Vergi Kayıtlarının Özel Şekilde Saklanması Zorunluluğu / Akif Akarca, Dr.Mehmet Şafak

 Petrol, doğalgaz, LPG, tütün ve alkol piyasasında faaliyette bulunanlarda vergi kayıtlarının özel şekilde saklanması zorunluluğu

Daha önce 9 Ocak 2014 tarihli DÜNYA Gazetesi'nde yayımlanan “Vergi Kayıtlarının Saklanması-Yeni Düzenlemeler” başlıklı yazımızda Maliye Bakanlığı'nca, vergi denetim faaliyetlerinin gelişen teknolojilere uygun bir şekilde yürütülebilmesi amacı ile belli konulara ilişkin kayıtların elektronik ortamda oluşturulması, muhafazası ve ibraz edilmesine (Kayıt Saklama Gereksinimlerine ) dair usul ve esasları içeren 431 Seri Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilen ve 01.07.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girmesi öngörülen düzenlemeler hakkında açıklamalarda bulunulmuştu. Maliye Bakanlığı konuyla ilgili olarak 436 Seri Nolu VUK Tebliği'ni ve 29.12.2014 tarihinde 70 Nolu Vergi Usul Kanunu Sirküleri'ni yayımlamış ve anılan düzenlemelerin yürürlük tarihini 01 Ocak 2015 olarak belirlemiş ve ilave açıklamalar yapmıştır.

Kapsama giren mükellefler ve uygulamanın başlangıcı
Anılan yazımızda da belirtildiği üzere, söz konusu düzenlemelerin kapsamına giren mükellefler şunlardır:
1- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu ekinde yer alan (I) sayılı liste (petrol ürünleri, benzol, solvent vb.)kapsamında ÖTV mükellefiyeti olanlar,
2- ÖTV mükellefiyeti olmasa dahi aşağıdaki faaliyetlerde bulunanlar;
•5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında bayilik, taşıma, dağıtıcı, depolama (deniz taşıtları dâhil), madeni yağ, serbest kullanıcı, ihrakiye teslimi (deniz ve hava alanlarında taşıtlara yakıt teslimi), iletim, rafinerici ve işleme lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar,
•4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında CNG, depolama, toptan satış, dağıtım, iletim, ithalat ve ihracat lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar,
•5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu kapsamında dağıtıcı, depolama, taşıma ve oto gaz bayilik lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar,
3- Özel Tüketim Vergisi Kanunu ekinde yer alan (III) sayılı listenin B cetvelinde yer alan ürünlerle ilgili olarak,
•Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan Tütün Ticareti Yetki Belgesi almış gerçek ve tüzel kişiler,
•Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi almış gerçek ve tüzel kişiler,

•Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi almış gerçek ve tüzel kişilerin mamullerinin, Toptan Satış Belgesi sahibi mükelleflere pazarlama ve dağıtımını gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiler.

Kapsama giren mükellefler, işlemlerinin süreklilik arz edip etmediğine bakılmaksızın tebliğ ekinde yer alan konulara ilişkin kayıtları, yine tebliğ ekinde yer alan asgari içeriği taşıyacak şekilde elektronik ortamda oluşturmak ve istendiğinde ibraz etmek üzere muhafaza etmekle yükümlüdürler. Söz konusu yükümlülük, tebliğin yürürlük tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, mükelleflerin bütün iş ve işlemlerini içerecek şekilde yerine getirilecektir. Kapsama girmekle birlikte tebliğde yer alan işlemleri esas faaliyet olarak gerçekleştirmeyen mükelleflerin sadece ilgili işlemlere yönelik kayıtları elektronik ortamda oluşturmaları ve muhafaza etmeleri yeterli olacaktır.

Tebliğin yürürlük tarihi, 1/1/2015 olarak yeniden belirlenmiş olup, kapsamda yer alan mükelleflerden Tebliğ ekinde yer alan asgari kayıt içeriklerinin, Tebliğin yürürlük tarihinden önceki dönemleri kapsayacak biçimde ibrazı istenmeyecektir. Tebliğin yürürlük tarihinden sonra mükellefiyet tesis ettirmiş ya da lisans veya yetki belgesi alarak ilgili faaliyetleri hesap dönemi içerisinde kıst dönemde yürütecek mükellefler sadece bu kapsamdaki işlemleri için tebliğ ekinde yer alan kayıtları elektronik ortamda oluşturmak ve muhafaza etmekle yükümlüdürler. ÖTV mükellefiyetinin sona erdiği ya da lisans veya yetki belgesinin iptalini izleyen dönemde kayıt saklamaya ilişkin yükümlülükleri bulunmamaktadır.

Asgari kayıt saklama gereksinimi belirlenen konular ve diğer hususlar
•Tebliğ kapsamına giren kayıtlar;
•Satış kayıtları,
•Alış kayıtları,
•Dönem başı ve dönem sonu mal stoklarına ilişkin envanter kayıtları ile
•İhracat kayıtları, ithalat kayıtları ve üretime ilişkin bilgileri içeren kayıtlardır.

Yukarıdaki konulara ilişkin olarak yevmiye defteri kayıtları, kayıtlara ilişkin dayanak belge bilgilerine ve işlem konusu malla ilgili miktar, değer, cins, ölçü birimi vb. bilgilere de saklama kayıtlarında yer vermek gerekmektedir. Konulara göre farklı bilgilerin de bulunması istenmektedir.

Kayıt saklama yükümlülüğü getirilen mükelleflerin tebliğ ekinde yer alan kayıtlarını elektronik ortamda saklıyor olması Tebliğ açısından yeterlidir. Tebliğde yer verilen düzenlemelerle elektronik ortamda kayıt oluşturma ile ilgili herhangi bir format, teknik şart veya şekil şartı zorunlu tutulmadığı için vergi mükellefleri tarafından halen kullanılan kurumsal kaynak planlama çözümleri veya muhasebe programları ile Tebliğ gereklerinin karşılanması mümkündür. Bu aşamada açık kaynak kodlu elektronik tablo programları veya veri tabanı yönetim sistemleri de kullanılabilir.
Tebliğde ifade edilen .xml, .xls, .xlsx, .txt, .csv, formatları elektronik ortamda tutulan kayıtların, istendiğinde ibrazı sırasında kullanılabilecek dosya formatları olup oluşturulan kayıtların sayılan dosya formatlarından birisi ile ibraz edilebilmesi yeterlidir. Tebliğde yer alan belirlemeler çerçevesinde elektronik ortamda oluşturulan kayıtların mükellefler tarafından ibrazına ilişkin kurallar genel hükümlere göre belirlenecektir.

Kayıt Saklama Gereksinimi çerçevesinde, elektronik ortamda oluşturulması ve istendiğinde ibraz edilmek üzere muhafaza edilmesi istenen kayıtlar, herhangi bir inceleme veya denetim sürecinde Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ibraz edilebilecek şekilde saklanacaktır. Ancak, kayıtlara erişim yetkisinin mükellefin sorumluluğunda kalması şartıyla, kayıtların tutulması ve muhafazasında kiralık sunucu kullanılmasına da bir sınırlama getirilmemektedir. Kayıtların kiralık sunucularda tutulması, kapsamdaki mükelleflerin muhafaza ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacaktır. Keza, tebliğ kapsamındaki kayıtların, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisindeki bir sunucuda tutulması tebliğ gereklerinin yerine getirilmesi açısından yeterli olup, bu durum asıl işletme operasyonlarının yurt dışından yürütülmesine ve kayıtların bir örneğinin yurt dışında bulundurulmasına engel teşkil etmeyecektir.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 29.01.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.