Fatura satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır. (Vergi Usul Kanunu md: 229)
Vergi Usul Kanunu’nun 230. maddesine göre faturada aşağıdaki bilgilerin bulunması gerekmektedir.
* Faturanın düzenleme tarihi seri veya sıra numarası,
* Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret ünvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası,
* Müşterinin adı, ticaret ünvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası,
* Malın ve işin nev’i, miktarı ve tutarı,
* Satılan malın teslim tarihi ve irsaliye numarası.
Diğer yandan faturanın düzenlenmesi sırasında aşağıdaki ilkelere uyulması gerekmektedir.
* Faturalar sıra numarası dahilinde teselsül ettirilecektir. Aynı müessesenin muhtelif şube kısımlarında her biri ayrı numara ile başlamak üzere ayrı ayrı fatura kullanıldığı takdirde bu faturaları şube kısımlarına göre şube veya kısmın isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri tefriki (ayrımı) yapılması gerekmektedir.
* Faturalar mürekkeple, makine ile veya kopya kurşun kalemi ile doldurulur. (Günümüzde kopya kurşun kalemi yerine mürekkepli kalem türleri kullanılmaktadır.)
* Faturalar en az bir asıl ve bir örnek olarak düzenlenir. Birden fazla örnek düzenlendiği takdirde her bir örneğe kaçıncı örnek olduğu işaret edilir.
* Faturanın baş tarafında iş sahibinin veya namına mezun (yetkili) olanların imzası bulunur.
* Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren 7 gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.
Fatura düzenlemek zorunda olanlar, müşterinin adı ve soyadı ile bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludurlar. Bu bağlamda fatura düzenleyenin istemesi halinde müşteri kimliğini ve vergi dairesi hesap numarasını gösterir belgeyi ibraz etmek zorundadır. (Vergi Usul Kanunu md: 232)
Uygulamada bazı hallerde faturanın yanlış düzenlenmesi nedeniyle fatura asılları üzerinde yer alan bilgilerin üzeri çizilerek düzeltildiği görülmektedir. Gerek Vergi Usul Kanunu’nda gerekse Türk Ticaret Kanunu’nda fatura üzerinde yer alan bilgilerden bazılarının doğru olmaması halinde doğru olamayan bilginin üzerinin çizilerek düzeltilebileceğine yönelik herhangi bir düzenleme mevcut değildir.
Faturanın özelliği dikkate alındığında düzenleyicisi ile kullanıcısının farklı mükellefler olduğu görülmektedir. Bu nedenle faturaların düzeltilmesi aşamasında hem düzenleyicisi nezdinde kalan örneğinin hem de kullanıcı nezdinde bulunan aslının düzeltilmesinin eşanlı yapılması gerekmektedir ki, bu birlikteliğin oluşturulması çoğu kez imkansız olabilmektedir. Oysa faturanın aslında yapılan bir düzeltmenin, faturayı düzenleyenin de eşanlı olarak kendinde kalan örneği düzelttiği konusu devamlı duraksama yaratmaktadır.
Diğer yandan Türk Ticaret Kanunu’nun 21/2. maddesi uyarınca “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren 8 gün içinde faturanın içeriği hakkında itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır.“ Dolayısıyla fatura kullanıcılarının, fatura üzerindeki bilgilerin doğru olmaması halinde 8 gün içinde faturaya itiraz hakları vardır. Bu hak fatura üzerinde doğru olamayan her türlü bilgi için geçerlidir.
Faturayı kullanacak olan faturaya itiraz etmediği sürece de faturayı kabullenmiş olacaktır. Dolayısıyla faturanın içeriği hakkında faturanın muhatabının yani kullanıcısının faturanın içeriği konusunda bir duraksaması mevcutsa faturanın içeriği hakkında faturayı düzenleyene itiraz ederek faturanın düzeltilmesini talep etmesi gerekmektedir.
Faturaya karşı yapılacak itiraz, herhangi bir şekle tabi değildir. Düzenlenip gönderilen bir faturanın kabul edilmeyip 8 günlük süre içerisinde taahhütlü mektupla düzenleyicinin posta adresine geri gönderilmesi veya elden geri verilmesi faturaya kanuna uygun olarak itiraz edilmiş kabul edilir.
Faturaya yapılan itiraz üzerine söz konusu fatura iptal edilerek yerine yenisi düzenlenir.
Bu bilgiler ışığında yanlış düzenlenen faturaların, yanlış olduğu iddia edilen bilgilerin üzeri çizilerek düzeltilmesi doğru bir yaklaşım değildir. Doğrusu; yanlış bilgileri veya bilgiyi içeren faturanın iptali ile yerine doğru bilgileri içeren yeni faturanın düzenlenerek kullanılması ve kayıtlara alınmasıdır.
(Kaynak: İto Gazetesi | 19.07.2014)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.