Daha Az Vergi Nasıl Ödenir? / Yusuf Keleş

 Bütün mükellefler doğal olarak daha çok kazanmak ama daha az vergi ödemek ister. Daha az vergi ödemek için mükellefler vergi kaçırma, kayıt dışı çalışma, sahte fatura kullanma gibi yol ve yöntemlere başvurur.

 

 

 

Bu yol inceleme sebep ve tekniklerinin gelişmiş olduğu günümüzde büyük riskler barındırıyor. Hâlbuki vergi kanunlarının tanıdığı hakları kullanarak da matrahı azaltma yoluna gitmek mümkündür. Bu yöntemler hem daha risksiz hem de daha avantajlıdır. Mesela satıcı firmaların sene sonu hedeflerini tutturmak için yaptığı yüksek indirimlerden faydalanarak demirbaş, araç ve mal stokları yenilenebilir. Bu sayede hem şirketlerin varlıkları artmış ve değerlenmiş hem de vergi matrahları azalmış olacağı için daha düşük vergi ödenmiş olur. Ancak daha az vergi ödemek için bu yönlü gereksiz bir alıma gerek olmadığını da söylemek gerekir. Çünkü depolama, finansman ve ürünlerin bozulma/ucuzlama riski vergi ödeme maliyetinden yüksek çıkabilir. Bu yüzden sene sonu ekstra bir harcama ile matrahı azaltma girişiminden önce yıl içerisinde yapılan harcamaların kayıtlara geçip geçmediğini kontrol etmekte fayda var.

Vergi kanunlarında gider kabul edilebilecek harcamalar tadâdî olarak sayılmamıştır. İşle mütenasip ve ilgili olması şartıyla her harcama gider olarak kabul edilmektedir. Bu yüzden yıl içerisinde yapılan harcamaların tek tek gözden geçirilmesi ve iş konusu ile ilgili harcamaların faturaları, giderlere yansıtılmak üzere mali müşavirlere aktarılmalıdır. İşletmelerde en çok yapılan harcamaları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.  

Giderler belgelendirilmeli

Genel İdare Giderleri, genel olarak çalışılan bina ve çalışanlara yönelik harcamalardır. Bunlar başta maaş olmak üzere yemek, kira yardımı, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı gibi harcamalardır. İşverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları da bu kapsamdadır. İşyeri için ödenen kira, işyerinin satın alınmış olması halinde ayrılan amortisman gideri, işyeri ısıtma, soğutma, aydınlatma ve sigorta giderleri gibi çeşitli harcamalar matrahtan indirilebilecek harcamalardır.

Finansman giderleri; mal ve hizmet alımı, demirbaş temini gibi işler için kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz/kâr payı giderleri. Araç ve demirbaşların maliyetinin tamamı bir anda giderleştirilemezse de anapara dışında banka veya aracı kurumlara ödenen faiz vs. giderler doğrudan giderlerde gösterilebilir.

Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri; işle ilgili ve yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile mütenasip seyahat ve ikamet giderleri, mal dağıtımı, basın yayın yoluyla yapılan reklam, dağıtılan promosyon ve sponsorluk için yapılan harcamalardır.

Kira giderleri; bina şube giderleri ile kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri. Aracın maliyetinden ayrılan amortisman, kiralama için ödenen taksit, kasko harcamaları, akaryakıt, tamir ve bakım harcamalarıdır. Aydınlatma-ısıtma, su, telefon, cep telefonu kırtasiye vb. giderler, çalışanlara moral vermek, misafirleri ağırlamak ve tanıtım yapmak için yapılan temsil ve ağırlama giderlerini içerir. Ayrıca; araç, işyeri, demirbaşlar ve diğer iş ile alakalı olarak yapılan sigorta giderleri. Meslek örgütlerine katılım giderleri ve aidat ödemeleri. İşle ilgili olmak şartıyla; sözleşme, mahkeme kararı veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar. İşverenlerce, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlardır.

İşletme ile ilgili olmak şartıyla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar. Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli.

Bunlardan başka, Bağ-Kur primleri de gider gösterilebilir. Ancak bu prim ödemelerinin gider olarak kabul edilmesi ödenmiş olmasına bağlıdır. SGK’ya ödenmeyen primler gider olarak gösterilemez.

Ayrıca bu harcamalardan başka deftere kaydı gerekmeyen, beyanname verme aşamasında indirilebilecek bazı harcamalar vardır. Kişinin kendisi, eşi ve çocukları için yaptığı eğitim giderleri, sağlık harcamaları, farklı kurumlara yapılan bağışlar, sponsorluklar gibi farklı kalemlerden oluşan bu harcamaları beyanname verme döneminde hatırlatacağım.

Mali yılın sonuna geldiğimiz bugünlerde işletmelerin defter kayıt ve hesaplarını son bir kez gözden geçirmelerinde fayda var. Özellikle fatura gibi belgelerle tevsik edilecek kayıtlarda bugünlerin son fırsat olduğunu hatırlatayım. Bu yıl içerisinde alınmış olsa bile bir malın faturası müteakip yılda düzenlenirse bu faturada yer alan KDV’nin indirim konusu yapılması ve hatta harcamanın giderlere atılması sorun oluşturur. Bu yüzden alıcı ve satıcılarla irtibata geçip, alınan veya satılan mal veya hizmetlerin faturalarının karşılıklı olarak düzenlenmesi ve kayıtlara geçirilmesi sağlanmalıdır.

 

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 23.12.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.