.
Konuyu 6 yıl önce medya da Sosyal Güvenlik Yazıları yazan uzmanlara sorduğumuzda bunun neticelerinin ilerleyen yıllarda ortaya çıkacağını ,2009 yılında SGK bununla ilgili karşılaştırma programı olmadığını hatta 2013 yılında bile programın hazırlanma aşamasında olduğunu öğrenmiştik.
2014 yılının sonlarına doğru gelindiğinde artık karşılaştırmalı programın bittiğini geriye dönük prim farklarının tahsil edileceğini fakat 6552 sayılı Prim Yapılandırılmasına yetişmediğini hep birlikte gördük.
BU DÜZENLEME NEDEN BÖYLE OLDU?
2008/Ekim ayında 5510 SS ve GSS Kanunu yürürlüğe girdiğinde Bağ-Kur'lu olup Esnaf ve Sanatkarlara(Gelir Vergisi Mükelleflerine) dayatmalı prim ödemesi önlerine sunuldu.
Bu dayatmayı SGK yapmadı.
5510 sayılı Kanunun hazırlayan kişiler yaptılar.
SGK sadece kanunun uygulama aşamasında devreye girdi.
Amaç;
Esnaf ve Sanatkarın Bağ-Kur primi seçerken basamak sisteminin ortadan kaldırılması yerine ,kendilerinin belirleyeceği prim sistemine geçilmesi idi.
Mantık;
İşveren yaptığı işte kazanç sağlama adına kalifiye işçi çalıştırıyorsa ,kendisini tavandan prim ödeyen olarak gösteremez çalıştırdığı işçiden az prim SGK bildiremez.
Oysa vergicilik mantığında işverenler yanlarında çalıştırdıkları işçiden daha az gelir vergisi öderler.
Örneğin:
Kuyumcu imalatçısı %15 GelirVergisi öderken ,yanında kalifiye usta çalıştırdığında işçi vergisini %20 aşarak öder.Bu durumda vergi idaresi yaptığı denetimde yanında çalışan işçinin ücretinden kesilen gelir vergisi ile işverenin kazançlarından dolayı elde etttiği geliri sorgulamaz.İşverenin gelir ve giderine esas belgeleri inceler ,fark varsa açıklamasını yoksa res'en vergi salınır ,uzlaşma ile tahsil yoluna gidilir.
5510 /80 MADDESİ BAĞ-KUR PRİM ESASINI AÇIKLAMIŞTIR
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde belirlenir.
Sigortalı aynı zamanda işveren ise aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalıların prime esas günlük kazancının en yükseğinin otuz katından az olamaz. Aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalının otuz günlük prime esas kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, tespit edilen kazanç düzeyine çıkartılarak aradaki farkın primi, 89 uncu madde hükümlerine göre gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
Sıklıkla yazılarımda konuyu dile getiriyor ,neticesinin bu olacağını biliyorduk.
http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=7212 link yazdığımız IV ESNAF ŞURASI BULUNMAZ FIRSAT DEĞERLENDİRİN yazımız içeriğinde
ESNAFIN SIKINTISI İŞÇİ ÇALIŞTIRMASI HALİNDE PRİM MİKTARINI ESNAF BELİRLEYEMEZ
5510 SS ve GSSK göre Gelir Vergisi Mükellefi olan esnaflar işyerlerinde işçi çalıştırdıklarında dolayı ödeyecekleri 4-1(b) statüsüne ait primleri işçisi belirlemeye devam ediyor.
Bunun nedenini kavrayamayan esnaf işverenlere 2014 /Ağustos ayından itibaren ek prim ödemeleri için davetiyeler SGK gönderiliyor.
Aslında taramanın 10/2008 itibaren yapılması gerekir idi,program yapılmadığı için 2014/08 itibaren tarama başladı.
Dediğimizde ilk defa sıkıntıyı dile getirmiş ,çözüm için adım atılması gerektiğini söylemiştik.
http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=4830 21/09/2011 tarihinde bu tehlikeyi bir kez daha dile getirmiş olduk.
Reform ile Birlikte Esnafların Primini Çalışan İşçileri Artık Belirliyor:
Prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. Bu sigortalılar tarafından SGK’ca belirlenen sürelerde aylık prime esas kazanç beyan edilir. Beyanda bulunmayan sigortalıların aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak belirlenir.
İşveren ise aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalıların prime esas günlük kazancının en yükseğinin otuz katından az olamaz. Aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalının otuz günlük prime esas kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, tespit edilen kazanç düzeyine çıkartılarak aradaki farkın primi, gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
SONUÇ
SGK İşverenin Bağ-Kur Primi ile İşçisini Beyan ettiği APHB her ay karşılaştırdığında işveren işçisinden az prim ödediğini saptaması halinde sadece o ay için değil ,takip eden aylarda o işçinin o işyerinde çalışıp çalışmadığına bakmadan artan oranlı Bağ-Kur prim tahsilatı yapılıyor.
Yapılacak taramalarda sıkıntı yaşamama adına primlerini düzenli kontrol etmeleri gerekiyor.
SGK bu konuda önümüzdeki günlerde tekrar programını gözden geçirecektir.
Borç çıkanlar için 6552 sayılı Kanuna geriye dönük yapılandırma affı getirilmesi için Geçici Madde ile çözüm aranabilir.
Yapılacak programdaki düzenleme de 5510/80.Maddesine uygun hale getirilmeli yada Tüzel kişilerde olduğu gibi gerçek kişi olan esnaflara da yanında çalıştırdığı işçilerle bağlantı kurulmadan primlerini kendileri SPEK alt ve üst limitleri arasında belirleme imkanı sağlanmalıdır.
Bu uygulamanın SGK çalışanları üzerinden siyasi tartışma yaratılmadan ,çalışanların da töhmet altına sokulmaması gerektiğine de vurgu yapmak istiyorum.
(Kaynak: alitezel.com | 26.03.2015)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.