Kira Gelirinizi Vergi Dairesine Gitmeden Beyan Edebilirsiniz / Yusuf Keleş

Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme tarihi başladı. Geçtiğimiz yıl içerisinde elde edilen gelir ve kazançlar bu ayın 25’ine kadar beyan edilmek ve ilk taksitleri ödenmek zorunda. Ticari, sınai veya serbest meslek ile iştigal edenler beyanlarını muhasebeciler vasıtasıyla yapıyorken, beyan edecekleri gelirleri sadece kira kazancı olanların beyan vermesi için asgari bilgilere sahip olmaları gerekiyor. Bu bilgilere burada yer vermeye çalışacağım.

 

 

 

Günümüzde kira geliri ile ilgili olarak Gelir İdaresi tarafından artık ayrıntılı bir beyanname hazırlanıp sisteme tanıtılıyor. Kira geliri sahipleri kimlik numaralarını girerek hazırlanmış olan beyannameyi görüntüleyebiliyor. Beyannamedeki bilgilerde ve rakamlarda hata varsa düzeltme yapılarak beyanname onaylanıyor. Böylece bir önceki yıl kira gelirinden sağlanan kazanç vergi dairesine uğramadan verilmiş oluyor. Önceden hazırlanmış beyanname sistemi; kira geliri elde eden mükelleflerin tapu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, banka, PTT, TOKİ, inşaat, sigorta, elektrik, su ve doğalgaz şirketleri gibi kurumlardan alınan bilgiler kullanılarak beyannamelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından önceden hazırlandığı ve internet ortamında mükelleflerin onayına sunulduğu bir Sistem’dir. Sistem’de sorulan bilgiler ilgili kutucuklara yazıldığında, hiçbir hesaplama yapmaya gerek kalmadan beyanname otomatik olarak hazırlanıyor. Beyannameyi sistem üzerinden onayladıktan sonra tahakkuk eden vergi Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sistemi üzerinden kredi kartıyla, internet bankacılığı aracılığıyla, banka şubelerinden ve en yakın vergi dairesine giderek ödenebilir.

Kanunda sayılmış birçok mal ve hakların (arazi, bina, haklar, motorlu taşıtlar vs.) kiraya verilmesinden elde edilen gelirler ‘gayrimenkul sermaye iradı’ olarak adlandırılır ve bu mal ve hakların sahipleri, tasarruf sahipleri, zilyedleri, irtifa ve intifa hakkı sahipleri ile kiracıları tarafından kiraya verilmeleriyle elde edilen gelir ‘gayrimenkul sermaye iradı’ olarak vergiye tabi tutulur. Mükelleflerce bir takvim yılı içinde o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedelleri o yılda elde edilmiş gelir kabul ediliyor. Örneğin; 2012, 2013 ve 2014 yılları kira gelirleri topluca 2014 yılı içerisinde tahsil edilirse; bu gelirlerin tamamı 2014 yılının geliri olarak dikkate alınacak. Buna mukabil 2014, 2015 ve 2016 yılları kira gelirleri topluca 2014 yılında tahsil edilmişse, 2014 yılına ait kira geliri bu sene, 2015 yılına ait kira geliri 2016 yılı Mart ayında, 2016 yılına ait kira geliri de sonraki yılın mart ayında beyan edilecek.

Ayrıca kiraya verilen fakat kiraları tahsil edilemeyen gayrimenkullerle ilgili olarak da herhangi bir beyanname verilmeyecek. Kira gelirlerinin meskenlerde 500 TL’yi geçmesi halinde, işyeri kiralarında ise tamamının banka, finans kurumu vb. ödeme yolları ile ödenmesi gerekiyor. Bu zorunluluğa uymayanlar hakkında cezai işlem yapılır. Bu yüzden açıklayıcı bir izah olmadıkça kira geliri elde edenlerin beyanname vermeyi ihmal etmemelerini tavsiye ederim.

Beyan Verilmezse İstisnadan Faydalanılamaz

Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak için 3 bin 300 TL’lik istisna ayrı ayrı uygulanır. Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde ise istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanır. Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar ile toplam ücret gelirleri 97 bin TL’yi aşanlar, 3 bin 300 TL’lik istisnadan faydalanamaz.

Mesken olarak kiraya verilen gayrimenkulden bir takvim yılı içinde elde ettikleri gelir 3 bin 300 TL’yi aşanların ve işyeri olarak kiraya verdikleri gayrimenkulden elde ettikleri gelir 27 bin TL’yi aşanların ikametgâhlarının bulunduğu vergi dairesine en geç 25 Mart akşamına kadar beyanname vermeleri ve bu beyannamede hesaplanan vergiyi mart ve temmuz aylarında iki eşit taksit halinde ödemeleri gerekiyor. Eş ve çocukların kira gelirleri ayrı beyanname ile beyan edilir.

Konutlardan elde edilen kira gelirleri beyan edilmez veya eksik beyan edilirse, bu istisnadan faydalanılamaz. Beyan edilmesi gereken gelirin bildirilmemesi halinde, mükellef adına iki kat birinci derece usulsüzlük cezası kesilir ve mükellefin geliri takdir komisyonunca emsal kira bedeli baz alınarak takdir edilir. Takdir edilen gelir üzerinden, Gelir Vergisi ile vergi cezası hesaplanır. Ayrıca gecikilen her ay için gecikme faizi talep edilir. Bu şekilde tahakkuk eden vergi, ceza ve gecikme faizinin tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi zorunludur. (İki taksit halinde ödeme avantajı yok oluyor.)

Burada bir şeyi daha hatırlatayım. Geçtiğimiz yıllarda kira geliri için GMSİ beyannamesi veren mükellefler o gayrimenkulü satmış veya artık gayrimenkulü kendisi kullanıyorsa yani artık kira geliri elde etmiyorsa bu durumu bir dilekçe ile ilgili vergi dairesine bildirmelerinde fayda var. Çünkü vergi daireleri geçen yıl beyanname veren mükellefleri tarayıp bu sene vermeyenleri takdir komisyonlarına sevk edebiliyor. Bu durum elde edilmeyen bir gelir yüzünden vergi ödemeye veya gelir elde edilmediğini ispatlamak için günlerce uğraşmaya sebep olacaktır.

Gurbetçi nasıl beyan edecek?

Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler (çalışma veya oturma izni alarak 6 aydan daha fazla bir süredir yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları bu kişilere dahildir) işyeri olarak kiraya verdikleri gayrimenkullerden elde ettikleri kira gelirlerinin tamamının tevkif suretiyle vergilendirilmiş olması halinde elde edilen kira tutarı ne olursa olsun (27 bin TL’yi aşarsa bile) beyanname vermeyecekler. Ancak, mesken olarak kiraya verdikleri ve elde ettikleri kira geliri 3 bin 300 TL’yi aşarsa, tevkif suretiyle vergilendirilmemiş işyeri kira gelirleri varsa veya diğer mal ve hakları kiraya vermişlerse, elde ettikleri geliri gayrimenkul sermaye iradı olarak yıllık Gelir Vergisi beyannamesi ile mart ayının 25. günü akşamına kadar beyan edecekler. Haftaya kira gelirinden indirilebilecek giderleri ve en sağlıklı gider yöntemini anlatacağım.

 

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 03.03.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.