İşsizlik Sigortası Fonu işsizlerden çok devletin bütçeden yapması gereken yatırım ve harcamaların finansman kaynağına dönüştü. 14 yılda Fon’dan yapılan her 3 liradan sadece 1 lirası işsiz kalanların cebine girdi.
Çalışan vatandaşlara işsiz kaldıkları dönemlerde asgari düzeyde gelir sağlamak amacıyla kurulan İşsizlik Sigortası Fonu, 14 yıllık dönemde işsizden çok devletin işine yaradı. Devletin milyarlarca liralık yatırım ve cari harcamasını bütçe dışı yolla karşılayan Fon, aynı zamanda ödediği vergilerle bütçeyi finanse etti.
75,5 milyar liralık dev
İşsizlik Sigortası Fonu’na, 2000 yılının Kasım ayından bu yana işçi, işveren ve devletten her bir sigortalı çalışan için düzenli olarak prim kesiliyor. Ancak kesintiler isim bazında yapılmadığı için primlerin tümü toplu olarak Fon’da toplanıyor. Fon, bu paraları büyük bölümü Hazine iç borçlanma senetleri olmak üzere, çeşitli yatırım araçlarında değerlendirip faiz geliri elde ediyor. Faiz gelirleri ve prim kesintileri ve yapılan harcamalar dahil haziran sonu itibariyle Fon varlığı 75 milyar 446 milyon liraya yükseldi.
İşsizin payı artmadı
Fon ilk kurulduğunda, esas olarak çalışırken işsiz kalan sigortalıları işsizlik dönemlerinde finanse etmek amacıyla kuruldu. Üstelik, Fon gelirlerinin yetmeyebileceği düşüncesiyle, işsizlerin buradan yararlanma imkan ve şartları yasayla bir hayli kısıldı. Dolayısıyla, prim ödediği halde örneğin kendisi işten ayrılan işsiz sigortalılara Fon’dan işsizlik ödeneği verilmedi. Şartlar ağır olduğu için de Fon gelirleri hızla artarken, işsizlerin bu Fon’dan alabildiği pay hep düşük kaldı.
27 milyar harcandı
İşsizlere aktarılmadığı için hızla büyüyen Fon bir anda hükümetin bütçe dışındaki alternatif finansman kaynağına dönüştü. İşsizlere ince elenip sık dokunarak ödenen Fon kaynakları, kamu harcamalarında adeta sel olup aktı. Fon’un kurulduğu ilk günden bu yana toplam 26,7 milyar lira harcama yapılmasına karşın, bu paranın sadece 7,4 milyar lirası işsizlerin cebine girdi.
GAP'a 10 milyar lira
İşsizlik Fonu’ndan harcanan paraların 10,2 milyar lirası GAP ‘a 9,1 milyar lirası da devletin bütçeden yapması gereken işsizliği önlemeye yönelik olanlar dahil sosyal amaçlı projelerinde gitti. Sonuçta Fon’dan yapılan her 3 liralık harcamanın 1 liradan daha az kısmı işsize aktarılmış oldu
Faiz gelirinden vergi alınıyor
Devlet, Fon kaynaklarını bütçe harcamalarında kullanırken bir yandan da, sonradan çıkardığı bir yasayla faiz gelirlerinden vergi almaya başladı. Hesaplamalara göre geride kalan 14 yılda, işini kaybeden yaklaşık 4 milyon 500 bine yakın işsiz, Fon’dan işsizlik ödeneği almak için başvurdu. Ancak bu işsizlerden yaklaşık 3 milyon 500 binine ödenek bağlandı. Geri kalan 1 milyon işsizin başvurusu geri çevrildi.
(Kaynak: Bugün Gazetesi | 01.08.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.