İş Güvenliği Uzmanı Periyodik Kontrol Yapabilir Mi? / Okan Güray Bülbül

 İSTANBUL Mecidiyeköy’de yaşanan faciası, asansörlere çevirdi. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın verileri asansörlerin yüzde 70’inin can ve mal güvenliği açısından yüksek risk taşıdığını gösteriyor. Asansör muayenelerinde yüksek risk taşıyan asansörlere ‘kırmızı etiket’ veriliyor ve bu cihazlar kullanıma kapatılıyor. Bu konuda asansörün bulunduğu binanın bağlı olduğu belediyenin sorumluluğu var. Çünkü asansörü kapatma yetkisi muayeneyi yapan kuruma değil, belediyeye ait. 

İnşaatlardaki dış cephe asansörünü kim kontrol eder? 

Fakat inşaatlardaki asansörler, asansör yönetmeliği kapsamında değil. Bu tarz asansörlerin denetimi ‘İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ uyarınca yapılıyor. Bu kapsamdaki kaldırma araçlarının ve “dış cephe asansörleri”nin periyodik kontrolü halen yalnızca konu ile ilgili bir mühendislik dalında muayene ve sektörel deneyime sahip mühendisler tarafından yapılabiliyor. 
Şu an için, inşaat firmasında iş güvenliği uzmanı olarak görev yapan bir kişi, firmanın şantiyesinde kullanılan dış cephe asansörünün periyodik bakımını gerçekleştiremiyor. Ancak 25 Nisan 2016’dan tarihinden itibaren inşaat firmalarında görev yapan iş güvenliği uzmanları eğer makine mühendisi, makine teknikeri veya yüksek tekniker ise periyodik kontrolü gerçekleştirebilecek. Bu kontrolü gerçekleştiren kişinin bilgileri ile periyodik kontrole ilişkin bilgiler doğrudan online bir sistemle Bakanlık'la paylaşılacak. 

Müfettiş sayısı az, online sistemlerin kullanımı önemli 

Teknikerlere periyodik kontrol hakkı vermesi açısından sorunlu olan ilgili hüküm, iş ekipmanlarının periyodik kontrolünün online olarak mümkün kılması açısından çok önemli. Çünkü 2013 yılı verilerine göre çalışma hayatını denetlemekle görevli müfettiş sayısı yalnızca 1.050. SGK’nın Mayıs 2014 istatistiklerine göre işyeri sayısı ise 1 milyon 636 bin 934. Bu işyerlerinden yalnızca 10 ve daha fazla çalışanı olan 240 bin 998 işyerinin denetlenmesi için her bir iş müfettişinin 229 işyeri denetlemesi gerekir. Diğer yandan 1.050 iş müfettişinin 590 tanesi teknik müfettiş olarak görev yapıyor. Yani iş güvenliği anlamında tecrübeli. Dolayısıyla özellikle iş sağlığı ve güvenliği konusunda belirli noktalardaki denetimi sistematik hale getirecek düzenlemelere ihtiyaç olduğu açıkça ortada. 

Alimak ve asansör hakkında düzeltme 

BU arada asansör faciasının ertesinde yazdığım yazıda “Bu son iş kazası, ‘Alimak’ olarak ifade edilen ve şantiye içinde yük-insan taşımak için kullanılan asansörün yere çakılması sonucu gerçekleşti” ifadesini kullanmıştım. İşçiler dahil herkes bu asansörleri Alimak olarak adlandırıyor. Fakat Alimak-Hek isimli firmadan yazıma istinaden bir açıklama geldi. Deniyor ki; “Alimak-Hek, bu özelliklere sahip olmakla birlikte bu tür araçlara verilen genel bir isim olmayıp başlı başına bir markadır.” Anlıyorum ki, Alimak ‘kağıt mendil-Selpak’ ya da ‘hazır kahve-Nescafe’ ilişkisi gibi sektörde jenerik bir tanıma oturmuş. Dolayısıyla; Mecidiyeköy’de meydana gelen asansör faciasıyla Alimak-Hek isimli firmanın ve bu firmaya ait ürünlerin bir ilgisi yoktur. 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 11.09.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.