Memurun Yıllık İzni Hakkını Etkileyen Özellikli Durumlar / Şevket Tezel

 Malûm içinde bulunduğumuz mevsim çalışanlar için klâsik izin mevsimi. Bu nedenle bu yazımızı da memurların yıllık izin hakkına ilişkin önemli noktalara ayırdık.  

Memur izinlerinin işçi izinlerinden en büyük farkını iktisap tarihi hariç olmak üzere kullanımında takvim yılının esas alınması oluşturuyor. Yani 01.06.2004 tarihinde işe başlamış bir işçi ilk izni gibi takip eden izinlerini de hep 1 Haziran tarihleri baz alınarak kullanıyor. Memurlar ise 1 yılı doldurmadan izin kullanamamakla birlikte müteakip izinlerini hep 1 Ocak - 31 aralık periyotlarında kullanabiliyor.  

Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebiliyor. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşüyor. Yani 2012 yılından kullanılmamış 10 günlük izni olan bir memur 2014 yılının girmesiyle 2012 yılı iznini kullanma imkânını kaybetmiş oluyor.  

657 sayılı Kanunun 102 nci maddesine göre hizmeti 1 yıldan az olan memurların yıllık izin hakkı bulunmamakla birlikte, 1 yılın doldurulduğu günü izleyen günden itibaren 20 gün yıllık izin kullanımı mümkün bulunuyor. 10 yıllık hizmet dolunca da bu izin süresi 20 günden 30 güne çıkıyor.  

Yıllık izne esas 10 yıllık kıdem süresi takvim yılına bağlı olmasa da yıl içinde yıllık izne esas 10 yıllık hizmetini tamamlayan bir memurun 30 günlük iznini o yıl içinde kullanabilmesi gerekiyor.  

Memurların yıllık izin kıdemlerinde muvazzaf askerlik ve askeri öğrencilik süreleri yanında Devlet memurlarının yıllık izin haklarını düzenleyen tebliğler olan 154 seri nolu ve 140 seri nolu Devlet Memuru Genel Tebliğlerine göre memuriyet dışında geçen çalışma sürelerinden bir kısmının da belli koşullar dahilinde kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi mümkün bulunuyor.  

Askerliğin izne etkisi

140 sayılı Devlet Memurları Genel Tebliğine göre de muvazzaf askerlikte ve yedek subaylıkta okul devresinde geçen sürelerin de aynı biçimde dikkate alınması gerektiği vurgulanıyor. Kaldı ki muvazzaf askerlikte geçen sürelerin, 657 sayılı kanunun değişik 84 üncü maddesi hükmü gereğince kazanılmış hak aylığında dolayısıyla fiili hizmet süresinde değerlendirilmesi nedeniyle 657 sayılı Kanunun 102 inci maddesine göre hesaplanan yıllık izin süresinin tespitinde de dikkate alınması gerekiyor.   

Buna karşın görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılarak kullandırılan askerlik dışındaki aylıksız izin sürelerinin yıllık izin kıdemine esas süreden sayılması mümkün bulunmuyor.  

Memuriyet dışı çalışma sürelerinin yıllık izne etkisi

Yine örneğin 154 sayılı Devlet Memurları Genel Tebliğine göre “Yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması” gerekiyor. 

Özel sektörde veya kamu sektöründe işçi sıfatıyla veya serbest olarak geçen çalışmalarının kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi için iki şart bulunuyor. Bunlardan ilki memurun teknik hizmetler sınıfında, sağlık hizmetleri sınıfında, eğitim hizmetleri sınıfında, basın kartı sahibi gazeteci veya avukat olması gerekiyor. İkinci şart ise memuriyet dışındaki çalışma döneminde de aynı görevde bulunması gerekiyor. Yani memuriyet dışındaki statülerde geçen çalışmalarının da aynı nitelikte olması, hekimse hekim, mühendisse mühendis, hemşire ise hemşire, gazeteci ise gazeteci, avukat ise avukat, öğretmense öğretmen olması gerekiyor.  

Avukatlarda ise memuriyet dışındaki sürenin serbest avukatlıkta geçen süre olması gerekiyor.  

Kamuda diğer statü çalışanının memuriyete geçişinde izin kıdemi

Şayet memuriyet dışı hizmet kamu sektöründe geçmişse statüsü ne olursa olsun 10 yıllık izin kıdemine sayılması gerekiyor. Örneğin genel idari hizmetler sınıfında görev yapan bir memurun kamu sektöründe işçilikte geçen süresi varsa bu sürenin de 30 günlük yıllık izin süresinde dikkate alınması gerekiyor.   

Aday memurun izni

Aday memurlara 1 yıllık süreyi doldurmadan yıllık izin verilmesi mümkün bulunmuyor. Fakat yıllık izne esas hizmet süresinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet süreleri dikkate alındığında 1 yıllık izin kıdem süresini dolduruyorsa aday memura da izin verilmesi mümkün bulunuyor. Keza asaleti tasdik edilmese bile 1 hizmet yılını dolduran memurun yıllık iznini kullanma hakkı da bulunuyor.  

İstifa edip dönen memurun izni

DPB'nin de aynı yöndeki görüşüne göre örneğin 2013 yılında memuriyetten istifa edip 2014 yılında tekrar göreve başlayan bir memurun 2013 yılında bir gün dahi fiilen çalışmış olması durumunda yıllık izni hak etmiş sayılıyor. Bu memurun 2013 yılına ait yıllık iznini 2014 yılında kullanabilmesi mümkün bulunduğu gibi, ayrıca 2014 yılında göreve başlamış olması sebebiyle de bu yıla ait iznini de kullanma hakkı doğmuş oluyor.  

İzinde süre sınırı var mı?

Yıllık izin kullanımında 1-2 gün veya 7 günden az süre izin kullandırılmaması gibi bir engel yasal mevzuatta bulunmuyor. İdarelerin izinde takdir yetkisi bulunmakla birlikte bu tür kısıtlamalar getirme hakları bulunmuyor. Keza hafta içi iş günlerini kapsayacak biçimde 5 günlük izin almak isteyen bir memura idare tarafından takip eden cumartesi - pazar günlerinin de zoraki olarak izne ekletme hakkı bulunmuyor. 

İznini yurtdışında geçirecek memurun izin alma zorunluluğu var mı? 

Yıllık iznini veya herhangi bir izin süresini yurtdışında geçirmek isteyen memurun bu iş için amirinden ayrıca bir izin almasına dair bir zorunluluk bulunmuyor.   

Yıl içinde tamamen raporlu veya tutuklu bulunan memurun yıllık izni

Yıl içinde tamamen raporlu veya tutuklu bulunan bir memurun o yıla ilişkin yıllık izin hakkı doğmamış sayılır. Ancak yıl bitmeden az bir süre kalmış durumdayken göreve dönmüşse o yıla ilişkin yıllık izin hakkı olur. İzni hak etmekle birlikte o yılın iznini kullanacak kadar süre kalmamışsa o takdirde ertesi yıl o iznini kullanabilir.      

Öğretmenlerin izni

Yine 657 sayılı DMK’ya göre öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.  

Röntgencilerin izni

Hizmetleri nedeniyle radyoaktif ışınlara maruz kalanlara normal yıllık izinlerine ilaveten her yıl 1 ay sağlık izni verilmesi gerekiyor. 

(Kaynak: Alitezel.com | 15.07.2014)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.