Ölen 4/1-(a) (SSK) sigortalılarının ana ve babasına aylık bağlama koşulları sigortalının ölüm tarihine göre farklılık gösteriyor. 06.08.2003 tarihinden önce, 06.08.2003 ila 2008/Ekim ayı arasında ve 2008/Ekim ayı başından sonra olarak tabir edilen bu üç ayrı dönemde ölen sigortalıların ana ve babasına aylık bağlama şartları da tabi oldukları değişik yasalara göre farklı farklı değerlendiriliyor.
06.08.2003 Tarihinden Önce Ölen Sigortalılar
06.08.2003 tarihinden önce ölen sigortalılardan dolayı ana ve babasına aylık bağlanması için ilk şart sigortalının ölüm tarihinde artan hisse olması. SGK’nın uygulamasına göre ölüm tarihinde artan hisse yoksa ana ve babaya daha sonra artan hisse olsa bile aylık bağlanmıyor. İkinci koşul ise yine ölüm tarihinde ana ve babanın geçiminin ölen sigortalı tarafından sağlandığının saptanmasıdır ve bu koşul da sosyal güvenlik denetmenleri tarafından yapılıyor.
Ölüm tarihinde bu şartlara sahip olan ana ve babaya ölüm tarihini takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanması mümkün bulunuyor.
Ana ve babaya bağlanan aylıklar, hisse bulunmaması durumunda kesildiği gibi çalışmaları veya kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almaları halinde de kesiliyor. Çalışmaları halinde işe giriş tarihini takip eden, gelir/aylık almaya başlamaları halinde de gelir/aylık başlangıç tarihini takip eden ödeme dönemi itibariyle SGK ölüm aylığını kesiyor.
06.08.2003 ila 01.10.2008 tarihleri arasında ölen sigortalılar
06.08.2003 tarihinden sonra ve 01.10.2008 tarihinden önce ölen sigortalının ana ve babasına ölüm aylığı bağlanması için, sigortalının ölüm tarihinde artan hissenin bulunması ile ana ve babanın çalışmaması ve 2022 sayılı Kanuna göre alınan aylık hariç olmak üzere her ne ad altında olursa olsun gelir ve aylık almaması koşulları aranıyor.
06.08.2003 ila 2008/Ekim ayı başı arasında ölen sigortalıların ana ve babalarının ölüm aylığı bağlanması için gerekli şartları yerine getirip getirmediğinin tespiti bu defa dosya memuru tarafından yapılıyor.
01.10.2008’den İtibaren Ölen Sigortalılar
2008/Ekim ayından sonra ölen 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalılarının hak sahibi ana ve babalarına aylık bağlanması için eş ve çocuklardan artan hissenin bulunması (65 yaşın üstünde olması halinde artan hisse şartı aranmaz) diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması ve her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması şartları aranıyor.
2008/Ekim ayından sonra ölen sigortalıdan dolayı ölüm talebinde bulunan ana ve babalara ölüm gelir/aylığı bağlanması için aranan diğer koşulların varlığı yanında mutlaka sosyal güvenlik denetmenleri aracılığı ile gelir tespiti yaptırılıyor.
Buradaki Asgari ücret farklı
Sosyal güvenlik denetmenlerince ana/babanın her türlü kazanç ve iratlarının tespitinde SOYBİS’ten veya SOYBİS sisteminin kullanıldığı kurumlardan yararlanabiliyor. Denetmenlerce, ana ve babalar hakkında gelir testi yapılırken harcamalar dikkate alınmaksızın, her türlü kazanç ve irat toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücretin net tutarının altında olup olmadığı araştırılıyor. Ancak burada asgari ücretin net tutarı saptanırken SGK asgari geçim indirimini asgari ücret tutarına dâhil ettirmiyor.
Örneğin; 2014 yılı birinci altı aylık dönemde ana ve babalar için esas alınacak asgari ücret tutarı 765,67 TL, 2014 yılı ikinci altı aylık dönemde, 810,70 TL olarak kabul ediliyor. Gelir testi işlemi hanedeki kişi başına düşen kazanca göre yapılıyor. Kazanç ve iratların tespitinde ana ve babanın gerek aynı çocuktan gerekse diğer çocuklarından aldığı gelir veya aylık miktarlarının dâhil edilmemesi gerekiyor.
65 yaşından sonra şartlar değişebiliyor
2008/Ekim sonrası ölen sigortalıların hisse olmaması nedeniyle aylık bağlanamayan ana ve babasının 65 yaşını doldurması halinde, diğer koşulların da yerine gelmiş olması koşullarıyla bu yaşı doldurdukları tarihi izleyen aybaşından itibaren ölüm aylığı bağlanabiliyor.
(Kaynak: Alitezel.com | 24.07.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.