SGK uygulamasında, bir kişinin çalışma statüsü değerlendirildiğinde, işçi olarak, esnaf, şirket ortağı gibi bağımsız çalışma olarak, kamu görevlisi (memur) veya banka sandığı çalışanı olarak sosyal güvenliğinin sağlanması mümkün olmaktadır.
Bir kişinin çalışma statüsünün 4/a, 4/b veya 4/c olması başta emeklilik yaşı, emeklilik maaşı olmak üzere sosyal güvenlik haklarından yararlanmada önemli olmaktadır. Bir kişinin çalışma hayatındaki statülerinden 4/a sigortalılığı, 4/b sigortalılığı veya 4/c sigortalılığı kapsamlarından birden çoğuna tabi olmasını gerektirecek biçimde çalışması hâlinde; öncelikle 4/c sigortalılığı geçerli olacaktır. Yine 4/a sigortalılığı ve 4/b sigortalılığının çakışması halinde de 4/a sigortalılığı geçerli olacaktır. Çalışma statüsünden farklı bir statüye SGK primlerinin ödenmesi halinde mağduriyet yaşanmaması için SGK tarafından prim aktarımlarının şekli bir genelge ile duyurulmuştur. Buna göre; 4/A (SSK) statüsündeki primlerin iptal edilerek 4/b (Bağ- Kur) prim borçlarına aktarılmasında aşağıdaki hususlar önemlidir.
★ ★ ★
4/a kapsamında ödenmiş olan;
• Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi sigortalı hissesi %9,
• Genel Sağlık Sigortası sigortalı hissesi %5,
• İşsizlik sigortası sigortalı hissesi %1, olmak üzere prime esas kazanca uygulanacak toplam %15 oranına isabet eden tutar aktarılacaktır. İşveren hissesi aktarılmayacaktır.
• Aktarma işlemi yapılan primler ile ilgili teşvikten yararlanılması halinde teşvik tutarının aktarılması söz konu değildir.
• Sadece prim asılları aktarılacak, gecikme zammı, gecikme cezası ve varsa faiz aktarılmayacaktır.
• Özel bina inşaatı veya ihale konusu iş nedeniyle asgari işçilik incelemesi yapılan ve bildirimler dahil edilerek ilişiksizlik belgesi verilmiş olan işyeri dosyasından iptal edilen 4/a primleri sonucunda bildirilmesi gereken tutarın altına düşüp düşmediği hususuna bakılmayacaktır.
Burada işverenlere ait tutarın ise işverene iadesi yoluna gidilmelidir.
★ ★ ★
Kendi işyerinden 4/a kapsamında bildirilen sigortalıların primlerinin aktarılması
5510 sayılı Kanun’un 53. maddesinin üçüncü fıkrasında 4/b’li sayılanların kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı sigortalı bildirilemezler hükmü gereği; gerçek kişinin kendi işyerinden 4/a kapsamında sigortalı bildirilmesi halinde sigortalılığının iptal edilerek ödenen primlerin sigortalı ve işveren hissesi ile birlikte, tüzel kişiler ile ilgili ise sigortalının ortak olduğu işyerinden 4/b li olması gerekirken 4/a kapsamında bildirilmesi halinde sadece sigortalı hissesi aktarılacaktır.
• Kendi işyerinden 4/a kapsamında Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olması halinde de; gerçek kişi işverenler için sigortalı ve işveren hissesi, tüzel kişi işverenler için ise sadece sigortalı hissesi aktarılacaktır.
Ancak burada, 1.10.2008 tarihinden öncesinde usulüne uygun şekilde kendi şirketinden SSK sigortalısı olanların bu durumlarında kesinti olmadığı sürece kendi şirketinde 4/a sigortalısı olabileceklerine dikkat edilmelidir.
Özellikle hatırlatmak gerekir ki, 1.10.2008 tarihinden sonra hiç kimse kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı sigortalı bildirilemez.
★ ★ ★
4/b statüsündeki primlere 4/a primlerinin aktarılması
Süresinde ödenen 4/b kapsamındaki primler ilgili ayın sonuna kadar ödenmekte olup, 4/a kapsamındaki primlerin de müteakip ayda ödendiği göz önünde bulundurularak işlem yapılmaktadır. Geç ödenen primler ise 01.04.2006 tarihinden önceki süreler için en eski dönem prim borcuna ve 01.04.2006 tarihinden itibaren ise ilgili döneme karşılık gelen aya mahsup edilecektir.
Haftaya ise 4/B statüsündeki (Bağ-Kur) primlerin iptal edilerek 4/a prim borçlarına aktarılmasını ele alacağız.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 29.10.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.