star Gazetesi okuru Ömür Heresen bir yakınının sorununu iletmiş. Okurumuz diyor ki; yakınım eşinden 15.06.2001 tarihinde boşanmış. Eski kocasından 2 kız çocuğu (10 ve 11 yaşlarında) var ve velayetleri kendisinde. Eşi 23.08.2007 tarihinde vefat etti. Müteveffa eşi 1992 veya 1993 tarihinden 1996 yılı sonuna kadar bir kurumda memur olarak çalışmakta iken görevinden açığa alındı. 3 ay yarım maaş aldı ve mahkeme kararı ile görevinden alındı. Daha sonra af çıktı ve tekrar işine geri dönmedi. Çocuklarına dul ve yetim maaşı bağlanması için ne yapmalıyız?
Bazı avantajları olmakla birlikte, dul-yetim aylığı bağlanması için en zor koşullar memurlar için getirilmiştir.
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nda (5434/66 md.) iştirakçilerden fiili hizmet müddetleri 10 yıl ve daha fazla olanlardan ölenlere dul ve yetim aylığı bağlanmaktadır. Oysaki bu süre Bağ-Kur’lularda 5 tam yıl ve SSK’lılarda ise, en az beş yıl sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödenmesi koşuluna bağlıdır.
Okurumuzun sorusundan müteveffanın memuriyet süresinin 10 yıldan az olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda yetim aylığı bağlanmaz.
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun Ek 13. maddesinde ‘ Fiili hizmet süresi 5 yılı doldurduktan sonra vefat eden iştirakçilerin, ölüm tarihinde, başkasının yardımı olmaksızın hayatlarını devam ettiremiyecek derecede malul ve muhtaç bulunan dul eşleri ile çocuklarına, yazı ile sandığa müracaatlarını takibeden ay başından itibaren 15 yıl hizmet süresi üzerinden 68’inci maddedeki esaslara göre dul ve yetim aylığı bağlanır. Ancak, ölüm tarihinde 18 yaşını, orta öğrenimde 20 yaşını ve yüksek öğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurmamış çocuklarda malullük şartı aranmaz. Bunların aylıkları, öğrenim durumları da gözönüne alınarak, yukarıdaki yaşları doldurdukları tarihi takibeden aybaşından itibaren kesilir. Şu kadar ki, bunlardan aylıklarının kesilmesi gereken tarihlerde başkasının yardımı olmaksızın hayatlarını devam ettiremeyecek derecede malül ve muhtaç bulunanların aylıklarının ödenmesine devam olunur’ denilmektedir.
T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 74. maddesinde 5 yıl ve daha fazla fiili hizmeti bulunanların aylık bağlanan kız ve erkek çocukları hakkında da (malullük şartları hariç) 74. madde hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. Memuriyetten önce veya sonra SSK ve Bağ-Kur hizmeti olup olmadığını araştırmanızı tavsiye ederim.
SSK’lı yaşlılara erken emeklilik
02/02/1952 doğumluyum ve ilk defa 01/10/1978 tarihinde SSK sigortalısı olarak çalışmaya başladım. Toplam 3531 prim gün sayım bulunmaktadır. 20 ay (600 gün) askerlik yaptım. Bu süreyi borçlanarak yaşlılıktan dolayı nasıl emekli olabilirim? Selçuk Yurt
Sosyal Sigortalar Kanunu açısından yaşlılık aylığına hak kazanmak için kadınların 20, erkek sigortalıların ise 25 yıl sigortalı olmaları şartı bulunmakla birlikte, ileri yaşta bulunan sigortalılara bu yönden bir kolaylık sağlanmış ve 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün sayısının bulunması halinde yaş şartını da tamamlamaları durumunda yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanmaktadır.
4447 sayılı kanun ile en az 15 yıldan beri sigortalı olan ve en az 3600 gün sayısını; 24.5.2005 ile 23.5.2008 tarihleri arasında yerine getiren erkek sigortalılar 57 yaşını doldurmak suretiyle yaşlılıktan dolayı emekli olabileceği öngörülmüştür. Bu durumda, okurumuz Selçuk Yurt 57 yaşını tamamlayarak SSK’dan yaştan dolayı erken emekli olabilecektir. Okurumuz (23.5.2008 tarihinden önce 3600 günü dolduracak şekilde) kısmi askerlik borçlanması yapabileceği gibi, 3600 günden eksik kalan süreyi çalışarak tamamlayabilecektir.
(Kaynak: Star Gazetesi | 13.09.2007)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.