Yer Altında Neler Oluyor?

 RIZA EROĞLU

6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun (Torba Kanun) 11 Eylül 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Soma faciasının ardından düzenlenerek kabul edilen Yasa, facianın yarattığı travmanın da izlerini taşımaktadır. Yer altında yapılan işlerin tamamında işe iade davası açılabilmesi için gerekli olan kıdem şartı kaldırılırken, yıllık ücretli izin sürelerine dörder gün eklenmiştir. Yer altı maden işçilerinin günlük ve haftalık çalışma süreleri günde 6 saat ve haftada 36 saat olarak yeniden düzenlenirken, bu işçilere zorunlu ve olağanüstü haller dışında fazla çalışma yaptırılamayacağı, bu hallerde de ödenecek olan fazla çalışma ücretinin %100 zamlı olacağı hüküm altına alınmıştır. Linyit ve taşkömürü çıkarılan işletmelerde işçiye ödenecek ücretin, asgari ücretin iki katından az olamayacağı da yapılan düzenlemeler arasında yer almaktadır. Yapılan düzenlemelerin yer altında çalışan işçileri koruyucu hükümler içerdiği aşikar olmakla beraber ücret ve çalışma saatlerine ilişkin düzenlemelerin işletmeleri zora sokacağı, özellikle Trakya ve Anadolu’da ki küçük ve orta ölçekli maden ocaklarında kayıt dışı istihdamı ve yasadışı yabancı işçiliği teşvik edeceği düşünülmektedir.

1- Yer altında yapılan işler ile ilgili genel düzenlemeler

İşe iade davası açılabilmesi için 6 aylık kıdem şartı yer altı işlerinde çalışanlar için kaldırılıyor.

Yapılan düzenleme ile yer altında çalışılan işlerde, işe iade davası açabilmek için gerekli olan 6 aylık kıdem şartı kaldırılmıştır. Yer altında yapılan işlerde işçi bir gün bile çalışsa diğer şartları gerçekleştirmesi halinde (belirli süreli iş sözleşmesi / 30 işçiden fazla işçi çalıştırılması) işe iade davası açabilecektir.

Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık izin süreleri artırılıyor

Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanacaktır. Bu suretle yer altı işlerinde çalışan işçiler için yıllık ücretli izin süreleri;
● Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) onsekiz günden, ● Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmidört günden,
● Onbeşyıl (dahil) ve daha fazla olanlara otuz günden, az olamayacaktır.

2- Yer altında maden işlerinde çalışan işçiler ile ilgili düzenlemeler

Yer altı maden işçilerinin çalışma süreleri düşürülüyor
4857 Sayılı Kanun’un 63’üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen cümle ile yer altında maden işlerinde çalışan işçilerin yer altında çalışma süreleri günlük 6 saat, haftalık ise en fazla 36 saat olarak belirlenmektedir.

Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yasağı getiriliyor

Zorunlu ve olağanüstü haller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamayacaktır. Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere, zorunlu ve olağanüstü hallerde haftalık otuz altı saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılması suretiyle ödenecektir. (Yürürlük tarihi 01.01.2015 olarak düzenlenmiştir.)

3- Linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerleri ile ilgili düzenlemeler

Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek ücret miktarı artırılıyor 3213 Sayılı Maden Kanunu’nda yapılan değişiklikle linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek ücret miktarı 4857 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca belirlenen asgari ücretin iki katından az olamaz hükmü getirilmektedir.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 15.10.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.