Sosyal Güvenlik Reformu Kadınların Hangi Haklarını Ellerinden Aldı? / Ali Tezel

 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girmesinden sonra; sigortalının (ve emeklilerin) evli olmayan, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmayan bu kurumlardan gelir veya aylık almayan kız çocuklarının sağlık yardımlarının 18 yaşını, orta öğretimde ise 20, yükseköğretimde ise 25 yaşlarını doldurduklarında kesilmeye başladı. Daha önce kızlar evleninceye veya işe girinceye kadar anne ve baba üzerinden sağlık yardımı alma hakkına ömür boyunca sahipti.

TABAN AYLIK YOK

İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan ve iş göremezlik derecesi yüzde 25 ve daha fazla olanlara bağlanacak iş göremezlik gelirinin tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının 30 katının yüzde 70’inden az olamamakta idi. Yeni Kanunla iş göremezlik gelirinin bu alt sınırı kaldırıldığından, iş göremezlik derecesi yüzde 25’in üstünde olan sigortalılara bir alt sınır uygulanmaksızın, doğrudan iş göremezlik derecesine göre gelir bağlanmaktadır.

POZİTİF AYRIMCILIĞA SON!

1965 yılından bu yana kadın sigortalılar, erkek sigortalılara göre daha erken emekli olma hakkına sahipti.

Yeni Yasa ile emeklilik yaşı tam aylıkta, kadın sigortalılarda 58’den kademeli olarak 65’e yükseltilmiştir. Bu değişikle kadınların, erkek sigortalılara göre, 2 yıl daha erken emekli olma hakkı da kaldırılmıştır.

Emeklilik sisteminde kadınlar her zaman pozitif ayrımcılık uygulanmış ve erkeklere göre daha erken emekli edilmişlerdir.

Fakat 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun ile pozitif ayrımcılığa son verilmiş ve kadınlar da erkekler gibi 65 yaşında emekli olmakla karşı karşıya bırakılmışlardır.

MALÜLEN EMEKLİLİKTE STAJ SÜRESİ 10 YILA ÇIKTI

506 sayılı yasada malullük aylığı bağlanması için 1.800 gün prim ödemiş olmak veya 5 yıldan beri sigortalı olmak şart idi. 5510 sayılı yasa, 1.800 gün prim ödemiş olmak veya 10 yıldan beri sigortalı olmak şartını getirdi. Yani 5 yıllık süre 10 yıla çıkartıldı.

EMEKLİLİK İÇİN PRİM ÖDEME GÜN SAYISI ARTIRILDI

EmEklilik aylığını hak etmede prim ödeme gün sayısı tüm sigortalılarla birlikte, kadın sigortalılar için de tam aylıkta 7 bin günden 9 bin güne, kısmi aylıkta ise 4 bin 500 günden 5 bin 400 güne yükseltilmiştir. Tasarının TBMM Genel kurulundaki görüşmeleri sırasında prim ödeme gün sayısı Emek Platformu ile sağlanan mutabakat uyarınca 7 bin 200 güne düşürüldü.

KADINLARIN AYLIK BAĞLAMA ORANLARI DÜŞÜRÜLEREK EMEKLİ AYLIĞI AZALTILDI

Emekli aylığının hesabında üç farklı dönem vardır ve bunlardan ilki 31.12.1999 öncesi dönem, 1.1.2000-30.09.2008 dönemi ve son olarak da 1.10.2008 sonrası dönemdir. Her dönemde (reformda) aylık bağlama oranları düşürülmüştür.

                                                                              ***

 2000 yılı öncesi dönem için,

Gösterge tablosundan emekli olan bir SSK’lının ilk 5 bin günü için aylık bağlama oranı yüzde 60 ve 5 bin günden sonraki her 240 gün için yüzde 1 artar (tabandan aylık alırsa yüzde 70’dir)

Örneğin 9 bin gün için yüzde 76’dır. HHH 2000-2008 arası dönem için,

                                                                           ***

SSK ve Bağ-Kur’lularda

İlk 3 bin 600 gün için yüzde 35

Sonraki 5 bin 400 günün her 360 günü için yüzde 2

9 bin günden sonraki her 360 gün için yüzde 1.5

Örneğin, 9 bin gün için yüzde 65’dir.

                                                                                        ***

1.10.2008 sonrası dönem

5510 ile her yıl için yüzde 2 oranına geçilmiştir.

Örneğin, 9 bin gün için yüzde 50’dir.

                                                                                      ***

SONUÇ:

1999 öncesi 9 bin gün için yüzde 76,

 2000-2008 dönemi 9 bin gün için yüzde 65,

 2009 ve sonrası 9 bin gün için yüzde 50’dir. Bize sosyal güvenlik reformu diye yutturulan düzenleme ile emekli aylığı hesabının en önemli kriteri aylık bağlama oranı düşürülmüştür.

 

(Kaynak: Millet.com | 19.01.2015)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.